Δεν είναι κακό και σίγουρα δεν είναι για... κακό. Αλλά αυτό με τις «αρχές» που θέλουν να γίνουν Αρχές με κεφαλαίο δεν είναι μόνον πως έχει καταντήσει κουραστικό αλλά απομειώνει την όποια αξία έχουν οι ανεξάρτητες υπηρεσίες του κράτους στα μάτια των πολιτών. Γιατί, πολλές από τις ήδη υπάρχουσες «αρχές» δυσκολεύονται να ξεχωρίσουν την αρχή και το τέλος των αρμοδιοτήτων τους και ακόμη περισσότερο όσων πρέπει να κάνουν.
Η νέα αρχή που εισηγήθηκε ο Ανάπτυξης Τάκης Θεοδωρικάκος και ανακοίνωσε ο ίδιος ο πρωθυπουργός κινδυνεύει ακόμη περισσότερο από όλες τις άλλες μαζί τις αρχές να γίνει περίγελος των πολιτών, που υποφέρουν από τις επιπτώσεις της ακρίβειας. Κατά τη διατύπωση του Κυριάκου Μητσοτάκη πρόκειται για την «ίδρυση μιας πολύ ισχυρής εθνικής Αρχής που θα αναλάβει συνολικά την εποπτεία της αγοράς».
Προσέθεσε μάλιστα ότι η Σουηδία είναι το πιο κοντινό παράδειγμα της επιχειρούμενης πρωτοβουλίας. Να παρατηρήσω σχετικά ότι ως προς το γενικό πληθωρισμό, η (κακή) επίδοση Ελλάδας και Σουηδίας ήταν, μεταξύ 2021-2025, πανομοιότυπη, στο 17% ενώ σε ό,τι αφορά τον πληθωρισμό τροφίμων η Ελλάδα τα «κατάφερε» καλύτερα αφού οι εν λόγω τιμές αυξήθηκαν κατά 32% στη σκανδιναβική χώρα έναντι 29% στα καθ’ υμάς. Άρα, παρά τη μικρή διαφορά, δεν έχουμε και πολλά να μάθουμε, αφού άλλωστε το επίπεδο τιμών, αυτό δηλαδή που λέμε ακρίβεια είναι στα μεν τρόφιμα υψηλότερο στη Σουηδία κατά 13% και στο γενικό τιμάριθμο κατά 8%.
Προφανώς, όμως ο αρμόδιος υπουργός έπρεπε να δείξει πως κάτι έχει σκοπό να κάνει ειδικά τώρα που η χώρα μας ετοιμάζεται να καταργήσει την παράδοξη παράταση ενός ασυνήθιστου μέτρου, του παγώματος δηλαδή του περιθωρίου κέρδους στο επίπεδο που βρισκόταν στην κρίση πανδημίας. Δεν είναι δύσκολο να σκεφτεί κανείς ότι η κυβέρνηση φοβάται -και είναι λογικό- ότι η διατήρηση επί τόσο μακρύ χρονικό διάστημα ενός «σκληρού» μέτρου αγορανομικού ελέγχου έχει «καταπιέσει» την αγορά η οποία θα σπεύσει, «κακιά» όπως είναι πάντοτε, να επωφεληθεί της «απελευθέρωσης» για να αυξήσει τις τιμές των προϊόντων.
Με αυτά κατά νου, η νέα «Αρχή» παρουσιάστηκε ως ένα ακόμη εργαλείο κρατικού ελέγχου της αγοράς και συνοδεύτηκε με την υπόσχεση μιας σιδηράς αυστηρότητας έναντι των πάντοτε «κακών» επιχειρήσεων. Είναι θέμα αντίληψης. Είναι αλήθεια δύσκολο να διαφωνήσει κανείς όταν η κοινή γνώμη πιστεύει ότι ο πληθωρισμός που έφερε την ακρίβεια οφείλεται κατά κύριο λόγο στην απουσία ή/και τις ελλείψεις «αυστηρών ελέγχων».
Λες και πρόκειται για τη νεκρανάσταση της παραδοσιακής αγορανομίας.
Όμως, οι Σουηδοί που τους αρέσουν οι απέριττες λιτές γραμμές σε όσα πράττουν, εξηγούν ότι η Konsumentverket δεν είναι τίποτε περισσότερο από μια κρατική υπηρεσία με κύριο καθήκον την προστασία, ενημέρωση και εκπαίδευση του καταναλωτή. Με δύο λόγια, θα μπορούσε κάλλιστα ο κ. Θεοδωρικάκος να πάρει τις δύο κρατικές υπηρεσίες του παραδοσιακού υπουργείου Εμπορίου (ΔΙΜΕΑ και Γενική Διεύθυνση Αγοράς) και να τις εντάξει στην ήδη υπάρχουσα δομή της κατοχυρωμένης ανεξάρτητης αρχής του Συνηγόρου του Καταναλωτή, όπως πολύ καλά τον δημιούργησε το 2004 η κυβέρνηση Κώστα Καραμανλή (μετά την προετοιμασία που είχε γίνει από την κυβέρνηση Κώστα Σημίτη). Για καμιά εκατοστή δημοσίους υπαλλήλους μιλάμε, άλλωστε.
Χθες, το σημείωσε ο πρωθυπουργός στο υπουργικό συμβούλιο, κλείσαμε 46 χρόνια, μισό αιώνα δηλαδή, από τότε που ο Κωνσταντίνος Καραμανλής υπέγραφε στο Ζάππειο τη Συνθήκη προσχώρησης της Ελλάδας στην ΕΟΚ. Κάπως καλύτερα θα έπρεπε να υπηρετούμε τα συμφέροντα των πολλών και της οικονομίας, ταυτόχρονα, χωρίς να αρχίζουμε πάντα απ’ την αρχή την αυτονόητη δουλειά του κράτους.
