Όλο και περισσότερες εταιρείες μπαίνουν στη «κούρσα» για την ανάπτυξη τεχνολογιών σύντηξης, η οποία υπόσχεται να λύσει ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της ανθρωπότητας: μια ανεξάντλητη πηγή ενέργειας και μάλιστα σύμφωνη με το πρόταγμα της εποχής για μηδενικές εκπομπές καυσαερίων.
Η πυρηνική σύντηξη, η διαδικασία που μιμείται τον τρόπο με τον οποίο ο Ήλιος παράγει φως και θερμότητα, βρίσκεται τώρα στο επίκεντρο της διεθνούς ενεργειακής σκηνής.
Σύμφωνα με επικαιροποιημένο χάρτη της Clean Air Task Force (CATF), ο αριθμός των εταιρειών που αναπτύσσουν τεχνολογίες σύντηξης αυξήθηκε σημαντικά σε Βόρεια Αμερική και Ευρώπη, με τη στήριξη τόσο ιδιωτικών επενδύσεων όσο και κρατικών προγραμμάτων. Ωστόσο, η μετάβαση από τη θεωρία στην πράξη αποδεικνύεται εξαιρετικά δύσκολη.
Η μεγαλύτερη πρόοδος μέχρι σήμερα σημειώθηκε το 2022, όταν το Εθνικό Εργαστήριο Lawrence Livermore στην Καλιφόρνια κατάφερε για πρώτη φορά να επιτύχει «καθαρό κέρδος ενέργειας» από αντίδραση σύντηξης. Η εξέλιξη αυτή θεωρήθηκε ιστορική, αλλά η πρόκληση παραμένει: πώς θα μετατραπεί το πείραμα σε εμπορικά βιώσιμη παραγωγή ηλεκτρισμού.
Οι κολοσσοί της τεχνολογίας στο «παιχνίδι»
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, η Microsoft υπέγραψε συμφωνία με την Helion Energy για αγορά ηλεκτρισμού από αντιδραστήρα σύντηξης που αναμένεται να λειτουργήσει έως το 2028.
Αντίστοιχα, η Google ανακοίνωσε τον Ιούνιο συμφωνία για αγορά 200 MW μελλοντικής «καθαρής ενέργειας» από την εταιρεία Commonwealth Fusion Systems, στην οποία συμμετέχει και ως επενδυτής.
Περαιτέρω, και οι startups του κλάδου συγκεντρώνουν εκατοντάδες εκατομμύρια για την ανάπτυξη τεχνολογιών πυρηνικής σύντηξης, με τους επενδυτές να δείχνουν αυξημένη εμπιστοσύνη στις ευρωπαϊκές καινοτόμες εταιρείες. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν η γερμανική Proxima Fusion, που εξασφάλισε 130 εκατ. ευρώ, και η επίσης γερμανική Marvel Fusion, η οποία τον Μάρτιο άντλησε 113 εκατ. ευρώ για τον ίδιο σκοπό.
Σύμφωνα με την Ένωση Βιομηχανίας Σύντηξης (Fusion Industry Association), 53 εταιρείες έχουν αντλήσει μέχρι σήμερα 8,9 δισ. δολάρια σε ιδιωτική χρηματοδότηση και 795 εκατ. δολάρια σε δημόσια. Το 2021, ο αντίστοιχος αριθμός ήταν μόλις 23 εταιρείες με συνολικά 1,9 δισ. δολάρια χρηματοδότησης.
Παρά την αισιοδοξία, αρκετοί ειδικοί τονίζουν ότι η εμπορική αξιοποίηση της σύντηξης μπορεί να χρειαστεί δεκαετίες, εφόσον καν ξεπεραστούν τα τεράστια τεχνικά εμπόδια. «Υπάρχει ακόμη πολύς δρόμος σε επιστημονικό και μηχανολογικό επίπεδο, αλλά οι εταιρείες έχουν χαράξει σαφή οδικό χάρτη προς την εμπορευματοποίηση, και η αγορά αντιδρά», αναφέρει ο Patrick White, επικεφαλής της ομάδας για την πυρηνική σύντηξη και τη ρυθμιστική ασφάλεια της CATF.
Το στοίχημα, λοιπόν, είναι αν οι σημερινές επενδύσεις θα μετατραπούν πράγματι σε έναν νέο πυλώνα του παγκόσμιου ενεργειακού συστήματος ή αν η σύντηξη θα παραμείνει για καιρό ακόμη ένα όνειρο που κυνηγά η επιστήμη.
