Στην μάχη για την απόκτηση του ακινήτου στον διαγωνισμό της ΕΤΑΔ ρίχτηκαν εφτά επενδυτικά σχήματα. Η υψηλότερη προσφορά όμως ήταν της Domes Resorts, ύψους 826.875 ευρώ ετησίως.
Μια νέα σελίδα ανοίγει για ένα από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα δημόσιας τουριστικής αρχιτεκτονικής της μεταπολεμικής Ελλάδας. Το εμβληματικό Ξενία Ουρανούπολης, που σχεδιάστηκε από τον Περικλή Σακελλάριο και εγκαινιάστηκε το 1959, επανέρχεται στο προσκήνιο ύστερα από σχεδόν τρεις δεκαετίες εγκατάλειψης.
Με την παραχώρηση της εκμετάλλευσης του ξενοδοχείου στη γνωστή αλυσίδα Domes Resorts, (ΔΟΜΕΣ ΑΤΤΙΚΗΣ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Α.Ε.), το ιστορικό ακίνητο που εκτείνεται σε οικόπεδο 27.817 τ.μ. περνά σε φάση ριζικής αναβάθμισης με στόχο να μετατραπεί σε πολυτελή μονάδα 4 ή 5 αστέρων, χωρίς όμως να απωλέσει τον αρχιτεκτονικό του χαρακτήρα.
Η αίγλη του ξενοδοχείου και της περιοχής
Το Ξενία της Ουρανούπολης, λίγα μόλις μέτρα από τα σύνορα του Αγίου Όρους, δεν υπήρξε ποτέ απλώς ένα ξενοδοχείο, καθώς ήταν τομή στην έννοια της φιλοξενίας. Με τη μοντέρνα του σχεδίαση, εμπνευσμένη από την τοπική μοναστηριακή αρχιτεκτονική, και με υποδομές πρωτοποριακές για την εποχή, όπως η ιδιωτική παραλία 330 μέτρων, η πισίνα, το γυμναστήριο και το σπα, αποτέλεσε σημείο αναφοράς στην τουριστική ανάπτυξη της Χαλκιδικής. Οι ταξιδιωτικές εντυπώσεις της δεκαετίας του ’70 το περιγράφουν ως «ένα ήσυχο κόσμημα δίπλα στη θάλασσα».
Το αρχικό κτίσμα των 82 δωματίων εμπλουτίστηκε το 1964 με 16 ανεξάρτητα bungalows, δημιουργώντας έναν μοναδικό συνδυασμό πολυτέλειας, πολιτισμού και τοπικής ενσωμάτωσης. Για χρόνια λειτούργησε ως ποιοτικός προορισμός, μέχρι που η έλλειψη επιχειρηματικού μοντέλου και οι παθογένειες της κρατικής διαχείρισης, όπως η ελλιπής συντήρηση, η γραφειοκρατία, η αδυναμία προσαρμογής στο νέο τουριστικό περιβάλλον, οδήγησαν στην παρακμή και τελικά στην εγκατάλειψη.
Ωστόσο, η ευρύτερη περιοχή δεν έμεινε στάσιμη. Η Ουρανούπολη εξελίχθηκε σε πύλη προς το Άγιον Όρος και σε σημαντικό προορισμό τόσο για προσκυνηματικό, όσο και για ποιοτικό τουρισμό. Οι πληρότητες κατά τους θερινούς μήνες είναι υψηλές, ενώ το σταθερά αυξανόμενο ποσοστό αφίξεων, άνω του 6% ετησίως την τελευταία πενταετία, επιβεβαιώνει την ανάγκη για τουριστικές μονάδες ανώτερης ποιότητας. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η επένδυση στην αναβίωση του Ξενία δεν καλύπτει μόνο ένα κενό στην αγορά, αλλά προσφέρει ένα ισχυρό πολιτιστικό και αναπτυξιακό πρόσημο στην περιοχή.
Η στρατηγική επένδυση
Το σχέδιο της Domes Resorts προβλέπει επένδυση αρκετών εκατομμυρίων ευρώ με στόχο την έναρξη λειτουργίας εντός των επόμενων δύο έως τριών ετών. H αξιοποίηση του ακινήτου αποτελεί στρατηγική επιχειρηματική επιλογή, καθώς η έλλειψη καταλυμάτων υψηλών προδιαγραφών στην περιοχή ενισχύει τις προοπτικές απόδοσης. Παράλληλα, η επένδυση εκτιμάται ότι θα δημιουργήσει σημαντικές θέσεις εργασίας, θα ενισχύσει τα τοπικά έσοδα και θα δημιουργήσει δίκτυα συνεργασίας με επιχειρήσεις της περιοχής.
Η αναγέννηση του Ξενία Ουρανούπολης, ωστόσο, ξεπερνά τη στενή έννοια της τουριστικής αξιοποίησης. Τα Ξενία, γενικότερα, δεν ήταν ποτέ απλώς καταλύματα. Ήταν αποτέλεσμα ενός κρατικού οράματος της δεκαετίας του ’50 για την τουριστική και πολιτιστική εξωστρέφεια της Ελλάδας. Χτισμένα σε στρατηγικά σημεία, σχεδιασμένα από τους κορυφαίους αρχιτέκτονες της εποχής, τα Ξενία επιχείρησαν να προσδώσουν μορφή σε μια νέα εθνική ταυτότητα φιλοξενίας. Το παράδειγμα της Ουρανούπολης δείχνει ότι η πολιτιστική κληρονομιά μπορεί να αναγεννηθεί όχι ως στατικό μνημείο, αλλά ως ζωντανή μονάδα βιώσιμης ανάπτυξης. Όταν ένα δημόσιο ακίνητο μετατρέπεται με σεβασμό σε σύγχρονη τουριστική υποδομή, τότε δεν μιλάμε για ξεπούλημα, αλλά για ωφέλιμη αξιοποίηση.
Η αξιοποίηση από την ΕΤΑΔ
Η ΕΤΑΔ επενδύει συστηματικά στην ανάδειξη και αξιοποίηση των ακινήτων του χαρτοφυλακίου της. Τα Ξενία μπορούν να αποτελέσουν πρότυπα ανάπτυξης. Χωρίς την ανάγκη νέας δόμησης, μπορούν να προσφέρουν ποιοτικές υπηρεσίες, να αναδείξουν τον πολιτισμό και να ενεργοποιήσουν τοπικές οικονομίες μέσα από συνεργασίες με παραγωγούς, πολιτιστικούς φορείς και κοινωνικά δίκτυα.
Το Ξενία Ουρανούπολης μπορεί να στείλει το μήνυμα πως η διαχείριση του δημόσιου πλούτου στην Ελλάδα μπορεί να βασίζεται σε στρατηγική, τεχνογνωσία και σεβασμό στην ιστορία. Αν το εγχείρημα πετύχει, θα ανοίξει σίγουρα τον δρόμο για την αναγέννηση δεκάδων άλλων Ξενία σε ολόκληρη τη χώρα.
Στρατηγικές τοποθεσίες
Τα περισσότερα Ξενία βρίσκονται σε τοποθεσίες που είχαν επιλεγεί προσεκτικά, με σκοπό να αναδείξουν περιοχές που τότε ήταν εκτός τουριστικού χάρτη. Σήμερα, αυτές οι τοποθεσίες, από την Πύλο μέχρι τη Νάουσα και από την Ουρανούπολη μέχρι την Άμφισσα, προσφέρουν την τέλεια βάση για εναλλακτικό τουρισμό όπως πεζοπορίες, πολιτιστικές διαδρομές, γαστρονομία, οικοτουρισμό. Είναι σημεία που προσφέρουν εμπειρία, όχι απλώς διαμονή. Επιπρόσθετα, όπως προαναφέραμε η επανάχρηση των Ξενία ως τουριστικές μονάδες δεν απαιτεί νέα δόμηση, αλλά επένδυση σε ήδη υπάρχουσες υποδομές. Αυτό σημαίνει μικρότερη περιβαλλοντική επιβάρυνση, διατήρηση του τοπίου και μια πιο «πράσινη» προσέγγιση στην τουριστική ανάπτυξη.
