Σε τρεις βασικούς άξονες στηρίζεται η μετάβαση της Ελλάδας στην κοινωνία των Gbit. Ο ένας είναι η στρατηγική της Ε.Ε. για την ψηφιακή μετάβαση, η οποία προβλέπει, μεταξύ άλλων την σταδιακή κατάργηση των δικτύων χαλκού ως το 2030 και την αντικατάσταση τους με δίκτυα οπτικών ινών Fiber to the Home (FFTH).
Ο δεύτερος είναι το νέο, σύγχρονο πλαίσιο τεχνικών προδιαγραφών για την εγκατάσταση δικτύων οπτικών ινών FFTH, εντός κτιρίων, που θεσπίσθηκε προ διμήνου, έτσι ώστε, το σύνολο των κτηρίων, υφισταμένων και νεόδμητων, να εξασφαλίσουν σύγχρονες και ανοικτές υποδομές και να διευκολυνθεί η υιοθέτηση τεχνολογιών που τα καθιστούν “έξυπνα” και παρακάμπτοντας ως ένα βαθμό τα όποια γραφειοκρατικά προβλήματα προκύπτουν μεταξύ Δήμων και τηλεπικοινωνιακών παρόχων.
Ο τρίτος άξονας και ο πιό βασικός είναι η κινητικότητα των τηλεπικοινωνιακών παρόχων προς την υλοποίηση των επενδύσεών τους, ώστε ως το 2027 να καλύψουν την συντριπτική πλειονότητα των νοικοκυριών και επιχειρήσεων της χώρας με δίκτυα οπτικών ινών που θα επιτρέψουν πρόσβαση στο Διαδίκτυο σε πολύ μεγάλες ταχύτητες.
Συνολικά στην Ελλάδα στο κομμάτι των δικτύων οπτικών ινών δραστηριοποιούνται οι τρείς βασικοί τηλεπικοινωνιακοί πάροχοι, δηλαδή ο όμιλος ΟΤΕ, η Vodafone και η Nova. Παράλληλα, στο παιχνίδι της αποχαλκοποίησης μπήκε την προηγούμενη χρονιά και η ΔΕΗ. Ακόμη, δραστηριοποιούνται η Inalan αλλά και η κοινή εταιρεία των Grid Telecom - ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, η ΤΕΡΝΑ Fiber, η οποία εστιάζει στο κομμάτι της υπερυψηλής ευρυζωνικότητας έχοντας αναλάβει μαζί με τον ΟΤΕ την αναδοχή του έργου Ultra-Fast Broadband (UFBB).
Το συγκεκριμένο έργο, συνολικού προϋπολογισμού 870 εκατ.ευρώ, αποτελεί τη μεγαλύτερη δημόσια παρέμβαση στον τομέα κατασκευής σύγχρονων τηλεπικοινωνιακών δικτύων οπτικών ινών σε όλη τη χώρα. Με την ολοκλήρωσή του, θα μπορεί να παρέχει στους χρήστες υπερυψηλές ταχύτητες της τάξεως του 1 Gbps.
Με βάση τον σχεδιασμό του έργου, όταν θα έχει ολοκληρωθεί, οι ωφελούμενοι θα είναι 830.000 νοικοκυριά και επιχειρήσεις, δηλαδή ποσοστό άνω του 18% του συνόλου της χώρας καθώς και 10.000 δημόσια κτίρια (σχολεία, κέντρα υγείας κ.λπ.), σε περίπου 3.000 απομακρυσμένους οικισμούς σε όλη την Ελλάδα. Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, κάθε ανάδοχος θα πρέπει να ολοκληρώσει την κατασκευή των έργων εντός 3 ετών από την υπογραφή της αντίστοιχης σύμβασης. Αυτό σημαίνει ότι το έργο θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί πριν το 2027.
FFTH υπηρεσίες για όλους ως το 2027
Ο ΟΤΕ με ένα επενδυτικό πρόγραμμα ύψους 3 δισ.ευρώ, που «τρέχει» εδώ και δύο χρόνια, έχει στόχο ως το 2027 να δώσει πρόσβαση στους συνδρομητές του μέσω του Cosmote Fiber, το οποίο βασίζεται σε οπτικές ίνες σε εγγυημένες ταχύτητες 1 Gbps.Όπως είχε αναφέρει ο CEO του ομίλου ΟΤΕ Μιχάλης Τσαμάζ στην παρουσίαση των αποτελεσμάτων του γ΄τριμήνου του 2023, ο όμιλος έριξε σημαντικό βάρος στο επενδυτικό του πλάνο για την ανάπτυξη του δικτύου FTTH, κατασκευάζοντας 97 χιλιάδες επιπλέον γραμμές. Στο τέλος του Σεπτεμβρίου, 1.148.000 σπίτια και επιχειρήσεις είχαν πρόσβαση στο δίκτυο FTTH, ενώ αναμένονταν να ξεπεράσουν τα 1,3 εκατομμύρια μέχρι το τέλος του 2023.
Η διείσδυση στις υποδομές FTTH του ΟΤΕ (ποσοστό πελατών επί των διαθέσιμων γραμμών) ανήλθε σε 19%, από 16% ένα χρόνο πριν. Η διείσδυση των υπηρεσιών FTTH στους πελάτες ΟΤΕ, από τα σπίτια των οποίων έχει περάσει οπτική ίνα, ξεπερνά ήδη το 30%. Σε αυτό συνέβαλαν η συνεχής επέκταση του δικτύου, καθώς και στοχευμένες προωθητικές ενέργειες.
Σύμφωνα με τον κ. Μιχάλη Αναγνωστάκο, Chief Marketing Officer της Nova, το δίκτυο οπτικών ινών Nova Fiber αποτελεί ένα σημαντικό στοιχείο των σύγχρονων ψηφιακών υποδομών και εξελίσσεται δυναμικά, ως μέρος της δέσμευσης της Nova για επενδύσεις ύψους 2 δισ. ευρώ έως το 2027.
Από το παραπάνω ποσό τα 500 εκατομμύρια ευρώ έχουν ήδη επενδυθεί σε έργα. Το επενδυτικό αυτό πλάνο έχει ως στόχο την ενίσχυση του ψηφιακού αύριο της Ελλάδας, δημιουργώντας υποδομές που προωθούν την πρόσβαση σε υψηλής ποιότητας ψηφιακές υπηρεσίες. Με την ανάπτυξη του δικτύου Nova Fiber της United Fiber που θα ξεπεράσει το μισό εκατομμύριο σπίτια σε όλη την επικράτεια μέχρι το τέλος του 2024, η Nova ανταποκρίνεται στις αυξημένες απαιτήσεις νοικοκυριών και επιχειρήσεων, παρέχοντας υψηλές ταχύτητες Internet που αναβαθμίζουν την ποιότητα και την αξιοπιστία της ψηφιακής εμπειρίας πολιτών και επιχειρήσεων.
Μάλιστα, με στόχο την ενίσχυση των προσπαθειών για ανάπτυξη του δικτύου οπτικών ινών στην Ελλάδα, η United Group και η Nova, εδώ και ένα οκτάμηνο, δημιούργησαν μια νέα εταιρεία υποδομών οπτικών ινών με το όνομα United Fiber που έρχεται να αντικαταστήσει τη Hellenic Open Fiber, θέλοντας να αξιοποιήσει και ευκαιρίες που τυχόν υπάρχουν στον τομέα που υπάρχουν στους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης (RRF).
Η τελευταία εξέλιξη σε ό,τι αφορά τον άλλο μεγάλο τηλεπικοινωνιακό πάροχο, την Vodafone, είναι η ίδρυση της εταιρείας Fiber2All που έχει ως αντικείμενο την ανάπτυξη του δικτύου οπτικών ινών. Η νέα εταιρεία, προέκυψε από την απόσπαση του κλάδου οπτικών ινών της Vodafone, η οποία αποτελεί και τον μοναδικό μέτοχο αυτής. Σκοπός της Fiber2All είναι η επέκταση του δικτύου οπτικών ινών μέχρι το κουτί του παρόχου (Fiber to the cabinet-FTTC) και μέχρι την κατοικία (Fiber to the home-FTTH) ώστε να φτάσει σε 850.000 οικίες και επιχειρήσεις τα προσεχή χρόνια. Σήμερα, η εταιρεία έχει υλοποιήσει 280.000 γραμμές οπτικής ίνας απευθείας στο σπίτι (FTTH) και κατασκευάζει 450.000 γραμμές οπτικής ίνας μέχρι την καμπίνα, οι οποίες σταδιακά θα μετατρέπονται σε FTTH.
Σύμφωνα με τον CEO της Vodafone Ελλάδας, Χάρη Μπρουμίδη, ο στόχος της επέκτασης του δικτύου οπτικών ινών, που αντιπροσωπεύουν τμήμα του επενδυτικού σχεδίου ύψους 600 εκατ. ευρώ της Vodafone επιτυγχάνεται καλύτερα μέσω της δημιουργίας ξεχωριστής εταιρείας. Κι αυτό επειδή η Fiber2All θα έχει ως αποκλειστικό αντικείμενο τον σχεδιασμό και την κατασκευή της υποδομής οπτικών ινών και θα είναι σε θέση, ως αυτόνομη οντότητα, να προσελκύει ευκολότερα επενδυτές και χρηματοδότηση.
Δίκτυο οπτικών ινών 23.000 χιλιομέτρων από τη ΔΕΗ
Η ΔΕΗ, η οποία μπήκε σχετικά πρόσφατα στο παιχνίδι των οπτικών ινών και της ευρυζωνικότητας, υλοποιεί ένα επενδυτικό πλάνο συνολικού ύψους 680 εκατ.ευρώ. Η διοίκηση της εταιρείας, μάλιστα, έχει προβλέψει στους αναλυτές ότι θα έχει έσοδα 120 εκατ. ευρώ από τις τηλεπικοινωνίες έως το 2030.
Το έργο αυτό βρίσκεται σε εξέλιξη και ήδη έχουν αναπτυχθεί 100.000 συνδέσεις οπτικής ίνας στις περιοχές της Ν. Ιωνίας και Ηλιούπολης, με την πρώτη φάση να στοχεύει στις 440.000 συνδέσεις, ενώ μέχρι το τέλος του 2024 η ΔΕΗ στοχεύει να φτάσει σε 1 εκατ. συνδέσεις, με τελικό στόχο τα 3 εκατ. συνδέσεις, ώστε να σταθεί με αξιώσεις απέναντι στον ΟΤΕ στην αγορά της χονδρικής.
Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, στην πρώτη φάση θα κατασκευαστούν 2.278 χιλιόμετρα δικτύου οπτικών ινών σε 14 περιοχές, από τα οποία το 63% θα τοποθετηθεί στις κολώνες του ΔΕΔΔΗΕ (εναέριο δίκτυο) και το υπόλοιπο υπόγεια. Παράλληλα θα κατασκευαστούν και 884 χιλιόμετρα καλωδίων διασύνδεσης (dropcable) με κτίρια, σχεδόν το 70% του οποίων θα είναι επίσης εναέριο και το υπόλοιπο υπόγειο.
Στη φάση αυτή προβλεπόταν οι ίνες να φτάσουν σε 440.000 νοικοκυριά της Αττικής και αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι το καλοκαίρι. Με τη ' φάση ανάπτυξης του δικτύου πέρα από περιοχές της Αττικής, οι οπτικές είναι θα αναπτυχθούν και σε 11 πόλεις, ξεκινώντας από την Θεσσαλονίκη, την Πάτρα, το Ηράκλειο, τη Λάρισα και άλλες.
Οι προσφορές για τη συγκεκριμένη φάση έχει προγραμματισθεί να ανοίξουν στις 15 Φεβρουαρίου και το έργο αναμένεται να ολοκληρωθεί έως το τέλος του 2025, χωρίς να υπάρχουν περιορισμοί στη συμμετοχή των κατασκευαστών. Πάντως, προτεραιότητα θα έχουν όσοι συνεργάζονται ήδη με την ΔΕΗ από την πρώτη φάση, όπως οι EDIL, Ergatikat, Ergomak, Intrakat, Phoenix Engineering και Telcoserv.
Μόλις ολοκληρωθεί ο διαγωνισμός και ξεκινήσουν άμεσα οι διαδικασίες εγκατάστασης, εκτιμάται ότι θα απαιτηθούν επιπλέον 10.000 χλμ. κάθετων καλωδιώσεων, προκειμένου οι οπτικές ίνες να φτάσουν στο εσωτερικό των οικιών/επιχειρήσεων κλπ. Έτσι, το συνολικό μήκος της εγκατάστασης από την ΔΕΗ μπορεί να φτάσει στα 23.000 χλμ. οπτικών ινών. Σύμφωνα με τον σχεδιασμό το 85% τουλάχιστον των οπτικών ινών θα τοποθετηθούν εναερίως , ενώ υπολογίζεται ότι το 15% θα είναι υπογείως.
Με την ολοκλήρωση της επένδυσης, το δίκτυο της ΔΕΗ θα είναι το δεύτερο μεγαλύτερο της χώρας, με την εταιρεία να προκαλεί το σύνολο των παικτών των τηλεπικοινωνιών, καθώς η κάλυψη που θα προσφέρει η νέα β’ φάση του επενδυτικού σχεδίου, θα έχει αλληλοεπικαλύψεις με τα δίκτυα που αναπτύσσουν και οι τρεις τηλεπικοινωνιακές επιχειρήσεις, δηλαδή ο ΟΤΕ, η Vodafone και η Nova. Το πλεονέκτημα της ΔΕΗ, σε ό,τι αφορά την ταχύτητα δημιουργίας δικτύου είναι ότι βασίζεται περισσότερο στην ανάπτυξη εναέριων δικτύων οπτικών ινών, η οποία είναι πολύ πιο γρήγορη και οικονομική. Αν και τα υπόγεια δίκτυα είναι πιο ανθεκτικά, το κόστος και ο χρόνος κατασκευής είναι πολύ μεγαλύτερα.
Θα πρέπει να σημειωθεί ακόμη και η παρουσία στη χώρα μας της Inalan, η οποία δραστηριοποιείται στην παροχή τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών, βασισμενων αποκλειστικά σε οπτική ίνα. Η δραστηριότητά της, προς το παρόν, περιορίζεται σε συγκεκριμένες περιοχές της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης.
Η ουκρανικών συμφερόντων Inalan, με την υποστήριξη του καναδικού fund Fiera Infrastructure αναμένεται να επενδύσει περί τα 150 εκατ. ευρώ ως το 2028.
Μέχρι σήμερα η Inalan αριθμεί 10.000 συνδρομητές, ωστόσο το καναδικό fund θέλει να ενισχύσει την παρουσία της, έχοντας ως ανταγωνιστικό πλεονέκτημα τα χαμηλής όχλησης έργα που πραγματοποιεί για τη δημιουργία και ανάπτυξη των υποδομών της. Παράλληλα η Inalan στοχεύει να εισέλθει και στον τομέα της χονδρικής πώλησης.
