Ο εκσυγχρονισμός δεν είναι ιδεολογία. Είναι κυβερνητική, επιχειρηματική και κοινωνική πρακτική. Είναι κατά βάθος μια διαρκής ενσωμάτωση νεότερων και κατά κανόνα περισσότερο αποδοτικών μεθόδων λειτουργίας. Στην ατζέντα του Κυριάκου Μητσοτάκη, το σημαντικό δεν είναι ο «εκσυγχρονισμός» αλλά οι πολλές διαστάσεις του. Καμία σχέση δεν έχει αυτή η τοποθέτηση, όπως την ενσωμάτωσε ο πρωθυπουργός στο κυβερνητικό πρόγραμμα που ενέκρινε κατά πλειοψηφία η παρούσα Βουλή, με εκείνη που επί αρκετά χρόνια διακονούσε ο Κώστας Σημίτης ως διακριτική γραμμή απέναντι στα βαρίδια του ανδρεϊκού κατεστημένου στο ΠΑΣΟΚ των eighties. Πέρασαν τα χρόνια, συνέβησαν πολλά από τότε, άλλα καλά και πολλά δυσάρεστα, πλην όμως ο Μητσοτάκης δεν είναι απ’ αυτούς που χαζεύουν στο τιμόνι το καθρεφτάκι της Ιστορίας.
Ούτε όμως επιδιώκει τις μεγάλες τομές και μεταρρυθμίσεις που συχνά οδηγούν, πολιτικά, σε καταστάσεις όπου «χάνει η μάνα το παιδί…» Προτιμά μετρημένες αλλά όχι ασήμαντες αλλαγές εκεί που υπάρχουν προβλήματα δυσλειτουργίας. Προωθεί αναπροσαρμογές εκεί που έχουν ωριμάσει τα πράγματα αλλά και η κοινή γνώμη. Παράδειγμα η Παιδεία και αντιπαράδειγμα τα στέφανα όσων θέλουν κάτι καλύτερο από ένα «κρύο» σύμφωνο.
Ούτε στα «δεξιά» του υπάρχουν τείχη. Κάποιοι στη δημόσια συζήτηση ανάγουν σε μεγάλο θέμα τις πασίγνωστες και πολύ παλαιές διαφωνίες διαπρεπών προσωπικοτήτων του πολιτικού τόξου το οποίο εκπροσωπεί ο Μητσοτάκης στην κοινωνία, στο κοινοβούλιο και, προφανώς, στο κόμμα του. Όμως, ο διάλογος για θέματα αντιλήψεων ήταν, είναι και πρέπει να παραμείνει ανοικτός και να μη μεταβληθεί σε ζήτημα κομματικής «γραμμής».
Ο γάμος μεταξύ συνανθρώπων ανεξαρτήτως φύλου κατά την έννοια της πράξεως γέννησης, δεν είναι μια διάσταση του «εκσυγχρονισμού» αλλά θέμα μιας διαρκώς εξελισσόμενης αντίληψης μέσα στα βάθη της ανοικτής κοινωνίας, όπως την προσδιόρισε ο Κάρλ Πόπερ στην αυγή της μεταπολεμικής Δύσης. Ρυθμίζοντας με τρόπο συνεπή προς το βαθύτερο και ιστορικό ρεύμα του ανοικτού φιλελευθερισμού το δικαίωμα ατομικού αυτοπροσδιορισμού χωρίς περικοπές και σύνορα για κάποιες και κάποιους συμπολίτες μας ο Μητσοτάκης δεν διακινδυνεύει κάτι τόσο σημαντικό όσο εμφανίζεται τις τελευταίες ημέρες. Πόσοι θυμούνται τον «κακό χαμό» που προκάλεσαν οι «νέες ταυτότητες» και πόσοι θα ξανακατέβαιναν στους δρόμους για τις εμποδίσουν όταν οι πολλοί διαγκωνίζονται για την ψηφιακή τους έκδοση;
Αλλού είναι τα σημαντικά. Παράδειγμα οι προετοιμαζόμενες αλλαγές στο σύστημα της τριτοβάθμιας. Για τη λεγόμενη «αριστερά» το ζητούμενο είναι να κατανοήσει, επιτέλους, ότι είτε θα συμμετάσχει στον εκσυγχρονισμό της χώρας, είτε θα παραμείνει δέσμια ενός σοβιετικού αυταρχισμού εξαρτήσεων «από τα πάνω». Εκείνου στο οποίο ψευδεπίγραφα η ανώτατη παιδεία είναι «ιδιοκτησία» του κράτους, επειδή το κόμμα θέλει να έχει στο χέρι την ακαδημαϊκή διδασκαλία και έρευνα.
Σε κάθε περίπτωση, είναι σαφές ότι οι τρέχουσες εκσυγχρονιστικές παρεμβάσεις που συντονίζει ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχουν δύο κοινά χαρακτηριστικά. Πρώτον είναι αλλαγές «τόσο-όσο». Προκαλούν τριβές και διαφωνίες, όχι όμως κάθετες μετωπικές συγκρούσεις. Και, δεύτερον, η κοινωνία θα μπορέσει να δει τα πρώτα αποτελέσματα των συγκεκριμένων παρεμβάσεων σε χρόνο εκλογικά χρήσιμο για την πλειοψηφούσα παράταξη δηλαδή μέσα στο 2024-2025, αν όχι και νωρίτερα.
Τι μένει; Μένει μια ατζέντα διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων από εκείνες που θα προσδιόριζαν το περιεχόμενο μιας Σύγχρονης Ελλάδας. Μέχρι στιγμής, ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν δείχνει διατεθειμένος να κρατήσει σημειώσεις για μια τόσο μακρόπνοη ατζέντα.
