Ο εντοπισμός της πραγματικής αιτίας του πρωτοφανούς μπλακάουτ που έπληξε την Ιβηρική Χερσόνησο στις 28 Απριλίου παραμένει η κύρια ασχολία των ισπανικών αρχών με τις έρευνες να συνεχίζονται διεξοδικά.
Αφού αποκλείστηκε το αρχικό σενάριο, αυτό της κυβερνοεπίθεσης, το επίσημο πόρισμα για την πραγματική αιτία του συμβάντος δεν έχει ακόμα βγει με τους ερευνητές να αναζητούν με ακρίβεια όλες τις δυνητικές λύσεις του μυστηρίου. Η ισπανική κυβέρνηση δήλωσε ανοιχτά ότι θα συνεχίσει αμείλικτα να εντοπίζει τα αίτια αυτού του εξαιρετικά περίπλοκου περιστατικού.
Τη συζήτηση, βέβαια, έχει μονοπωλήσει το σενάριο για την υπερπαραγωγή ενέργειας από φωτοβολταϊκα, για την οποία επικρατεί έντονος ντόρος τελευταία.
Εκτός από τα ισπανικά κόμματα της αντιπολίτευσης, ορισμένοι εξωτερικοί παρατηρητές έχουν επισημάνει τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τους στόχους για μηδενικές εκπομπές ως πιθανές αιτίες της διακοπής, ιδίως δεδομένου ότι η Ισπανία και η Πορτογαλία εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την αιολική και ηλιακή ενέργεια για το ηλεκτρικό τους δίκτυο.
Θα πρέπει, πάντως, να σημειωθεί ότι σε αντίθεση με τις προηγούμενες δεκαετίες όπου η παραγωγή ενέργειας ήταν συσσωρευμένη σε λίγες μεγάλες μονάδες, το σύγχρονο ισπανικό δίκτυο είναι κατακερματισμένο σε χιλιάδες μικρότερες μονάδες παραγωγής.
Χαρακτηριστικά, ο διαχειριστής του δικτύου της χώρας, REE, λαμβάνει ανά πάσα στιγμή ζωντανά δεδομένα από 4000 υποδομές ΑΠΕ με ισχύ άνω του 1 MW. Υπάρχουν, όμως, πολλές εγκαταστάσεις με μικρότερη ισχύ για τις οποίες δεν υπάρχουν στοιχεία. Αυτή η αποκεντρωμένη δομή μειώνει μεν τον κίνδυνο μίας ευρύτερης αποσταθεροποίησης λόγω βλάβης σε μία μονάδα, αλλά εντείνει τους άγνωστους παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν το δίκτυο χωρίς να εντοπιστούν εγκαίρως.
Σε κάθε περίπτωση, η καταστροφική διακοπή ρεύματος άνοιξε εκ νέου τη συζήτηση στην Ευρώπη των 27 για το ρόλο των ΑΠΕ και της ενεργειακής ασφάλειας.
Ωστόσο, ο πρωθυπουργός της Ισπανίας, Πέδρο Σάντσεθ και ο REE δήλωσαν ότι τα ρεκόρ στα επίπεδα ανανεώσιμης ενέργειας δεν ευθύνονται για τη διακοπή ρεύματος.
Ο επικεφαλής της Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Dan Jorgensen, δήλωσε εν τω μεταξύ ότι «δεν υπήρχε τίποτα ασυνήθιστο» σχετικά με τις πηγές ενέργειας που τροφοδοτούσαν το σύστημα με ηλεκτρικό ρεύμα κατά τη στιγμή της διακοπής.
«Επομένως, οι αιτίες της διακοπής δεν μπορούν να αποδοθούν σε μια συγκεκριμένη πηγή ενέργειας, όπως για παράδειγμα οι ανανεώσιμες πηγές», πρόσθεσε.
Η κυβέρνησης Σάντσεθ, πάντως, εξακολουθεί να υπερασπίζεται την ανάπτυξη των πράσινων μορφών ενέργειας, παραθέτοντας τα χαμηλότερα κόστη για τους τελικούς καταναλωτές και την ενεργειακή αυτονομία της χώρας.
Montel: Οι ΑΠΕ μπορεί να μην είναι υπευθυνές για το blackout αλλά χρειάζεται μεγαλύτερη ευελιξία
Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας δεν πρέπει να κατηγορούνται για το πρόσφατο μαζικό μπλακ άουτ στην Ιβηρική, καθώς τα αίτια της διακοπής εξακολουθούν να διερευνώνται, αλλά χρειάζονται περισσότερες διασυνδέσεις για την ασφάλεια του δικτύου, δήλωσαν οι αναλυτές, όπως αναφέρει η Montel.
Τονίζουν, όμως, ότι η διακοπή ρεύματος θα πρέπει να θεωρηθεί ως ευκαιρία για να υπογραμμιστεί η ανάγκη για «μέγιστη ευελιξία» στο σύστημα.
«Πρέπει να είμαστε σαφείς ότι δεν υπάρχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι φταίει μόνο ο τεράστιος όγκος των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας που παρήγαγαν εκείνη την εποχή», δήλωσε η Elena Pravettoni, επικεφαλής ανάλυσης στο think tank Energy Transitions Commission, σε ένα διαδικτυακό σεμινάριο για την ανθεκτικότητα των δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας
Ήταν «εφικτό και δυνατό» να διαχειριστούμε δίκτυα με υψηλό μερίδιο παραγωγής αιολικής και ηλιακής ενέργειας, πρόσθεσε.
Η εστίαση θα πρέπει τώρα να είναι στον σχεδιασμό επενδύσεων σε νέες τεχνολογίες και στον διασυνοριακό συντονισμό, αντί να «ρίχνουμε την ευθύνη στην καθαρή ενέργεια».
Η διακοπή ρεύματος θα πρέπει να θεωρηθεί ως ευκαιρία για να υπογραμμιστεί η ανάγκη για «μέγιστη ευελιξία» στο σύστημα, συμπεριλαμβανομένης της αποθήκευσης σε μπαταρίες, η οποία πιθανότατα θα αποτελέσει «τεράστιο μέρος της λύσης» στην Ισπανία, δήλωσε η Sonia Dunlop, Διευθύνουσα Σύμβουλος του Global Solar Council.
«Το να κατηγορούμε τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας είναι στην καλύτερη περίπτωση πρόωρο και πιθανώς λάθος», συμφώνησε ο Mike Hogan, ανώτερος σύμβουλος στο think tank Regulatory Assistance Project.
Το περιστατικό έλαβε χώρα σε μια εποχή που η ζήτηση ήταν «μέτρια» και η προσφορά «άφθονη», ωστόσο παρόμοιες καταστάσεις είχαν παρατηρηθεί στη Βόρεια Αμερική, την Ευρώπη και την Αυστραλία στο παρελθόν, είπε.
Οι ισχυρότερες διασυνδέσεις ήταν ένας τρόπος για να καταστούν τα δίκτυα ανθεκτικά ανεξάρτητα από το μείγμα ενέργειας, πρόσθεσε.
«Είναι γνωστό εδώ και καιρό ότι η Ιβηρική χερσόνησος θα επωφελούνταν από ισχυρότερες διασυνδέσεις με το υπόλοιπο δυτικοευρωπαϊκό δίκτυο, ακόμη και πριν από την ανάπτυξη των διακοπτόμενων πόρων».
Περαιτέρω, αρκετοί έμποροι στη Montel τόνισαν πως η έρευνα για το μπλακ άουτ στην Ισπανία μπορεί να διαρκέσει μήνες, λόγω του μεγάλου όγκου δεδομένων που ζητούνται από παραγωγούς και φορείς εκμετάλλευσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
