Xιλιάδες άρθρα γράφτηκαν αυτές τις μέρες, τόσο για την προμήθεια LNG από αμερικανικές εταιρείες, μέσω της Ελλάδας προς την Ανατολική Ευρώπη, όσο και για τις συμφωνίες εκμετάλλευσης των οικοπέδων που υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις ότι περιέχουν εκμεταλλεύσιμες ποσότητες υδρογονανθράκων (αερίου και πετρελαίου).
Αυτό αλλάζει τον γεωπολιτικό χάρτη της περιοχής και καθιστά τη χώρα μας πολύτιμη σύμμαχο για τις ΗΠΑ και σοβαρό προμηθευτή καυσίμων για μια Ευρώπη που προσπαθεί να απεμπλακεί από τον ενεργειακό εναγκαλισμό της με τη Μόσχα.
Όμως, οι συμφωνίες αυτές καθιστούν την Ελλάδα ένα αγκάθι στα πλευρά της Μόσχας. Βλέπετε, η Ελλάδα πλέον δεν είναι απλά μία ακόμα χώρα της ΕΕ, που συνυπογράφει ψηφίσματα καταδίκης της Ρωσίας (τα οποία ο Πούτιν γράφει στα παλαιότερα των υποδημάτων του), ούτε ένας “μικροκαταναλωτής” που δεν θα στοίχιζε στη Ρωσία να τον χάσει από πελάτη, αλλά με τις πρόσφατες συμφωνίες έχει καταστεί ο κύριος μοχλός για την απομόνωση της Ρωσίας από τον Ευρωπαϊκο ενεργειακό χάρτη.
Αυτό σημαίνει ζημιά πολλών εκατοντάδων δισεκατομμυρίων για τη Μόσχα, ιδίως μετά το τέλος του 2027, αν μείνει μόνο με την πελατεία της ΝΑ Ασίας να προμηθεύεται καύσιμα από αυτήν. Πλέον, η πτώση του "Καθεστώτος Μητσοτάκη" και η αντικατάστασή του με ένα "συνεργατικό" σχήμα αριστεροδεξιάς, που θα ασκεί "πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική" είναι ζωτικής σημασίας για τους Ρώσους και τους Τούρκους, για λόγους που είναι περιττό να εξηγήσω.
Ήδη, κάποια πολιτικά κόμματα και οργανώσεις που εικάζεται ότι διατηρούν στενούς δεσμούς και υποστηρίζονται οικονομικά από το Κρεμλίνο, έχουν επιδοθεί σε ένα όργιο κινδυνολογίας σε ολόκληρη της Επικράτεια, προσπαθώντας να πείσουν τους μη ενημερωμένους συμπολίτες μας ότι οι εγκαταστάσεις αεριοποίησης του LNG είναι εξαιρετικά επικίνδυνες για το Περιβάλλον και θα υποστούν φρικτές συνέπειες εάν τις επιτρέψουν στον τόπο τους.
Από τις αρχές του 1995, μέχρι το τέλος περίπου του 1999 απασχολήθηκα ως υπεύθυνος των Ηλεκτρομηχανολογικών Μελετών και Εγκαταστάσεων, στην Βρετανική εταιρεία που σχεδίασε και υλοποίησε τις πρώτες 2 ( από τις 3 που διαθέτει σήμερα) δεξαμενές του σταθμού της Ρεβυθούσας, για λογαριασμό της ΔΕΠΑ. Με αυτή μου την ιδιότητα και λόγω της εξειδίκευσής μου στις αναφλέξεις και καύσεις, όταν ήταν καιρός να βγάλουμε τις άδειες από την Πολεοδομία Μεγάρων, υποχρεώθηκα να εξηγήσω στους συμπολίτες μας στην περιοχή (οι περισσότεροι από τους οποίους δεν ήταν πολιτικά υποκινούμενοι αλλά είχαν εύλογους φόβους για μια νέα τεχνολογία), ότι δεν συνέτρεχε κανένας κίνδυνος από τη λειτουργία μιας εγκατάστασης που είχε κατασκευαστεί με προδιαγραφές πυρηνικού σταθμού, παρουσιάζοντάς τους όλα τα πιθανά καταστροφικά σενάρια διαρροής ή ανάφλεξης του LNG.
Συγκεκριμένα, οι δεξαμενές LNG της Ρεβυθούσας έχουν κατασκευαστεί με τις ακόλουθες προδιαγραφές ασφαλείας:
- Αντέχουν σε σεισμό περιόδου 10.000 ετών (στα κοινά κτίρια υπολογίζουν τον χειρότερο σεισμό 500 ετών)
- Αντέχουν σε πτώση ελικοπτέρου Σινούκ πάνω στην οροφή τους (επειδή δίπλα είναι το κέντρο εκπαίδευσης των αλεξιπτωτιστών και των ελικοπτέρων)
- Αντέχουν πλήγμα βλήματος 300 χγρ.
- Αντέχουν φωτιά στην παρακείμενη δεξαμενή επί 62 ώρες. Γι' αυτό η οροφή καλύφθηκε με sacrificial layer, όπως τα διαστημόπλοια που επανεισέρχονται στην ατμόσφαιρα.
- Αντέχουν σε zip failure, δηλαδή αν το παγωμένο αέριο έρθει σε επαφή με τα τοιχώματα από σκυρόδεμα.
- Εξαερίζουν το κενό μεταξύ δεξαμενής και σκάμματος εκατοντάδες φορές κάθε ώρα.
- Το πυροσβεστικό δίκτυο στην οροφή τους φέρνει χιλιάδες τόνους νερού κάθε ώρα από τη θάλασσα.
- Σε περίπτωση σεισμού, οι σωληνώσεις της υπερκατασκευής μετακινούνται με ασφάλεια και δεν σπάζουν.
- Οποιαδήποτε διαρροή υγροποιημένου αερίου (που βρίσκεται στους -169°C) οδηγείται με ασφάλεια στη θάλασσα, όπου και εξατμίζεται.
Για οικονομικούς λόγους αλλά και για λόγους ταχύτητας (μια και η εγκατάσταση της Ρεβυθούσας, με τις διάφορες εμπλοκές και τεχνικά προβλήματα που ανέκυψαν στην πορεία, χρειάστηκε σχεδόν 7 χρόνια για να ολοκληρωθεί), προκρίνονται πλέον οι πλωτές εγκαταστάσεις υποδοχής, αποθήκευσης και αεριοποίησης του LNG (FSRU), οι οποίες είναι στην ουσία ένα αγκυροβολημένο πλοίο που διαθέτει τις κρυογεννικές δεξαμενές και τον κατάλληλο εξοπλισμό για την αεριοποίησή του και την εισαγωγή του στο δίκτυο διανομής.
Ποιοι μπορεί να είναι λοιπόν οι πραγματικοί κίνδυνοι που μπορεί να υπάρχουν από τη λειτουργία μιας τέτοιας εγκατάστασης;
- Οι φυσικές πηγές μεθανίου (υγρότοποι, υδρόθειο-μεθάνιο από ωκεάνιους πόρους, γεωλογικές εκπομπές, τερμίτες, υδροθερμικές πηγές κ.λπ.) υπολογίζεται ότι παράγουν: 170–260 εκατομμύρια τόνους μεθανίου τον χρόνο (Mt CH₄/yr). Συνεπώς, ακόμα κι αν έχουμε πλήρη διαρροή από ένα terminal, η περιβαλλοντική ζημιά θα είναι της τάξης των 50-60.000 τόνων, έναντι των 700.000 τόνων που παράγονται καθημερινά από φυσικές διεργασίες.
- Το Μεθάνιο είναι κατά 45% ελαφρύτερο από τον αέρα, συνεπώς, μόλις αεριοποιηθεί, ανεβαίνει στα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας και δεν διασκορπίζεται στην περιοχή γύρω από το terminal. Αυτό σημαίνει ότι η επικίνδυνη περιοχή γύρω από μία σοβαρή διαρροή δεν υπερβαίνει τις λίγες εκατοντάδες μέτρα.
- Σε περίπτωση ανάφλεξης του LNG, δεν έχουμε έκρηξη, αλλά μια φωτιά που διατηρείται σε κάποιο ύψος επάνω από τη διαρροή, γιατί πρέπει το αέριο να αναμιχθεί πρώτα με αέρα, πριν αρχίσει να καίγεται. Η φωτιά αυτή δι' ακτινοβολίας επιταχύνει την εξάτμιση του LNG και συντηρείται σε κάποια σταθερή κατάσταση (steady state) μέχρις εξαντλήσεως του αερίου. Στη Ρεβυθούσα είχε υπολογιστεί ότι μια πλήρης κατάρρευση της οροφής μιας δεξαμενής και ανάφλεξη του LNG, θα προκαλούσε μια πυρκαγιά που θα διαρκούσε περίπου 62 ώρες.
- Το LNG δεν διαλύεται στο θαλασσινό νερό και ανεβαίνει στην επιφάνεια, όπου εξατμίζεται, συνεπώς δεν έχουμε θαλάσσια ρύπανση σε περίπτωση διαρροής, πέρα ίσως από κάποια κατεψυγμένα ψαράκια. Μπορεί μόνο να δημιουργήσει προσωρινούς υδρίτες, δηλαδή κομμάτια πάγου μέσα στα οποία θα εγκλωβιστεί το αέριο και θα απελευθερωθεί σιγά-σιγά, μόλις αυτός ο πάγος λιώσει.
- Οι πλωτές εγκαταστάσεις αεριοποίησης είναι στην ουσία αγκυροβολημένα πλοία που διαθέτουν εναλλάκτες θερμότητας με θαλασσινό νερό, για την αεριοποίηση του LNG. Εκεί που τα αγκυροβολούν δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος για τις παράκτιες περιοχές και οι κανονισμοί λειτουργίας και συντήρησης είναι αυστηρότατοι.
- To LNG είναι πολύ πιο ασφαλές από το LPG (βουτάνιο ή προπάνιο) τα οποία αποθηκεύονται υπό πίεση και ως βαρύτερα του αέρα κατακάθονται στο έδαφος και απλώνονται στη γύρω περιοχή, πριν αναφλεγούν. Όλοι θυμόμαστε την έκρηξη του βυτιοφόρου προπανίου στα Καμένα Βούρλα, που είχε ως τραγικό αποτέλεσμα το θάνατο 5 ανθρώπων και την εκτεταμένη καταστροφή της γύρω περιοχής.
- Σε περίπτωση ανάφλεξης του LNG, τα κυριότερα συστατικά που απελευθερώνονται στην ατμόσφαιρα είναι CO2 και νερό.
Οτιδήποτε άλλο λοιπόν, ακούτε από διάφορους οικολογούντες και επαγγελματίες ανησυχούντες έχει πολιτικά κίνητρα ή είναι προϊόν άγνοιας και δεν έχει καμία σχέση με την ασφάλεια τόσο των εγκαταστάσεων, όσο και των κατοίκων της περιοχής.
*Ο Κώστας Κάπος είναι Ενεργειακός-Μηχανολόγος Μηχανικός, BS, MS, PE
