Χώρα χωρίς αντιπολίτευση, κοινωνία χωρίς ελπίδα

Η εικόνα που αποτυπώνουν οι δημοσκοπήσεις από τον Απρίλιο έως τον Ιούλιο του 2025 μοιάζει με ακίνητο τοπίο σε κατάσταση αργής αποσύνθεσης. Η Νέα Δημοκρατία παραμένει πρώτη – όχι γιατί εμπνέει, αλλά γιατί τίποτα γύρω της δεν εμπνέει εμπιστοσύνη ή εναλλακτική.

Η αντιπολίτευση είτε φθείρεται είτε αυτοακυρώνεται. Και η κοινωνία; Βρίσκεται μεταξύ αποχής, απογοήτευσης και αδρανούς θυμού.

Το πρώτο συμπέρασμα είναι ότι δεν υπάρχει αντιπολίτευση με προοπτική εξουσίας. Ο ΣΥΡΙΖΑ, καθηλωμένος γύρω στο 6%, έχει εισέλθει σε φάση αποσύνθεσης. Η ταυτότητά του είναι θολή, η ρητορική του ξεπερασμένη και η αξιοπιστία του μηδενική. Το ΠΑΣΟΚ, αν και δείχνει μικρή άνοδο προς το 14%, μοιάζει με φθαρμένο προϊόν που απλώς περιμένει να καρπωθεί την πτώση των άλλων, χωρίς αφήγημα ή momentum. Κανένα από τα δύο κόμματα δεν πείθει ούτε τον εαυτό του.

Η Νέα Δημοκρατία, παρά τη φθορά εξουσίας και τη συσσωρευμένη κοινωνική δυσαρέσκεια (ακρίβεια, μεταναστευτικό, ανομία), ανεβαίνει στο 30%. Όχι γιατί ξαναγεννήθηκε, αλλά γιατί το πολιτικό τοπίο γύρω μοιάζει με καμένη γη. Το επιτελικό κράτος καρκινοβατεί, αλλά δεν υπάρχει άλλος να πείσει ότι έχει καλύτερο σχέδιο.

Στον χώρο της «αντισυστημικής» ψήφου, η Πλεύση Ελευθερίας, που κάποτε έδειχνε να εκφράζει το αντικαθεστωτικό κύμα, δείχνει σημάδια κόπωσης και στασιμότητας. Η αρχική δυναμική της περιορίζεται και η θέση της ως τρίτης δύναμης αμφισβητείται πλέον από το ΠΑΣΟΚ. Τα δε υπόλοιπα κόμματα του δεξιού ή ακροδεξιού φάσματος (Ελληνική Λύση, Νίκη, Φωνή Λογικής) παραμένουν περιχαρακωμένα, χωρίς να κατορθώνουν να διευρύνουν το ακροατήριό τους.

Το πιο ανησυχητικό όμως στοιχείο είναι αλλού. Πρόκειται για το τεράστιο ποσοστό πολιτικά άστεγου εκλογικού σώματος που δεν βρίσκει να ταυτιστεί με κανέναν. Αυτό δείχνει βαθιά κρίση αντιπροσώπευσης. Ο κόσμος δεν θέλει πια να «ψηφίσει κάτι», θέλει να πιστέψει σε κάτι. Κι αυτό δεν υπάρχει.
 
Την ώρα που η χώρα δέχεται πίεση στα σύνορα, στους θεσμούς και στην οικονομία, το πολιτικό σύστημα στέκεται αμήχανο, αυτοαναφορικό και βυθισμένο στη μετριότητα. Όλοι δείχνουν να περιμένουν το επόμενο «τυχαίο» γεγονός – μια κρίση, μια έκρηξη, μια νέα ηγεσία – για να αλλάξει το σκηνικό. Μέχρι τότε, η εξουσία απλώς επιπλέει. Η αντιπολίτευση απλώς υπάρχει. Και ο λαός δεν επιλέγει, απλώς απέχει.

Οι κινήσεις Σαμαρά και  Τσίπρα δεν φαίνεται να έχουν κάποια τύχη καθώς αποτελούν ξαναζεσταμένα πιάτα ενός αλλοιωμένου φαγητού. Λένε ουδείς προφήτης στον τόπο του. Η φράση υποδηλώνει πως οι άνθρωποι δυσκολεύονται να αναγνωρίσουν τη σημασία, την αξία ή την ιδιοφυΐα κάποιου που γνωρίζουν «από παλιά». Αυτά ισχύουν για τις κινήσεις Τσίπρα Σαμαρά.
Η στασιμότητα αυτή είναι το πιο επικίνδυνο προανάκρουσμα. Όχι της επόμενης εκλογικής αναμέτρησης, αλλά της επόμενης κρίσης. Γιατί η ευημερία με την κρίση αποτελούν τα δύο άκρα του ιδίου κύκλου.