«Παλιοί καπνιστές»: Ανακαλύφθηκαν άστρα που δημιουργούν κολοσσιαία νέφη σκόνης και αερίου
Shutterstock
Shutterstock

«Παλιοί καπνιστές»: Ανακαλύφθηκαν άστρα που δημιουργούν κολοσσιαία νέφη σκόνης και αερίου

Η μελέτη ενός σχεδόν δισεκατομμυρίου άστρων στο υπέρυθρο φως αποκάλυψε παλιούς «ερυθρούς γίγαντες» που μπορούν ξαφνικά να απελευθερώσουν νέφη σκοτεινού υλικού.

Η σκόνη εμποδίζει την άποψή μας για το κέντρο του γαλαξία στο ορατό φως, αλλά τα υπέρυθρα μήκη κύματος επηρεάζονται λιγότερο.

Στη διάρκεια της έρευνας η ομάδα έχει εντοπίσει 32 πρωτοαστέρες στους οποίες προκαλούνται συνεχείς εκρήξεις και η φωτεινότητα τους διαπιστώθηκε ότι η φωτεινότητα τους αυξήθηκε τουλάχιστον 40 φορές και σε ορισμένες περιπτώσεις περισσότερο από 300 φορές. Η πιο σημαντική όσο και απρόσμενη ανακάλυψη όμως είναι ένα γκρουπ άστρων που βρίσκονται στο κέντρο του γαλαξία μας και ονομάστηκαν «παλιοί καπνιστές».

Δυστυχώς, η ατμόσφαιρα έχει το αντίθετο αποτέλεσμα, εμποδίζοντας το υπέρυθρο φως, γι' αυτό και εξαρτόμαστε τόσο πολύ από το JWST. Παρ' όλα αυτά, το τηλεσκόπιο VISTA (Visible and Infrared Survey Telescope) στη Χιλή βρίσκεται πάνω από αρκετό μέρος της ατμόσφαιρας ώστε να μπορεί να μελετήσει τον γαλαξιακό πυρήνα.

«Περίπου τα 2/3 των αστέρων ήταν εύκολο να ταξινομηθούν ως καλά κατανοητά γεγονότα διαφόρων τύπων», δήλωσε ο καθηγητής Φίλιπ Λούκας του Πανεπιστημίου του Hertfordshire. «Τα υπόλοιπα ήταν λίγο πιο δύσκολα, οπότε χρησιμοποιήσαμε το Πολύ Μεγάλο Τηλεσκόπιο του ESO για να πάρουμε φάσματα πολλών από αυτά ξεχωριστά».

Η ομάδα έψαχνε για πρωτοαστέρες που βρίσκονταν στη διαδικασία έναρξης της σύντηξης. Αυτοί είναι γνωστό ότι υφίστανται τεράστιες εκρήξεις που διαρκούν μήνες έως δεκαετίες.

Η αναζήτηση απέφερε καρπούς, καταγράφοντας 32 πρωτοαστέρια που υπέστησαν αύξηση της φωτεινότητας κατά 40 φορές ή περισσότερο στα 9,5 χρόνια των παρατηρήσεων. Μερικά έγιναν 30.000% φωτεινότεροι. Επεξεργαζόμενη γρήγορα τα δεδομένα, η ομάδα κατάφερε να δώσει πρόσθετη προσοχή σε ορισμένα εκρηκτικά αστέρια στην κορύφωση και καθώς η φωτεινότητά τους μειωνόταν. Ο μέσος χρόνος ανόδου ήταν περίπου δύο χρόνια, στα περισσότερο από τα λίγα παραδείγματα που είχαν παρατηρηθεί πριν από αυτή τη μελέτη.

«Αυτά τα ηλικιωμένα αστέρια κάθονται ήσυχα για χρόνια ή δεκαετίες και στη συνέχεια βγάζουν σύννεφα καπνού με έναν εντελώς απροσδόκητο τρόπο», δήλωσε ο καθηγητής Ντάντε Μίνιτι στο Πανεπιστήμιο Andrés Bello. "Φαίνονται πολύ αμυδρά και κόκκινα για αρκετά χρόνια, σε σημείο που μερικές φορές δεν μπορούμε να τα δούμε καθόλου".

Αυτοί οι «παλιοί καπνιστές» είναι συγκεντρωμένοι στον κεντρικό πυρηνικό δίσκο του Γαλαξία μας, γεγονός που εξηγεί γιατί δεν έχουμε ξαναδεί κάτι παρόμοιο,