Ένα νέο κεφάλαιο στην ανάπτυξη των μικρών υδροηλεκτρικών έργων ανοίγει στην Ελλάδα. Από τις αρχές Ιουλίου 2025 μέχρι σήμερα, εγκρίθηκαν οι περιβαλλοντικοί όροι για εννέα νέα έργα συνολικής ισχύος σχεδόν 10 MW, σηματοδοτώντας μια δυναμική επανεκκίνηση για έναν κλάδο που μέχρι πρότινος κινούνταν πιο αργά.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ελληνικού Συνδέσμου Μικρών Υδροηλεκτρικών Έργων (ΕΣΜΥΕ), η χώρα μας διέθετε το 2024 εγκατεστημένη ισχύ 290,7 MW, με τον στόχο του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα να ανεβάζει τον πήχη στα 365 MW έως το 2030. Η έγκριση των νέων έργων δείχνει πως ο κλάδος επιχειρεί να καλύψει το χαμένο έδαφος.
Τα έργα που πήραν «πράσινο φως»
Ανάμεσα στις εγκρίσεις ξεχωρίζουν:
- 0,5 MW στη θέση “Τρίκωμο” Γρεβενών, από την «Α.Α.Π.Ε. Μ.Ι.Κ.Ε.».
- 0,55 MW στο Ρέμα Παλιοχωρίου Γρεβενών, από την «ΕΝΥΔΩΡ Μ.Ι.Κ.Ε.».
- 0,56 MW στο “Μυρόφυλλο” Τρικάλων, από τη «ΜΥΡΟΦΥΛΛΟ Ο.Ε.».
- 0,5 MW στη Γέφυρα Χουρδάκη, Κοζάνη, από την «Α.Α.Π.Ε. Μ.Ι.Κ.Ε.».
- 0,5 MW στον “Κάμπο” Γρεβενών, επίσης από την «Α.Α.Π.Ε. Μ.Ι.Κ.Ε.».
- 3,31 MW στην Αγία Τριάδα Φωκίδας, της «WATT ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΜΕΠΕ».
- 0,99 MW στο ρέμα Ραφτανίτη, Ιωάννινα, της «ΑΠΕ ΗΠΕΙΡΟΥ ΙΚΕ».
- 1,8 MW στη Δολιάνη Ζαγορίου, της «Παγγαίο Ενεργειακή ΙΚΕ».
- 0,98 MW στη Μηλέα Μετσόβου, της «ΑΜΕΡΟΥ ENERGY ΙΚΕ».
Συνολικά, τα έργα αυτά προσθέτουν μικρή αλλά κρίσιμη ισχύ σε ένα δίκτυο που αναζητά σταθερές πηγές ενέργειας.
Το πλεονέκτημα και το «αγκάθι»
Η κυβέρνηση ανεβάζει τον πήχη για τα υδροηλεκτρικά, θέτοντας φιλόδοξους στόχους στο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα. Το μεγάλο όμως «αγκάθι» παραμένει η ξηρασία και η κλιματική αλλαγή. Το θέμα είχε θίξει στη Βουλή ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Νίκος Τσάφος, τονίζοντας πως η χώρα χρειάζεται να επενδύσει στην υδροηλεκτρική ενέργεια, την οποία χαρακτήρισε «ενεργειακό θησαυρό» και «μπαταρία» για το σύστημα, καθώς προσφέρει ευελιξία σε ημερήσια αλλά και εποχική βάση.
Σύμφωνα με τον κ. Τσάφο, τα μεγάλα υδροηλεκτρικά, που σήμερα φτάνουν τα 3 GW, αναμένεται να ανέλθουν σε 4,7 GW έως το 2050, ενώ τα μικρά υδροηλεκτρικά προβλέπεται να διπλασιαστούν, από 250 σε 490 MW. Σημαντικό ρόλο θα έχει και η αντλησιοταμίευση, που θα λειτουργεί ως «μαξιλάρι» για το ηλεκτρικό σύστημα, όσο αυξάνεται η παραγωγή από ΑΠΕ.
Τα μικρά υδροηλεκτρικά προσφέρουν μεν σταθερή, «καθαρή» ενέργεια όλο το 24ωρο, σε αντίθεση με άλλες τεχνολογίες ΑΠΕ που εξαρτώνται από τον ήλιο ή τον άνεμο. Ωστόσο, η κλιματική κρίση τα φέρνει αντιμέτωπα με τη σκληρή πραγματικότητα: η λειψυδρία.
Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία, οι ταμιευτήρες των μεγάλων υδροηλεκτρικών βρίσκονταν στο 50% της χωρητικότητάς τους, λόγω περιορισμένων βροχοπτώσεων. Ένα φαινόμενο που δεν αφήνει ανεπηρέαστα ούτε τα μικρά υδροηλεκτρικά.
Για αυτόν τον λόγο, οι νέοι περιβαλλοντικοί όροι είναι αυστηροί: προτεραιότητα δίνεται στις ανάγκες ύδρευσης και άρδευσης, ενώ η λειτουργία των έργων θα διακόπτεται όταν δεν εξασφαλίζεται η οικολογική παροχή – δηλαδή η ελάχιστη ροή νερού που χρειάζεται ένα ποτάμι για να διατηρήσει τη ζωή του.
Παρά τη νέα ώθηση, παράγοντες του κλάδου προειδοποιούν πως οι χρονοβόρες αδειοδοτήσεις, η έλλειψη ηλεκτρικού χώρου και οι τοπικές αντιδράσεις εξακολουθούν να λειτουργούν ως τροχοπέδη. Επιπλέον, όπως και σε άλλες μορφές ΑΠΕ, την εμφάνισή τους κάνουν ξανά οι περικοπές παραγωγής, που σε περιπτώσεις υδροηλεκτρικών συνδέονται και με έργα ύδρευσης ή άρδευσης, δημιουργώντας πολλαπλά προβλήματα.
