Θρίλερ με την έναρξη των συνομιλιών - «Είσαι κλόουν» απαντά η Μόσχα στον Ζελένσκι που χαρακτήρισε «διακοσμητική» την αντιπροσωπεία της (pics&vids)
AP /Evgeniy Maloletka
AP /Evgeniy Maloletka
Κωνσταντινούπολη

Θρίλερ με την έναρξη των συνομιλιών - «Είσαι κλόουν» απαντά η Μόσχα στον Ζελένσκι που χαρακτήρισε «διακοσμητική» την αντιπροσωπεία της (pics&vids)

15/05/2025 • 10:40 / Τελευταία Ενημέρωση: 15:04
ΔΙΕΘΝΗ ΘΕΜΑΤΑ
15/05/2025 • 10:40 / Τελευταία Ενημέρωση: 15:04
ΔΙΕΘΝΗ ΘΕΜΑΤΑ

Έφτασε η στιγμή των κρίσιμων διαπραγματεύσεων ανάμεσα σε Ουκρανία και Ρωσία στην Κωνσταντινούπολη, παρά το έντονο διπλωματικό παρασκήνιο που εξελίχθηκε γύρω από την αντιπροσωπεία που θα εκπροσωπήσει τη Μόσχα. 

Δεκάδες δημοσιογράφοι έχουν συγκεντρωθεί έξω από το ανάκτορο Ντολμάμπαχτσε στην Κωνσταντινούπολη, περιμένοντας την έναρξη των συνομιλιών.

Σύμφωνα με Ουκρανούς και Τούρκους αξιωματούχους, οι συνομιλίες μεταξύ του προέδρου της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι και του ομολόγου του της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν βρίσκονται σε εξέλιξη στην Άγκυρα.

Την ίδια ώρα, ο επικεφαλής της ρωσικής αντιπροσωπείας, Βλαντίμιρ Μεντίνσκι έφθασε στην Κωνσταντινούπολη, από όπου δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι: «Φτάσαμε στην Κωνσταντινούπολη κατόπιν εντολής του προέδρου Πούτιν. Είμαστε έτοιμοι για σοβαρή επαγγελματική δουλειά». 

Υπενθυμίζεται ότι, ο Ουκρανός πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελένσκι  κατέφθασε στην Άγκυρα για να συναντηθεί πρώτα με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, την ώρα που στην Κωνσταντινούπολη αναμένουν όλοι την έναρξη των ειρηνευτικών συνομιλιών.

Πηγή: AP /Evgeniy Maloletka

Κατά την άφιξή του στην τουρκική πρωτεύουσα, ο Ζελένσκι διαμήνυσε ότι «η Ουκρανία θα αποφασίσει για τα βήματα που θα κάνει στις συνομιλίες μετά τη συνάντηση με τον πρόεδρο Ερντογάν».

Τόνισε δε ότι « η Ουκρανία βρίσκεται σε επαφή με αμερικανικές αντιπροσωπείες σχετικά με τις συνομιλίες με τη Ρωσία». 

Μάλιστα, χαρακτήρισε ως «διακοσμητική» τη ρωσική αποστολή για τις ειρηνευτικές συνομιλίες και αναρωτήθηκε αν είναι σε θέση να λάβει αποφάσεις.

Ο πρόεδρος της Τουρκίας από την πλευρά του αναμένεται να τονίσει κατά τις συνομιλίες του με τον πρόεδρο της Ουκρανίας την τουρκική θέση, ότι δηλαδή θα πρέπει να υπάρξουν κατάπαυση του πυρός και ειρηνευτικές συνομιλίες χωρίς καθυστέρηση για τον τερματισμό του πολέμου, σύμφωνα με όσα ανακοίνωσε το γραφείο του.

Ο Ταγίπ Ερντογάν θα συζητήσει με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι όλες τις πτυχές των τελευταίων εξελίξεων στον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία, δηλώνει στο Χ ο επικεφαλής των προεδρικών υπηρεσιών Επικοινωνίας Φαρετίν Αλτούν.

Τις τελευταιές ώρες δεν ήταν σαφές πότε θα ξεκινούσαν οι διαπραγματεύσεις.

Παρόλα αυτά, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ το μεσημέρι της Πέμπτης ανακολινωσε ότι «δεν είναι στα πλάνα του Πούτιν να μεταβεί στην Κωνσταντινούπολη για τις συνομιλίες».

Πηγή: AP Photo/Dilara Acikgoz

Όπως μεταδίδει η απεσταλμένη του BBC στην Κωνσταντινούπολη, Orla Guerin, οι συνομιλίες αναμένεται να προχωρήσουν μεταξύ αξιωματούχων των δύο πλευρών είτε το απόγευμα ή την Παρασκευή.

Ωστόσο, σύμφωνα με το Reuters, το ρωσικό ΥΠΕΞ αναφέρει ότι οι συνομιλίες πρόκειται να ξεκινήσουν την Πέμπτη το απόγευμα.

«Οι συζητήσεις στην Κωνσταντινούπολη μετατέθηκαν στο δεύτερο μισό της ημέρας έπειτα από αίτημα της τουρκικής πλευράς», δήλωσε η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα στην εβδομαδιαία συνέντευξη Τύπου χωρίς να δίνει περισσότερες λεπτομέρειες.

Πηγή από το τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών δήλωσε στο CNN ότι «δεν έχει προγραμματιστεί ακόμη συνάντηση» μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας, απαντώντας σε δηλώσεις της Μόσχας ότι είχε προγραμματιστεί συνάντηση για το πρωί της Πέμπτης, η οποία όμως αναβλήθηκε για το απόγευμα της ίδιας μέρας, ώρα Τουρκίας.

Σημειώνεται ότι, το πρακτορείο TASS μετέδωσε το πρωί της Πέμπτης ότι οι συνομιλίες θα ξεκινούσαν στις 10, ωστόσο Ουκρανός αξιωματούχος δήλωσε ότι δεν έχει υπάρξει συμφωνία για την ώρα έναρξης των συνομιλιών με τη Ρωσία, απορρίπτοντας αυτές τις πληροφορίες.

Από την πλευρά του, ο Ντόναλντ Τραμπ το πρωί της Πέμπτης δήλωσε ότι αν κριθεί απαραίτητο να μεταβεί στην Τουρκία για τις διαπραγματεύσεις την Παρασκευή, τότε θα το έκανε, ενώ εξέφρασε την ελπίδα ότι «θα τα πάει καλά και με τη Ρωσία και με την Ουκρανία», αλλά και ότι οι δύο χώρες «θα κάνουν κάτι για να σταματήσει αυτό».

Σε ερώτηση για την απουσία του  Ρώσου ομολόγου του από τις συνομιλίες, ο Ρεπουμπλικανός σχολίασε: «Γιατί να πάει αν δεν πάω εγώ; Δεν πίστευα ότι ήταν δυνατόν να πάει ο Πούτιν αν δεν είμαι εγώ εκεί».

Η ρωσική αντιπροσωπεία έφτασε στην Κωνσταντινούπολη για συνομιλίες σχετικά με την Ουκρανία και είναι έτοιμη για σοβαρή δουλειά, δήλωσε επίσης το πρωί της Πέμπτης η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, Μαρία Ζαχάροβα. «Όπως έχει δηλωθεί πολλές φορές, η ρωσική πλευρά είναι έτοιμη για σοβαρές διαπραγματεύσεις», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Δείτε live την εικόνα:

Συγκεκριμένα, ο Αντρίι Κοβαλένκο, στέλεχος του συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας και Άμυνας της Ουκρανίας, επεσήμανε στο Telegram ότι «δεν είναι προγραμματισμένο και δεν είναι αλήθεια» ότι οι συνομιλίες θα ξεκινήσουν στις 10 το πρωί (ώρα Κωνσταντινούπολης και Ελλάδας).

Το Κίεβο απαντά στις προσβολές κατά Ζελένσκι: Αντί να πάει ο Πούτιν στην Τουρκία, γίνονται περίγελος με όσα λένε

Ο εκπρόσωπος του Υπουργείου Εξωτερικών της Ουκρανίας, Χεόργκι Τίκι, στο X με αφορμή τις ρωσικές προσβολές κατά του Ζελένσκι τις τελευταίες ώρες τόνισε ότι «αντί ο  Βλαντιμίρ Πούτιν να πάει προσωπικά για να συναντήσει τον πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, το μόνο που ακούμε από τη Ρωσία είναι προσωπικές προσβολές εναντίον του Ουκρανού ηγέτη».

Συγκεκριμένα, είπε ότι αντί ο Πούτιν να πάει να συναντήσει τον Ζελένσκι στην Τουρκία και να έχει μια σοβαρή συζήτηση για τον τερματισμό του πολέμου και την αποκατάσταση της ειρήνης, το Κίεβο ακούει από τη Ρωσία μόνο προσωπικές προσβολές εναντίον του Ουκρανού προέδρου.

«Δεν είναι η πρώτη φορά που το ρωσικό Υπουργείο Εξωτερικών γίνεται περίγελος. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι η αντιπροσωπεία στην Τουρκία δεν ηγείται από το ρωσικό Υπουργείο Εξωτερικών - ο ρόλος τους είναι να γαβγίζουν από τη Μόσχα», πρόσθεσε ο Ουκρανός διπλωμάτης.

Τεταμένο κλίμα στην Κωνσταντινούπολη: «Πυρά» από Ζαχάροβα και Λαβρόφ

Έντονο διπλωματικό ενδιαφέρον υπάρχει στην Κωνσταντινούπολη, όπου εντός της ημέρας αναμένεται να ξεκινήσουν οι συνομιλίες ανάμεσα σε Ρωσία και Ουκρανία, με το κλίμα να μην δείχνει τόσο φιλικό για καμία από τις δύο πλευρές.

Aρχικά, η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών χαρακτήρισε τον Ζελένσκι «απατεώνα και κλόουν», απαντώντας στις δηλώσεις του σχετικά με τη σύνθεση της ρωσικής αντιπροσωπείας στην Κωνσταντινούπολη, την οποία χαρακτήρισε ως «διακοσμητική».

Συγκεκριμένα, η Μαρία Ζαχάροβα δήλωσε ότι «η Ρωσία είναι έτοιμη να εργαστεί στην Κωνσταντινούπολη και τώρα θα περιμένει να δει πώς θα αντιδράσει η πλευρά που φώναζε για κατάπαυση του πυρός».

«Η Ευρώπη είναι αποφασισμένη να συνεχίσει και να κλιμακώσει τη στρατιωτική δράση στην Ουκρανία... Στο Κίεβο δεν σκέφτονται την εδραίωση της ειρήνης», υποστήριξε η Ρωσίδα αξιωματούχος.

«Το έδαφος της Ουκρανίας συρρικνώνεται κάθε φορά που το καθεστώς του Κιέβου διαταράσσει τη διαδικασία των διαπραγματεύσεων», τόνισε, προσθέτοντας ότι «η Δύση υποστηρίζει την Ουκρανία στα λόγια, αλλά η ίδια επιδιώκει κλιμάκωση και παρέμβαση».

Η Ρωσική Ομοσπονδία θα λάβει μετρημένα αντίμετρα στις κυρώσεις της ΕΕ ανακοίνωσε η Μαρία Ζαχάροβα. Η Ρωσική Ομοσπονδία είναι έτοιμη να δημιουργήσει επαφές με τις Ηνωμένες Πολιτείες σε θέματα βιοασφάλειας, πρόσθεσε η Ζαχάροβα. 

Λίγο αργότερα, μάλιστα, προχώρησε και σε ανάρτηση στο Telegram όπου σχολίασε με υποτιμητικό τρόπο μια φωτογραφία του Βολοντίμιρ Ζελένσκι με τη σύζυγό του, Ολένα. Η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών χαρακτήρισε το προεδρικό ζεύγος της Ουκρανίας «μασκαράδες» που «σκοτώνουν τον λαό της Ουκρανίας».

«Η σκιά ενός κεντητού πουκάμισου. Μια οικογένεια που λεηλάτησε και σκότωσε τον ουκρανικό λαό. Μασκαράδες στην κηδεία του κράτους τους», έγραψε η Ζαχάροβα, σχολιάζοντας τη φωτογραφία.

Από πλευράς, του ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών ο Σεργκέι Λαβρόφ χαρακτήρισε την κατάσταση με τις διαπραγματεύσεις στην Κωνσταντινούπολη «ίντριγκα».

«(Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ) Μακρόν ρωτήθηκε (για τις διαπραγματεύσεις)... Είπε ότι χρειάζονται διαπραγματεύσεις, μια συνάντηση, αλλά πρέπει να γίνει ό,τι είναι δυνατόν ώστε το κύριο θέμα να είναι η κατάπαυση του πυρός και η Ουκρανία να προσεγγίσει τις διαπραγματεύσεις από θέση ισχύος. Αυτή είναι μια ειλικρινής παραδοχή του γιατί είναι απαραίτητη η κατάπαυση του πυρός. Για να ενισχυθεί η Ουκρανία (με όπλα), ώστε να μπορέσει να προετοιμαστεί για διαπραγματεύσεις κάποια μέρα από θέση ισχύος», δήλωσε ο Λαβρόφ σε συνάντηση με διπλωμάτες στη Μόσχα.

Χωρίς Τραμπ και Πούτιν οι συνομιλίες

Υπενθυμίζεται ότι, απουσία του Αμερικανού προέδρου και του Ρώσου ομόλογού του θα διεξαχθούν οι συνομιλίες για τον πόλεμο στην Ουκρανία. Η απουσία των προέδρων των ΗΠΑ και της Ρωσίας μειώνει τις πιθανότητες να επιτευχθεί κάποια σημαντική πρόοδος στις συνομιλίες.

Τα παραπάνω μετέδωσε το ρωσικό πρακτορείο TASS επικαλούμενο πηγή που έχει γνώση της υπόθεσης. Αμφότεροι οι πρόεδροι –Τραμπ και Πούτιν– έχουν αφήσει να εννοηθεί ότι δεν θα παραστούν στις συνομιλίες αυτές, τις πρώτες άμεσες διαπραγματεύσεις μεταξύ της Μόσχας και του Κιέβου μετά την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία.

Μάλιστα, ο Πούτιν πρότεινε την Κυριακή τη διεξαγωγή αυτών των άμεσων συνομιλιών με την ουκρανική πλευρά «χωρίς προϋποθέσεις». Ενώ, αργά το βράδυ της Τετάρτης, το Κρεμλίνο ανακοίνωσε τα μέλη της ρωσικής αποστολής, στην οποία θα συμμετέχουν έμπειροι τεχνοκράτες, μεταξύ των οποίων ο σύμβουλος του Πούτιν, ο Βλαντίμιρ Μεντίνσκι, ο υφυπουργός Εξωτερικών Μιχαήλ Γκαλούζιν και ο υφυπουργός Άμυνας Αλεξάντρ Φόμιν.

Μετά την ανακοίνωση αυτή, Αμερικανός αξιωματούχος δήλωσε ότι ο Τραμπ, που πραγματοποιεί περιοδεία σε χώρες του Κόλπου, δεν θα πάρει μέρος στις συνομιλίες. Από πλευράς του, ο Ουκρανός πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, έχει προκαλέσει τον Πούτιν να συμμετάσχει στις συνομιλίες, «αν δεν φοβάται».

Την Τετάρτη, ο Ζελένσκι βρισκόταν καθ’ οδόν προς την Τουρκία, για να συναντηθεί με τον Τούρκο ομόλογό του, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στην Άγκυρα, και Ουκρανός αξιωματούχος επεσήμανε ότι θα συμμετάσχει στις συνομιλίες στην Κωνσταντινούπολη μόνο αν παραστεί και ο Πούτιν.

Στο καθιερωμένο βίντεο που αναρτά κάθε βράδυ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ο Ζελένσκι είπε ότι η Ουκρανία θα αποφασίσει για τις κινήσεις της στις ειρηνευτικές συνομιλίες, μόλις ξεκαθαριστεί η συμμετοχή ή όχι του Πούτιν.

Στην αμερικανική αντιπροσωπεία που θα πάρει μέρος στις συνομιλίες συμμετέχουν ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο και απεσταλμένοι του Τραμπ, ο Στιβ Γουίτκοφ και ο Κιθ Κέλογκ.

Ρούμπιο: Οι ΗΠΑ ανυπομονούν να δουν προόδους στις συνομιλίες

Με τη σειρά του, ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο δήλωσε την Πέμπτη (15/05) ότι οι ΗΠΑ ανυπομονούν να δουν να σημειώνονται πρόοδοι στις συνομιλίες για την Ουκρανία τις επόμενες δύο ημέρες. 

«Πρέπει να γίνει πολλή δουλειά. Παραμένουμε δεσμευμένοι σε αυτόν τον δρόμο. Προφανώς, όπως όλοι, ανυπομονούμε, θέλουμε να γίνει, αλλά είναι δύσκολο (...) ελπίζουμε ότι θα σημειωθούν σύντομα πρόοδοι», επεσήμανε ο Ρούμπιο από την Αττάλεια της Τουρκίας πριν την έναρξη συνόδου των υπουργών Εξωτερικών των χωρών του ΝΑΤΟ.

Εξάλλου ο Ρούμπιο πρόσθεσε ότι ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ είναι ανοικτός σε οποιονδήποτε μηχανισμό που θα έχει ως αποτέλεσμα μια δίκαιη ειρήνη στον πόλεμο στην Ουκρανία, ενώ τόνισε ότι δεν υπάρχει στρατιωτική λύση στη σύγκρουση.

Συνάντηση προετοιμασίας της ρωσικής αποστολής πραγματοποίησε ο Πούτιν 

Την ίδια ώρα, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν είχε αργά το βράδυ της Τετάρτης συνάντηση με ορισμένους από τους πιο υψηλόβαθμους αξιωματούχους της Ρωσίας για τις επερχόμενες ειρηνευτικές συνομιλίες με την Ουκρανία, ανακοίνωσε την Πέμπτη το Κρεμλίνο.

Μεταξύ αυτών που συμμετείχαν στη συνάντηση ήταν ο υπουργός Άμυνας Αντρέι Μπελοούσοφ, ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου των ενόπλων δυνάμεων της Ρωσίας Βαλέρι Γκεράσιμοφ, ο Γραμματέας του Συμβουλίου Ασφαλείας Σεργκέι Σοϊγκού, ο σύμβουλος εξωτερικής πολιτικής του Κρεμλίνου Γιούρι Ουσάκοφ, ο υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ, επικεφαλής των υπηρεσιών πληροφοριών και Ρώσοι υψηλόβαθμοι διοικητές.

«Την παραμονή της αναχώρησης της αποστολής μας για την Κωνσταντινούπολη, ο Πρόεδρος Πούτιν είχε συνάντηση με αντικείμενο την προετοιμασία για τις επικείμενες διαπραγματεύσεις», σημείωσε ο Πεσκόφ, διευκρινίζοντας ότι, εκτός από τα μέλη της ρωσικής διαπραγματευτικής ομάδας, στη συνάντηση παρευρέθηκαν ο υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ, ο υπουργός Άμυνας Αντρέι Μπελούσοφ, ο αρχηγός της Ρωσικής Εθνοφρουράς Βίκτορ Ζολότοφ, ο γραμματέας του Συμβουλίου Ασφαλείας Σεργκέι Σόιγκου, ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου των Ενόπλων Δυνάμεων Βαλερί Γκερασίμοφ και ο επικεφαλής της FSB Αλεξάντερ Μπόρτνικοφ.

Ρούτε: Η Ρωσία πρέπει να κάνει τα επόμενα απαραίτητα βήματα

Με τη σειρά του, συγκρατημένα αισιόδοξος για την πρόοδο των συνομιλιών ανάμεσα σε Κίεβο και Μόσχα τις επόμενες δύο εβδομάδες παραμένει ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, ο οποίος εκτίμησε την Πέμπτη (15/05) ότι «εναπόκειται στη Ρωσία να κάνει τα επόμενα βήματα στις διαπραγματεύσεις με την Ουκρανία».

Ειδικότερα, ο Ρούτε, κατά την άφιξή του στην Αττάλεια της Τουρκίας στο περιθώριο μιας συνόδου των υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ, δήλωσε ότι «η μπάλα βρίσκεται ξεκάθαρα στην πλευρά της Ρωσίας», εξηγώντας ότι τώρα «εναπόκειται στους Ρώσους να φροντίσουν να κάνουν τα επόμενα απαραίτητα βήματα».

«Παραμένω συγκρατημένα αισιόδοξος και πιστεύω ότι, αν οι Ρώσοι είναι έτοιμοι να παίξουν το παιχνίδι, και όχι μόνο οι Ουκρανοί, (...) θα μπορούσαν να σημειωθούν πρόοδοι τις επόμενες δύο εβδομάδες», σημείωσε.

Tι συνέβη την τελευταία φορά που Ρωσία και Ουκρανία συμμετείχαν σε ειρηνευτικές συνομιλίες;

Η Ρωσία και η Ουκρανία ενδέχεται να βρίσκονται εκ νέου στο κατώφλι ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων, για πρώτη φορά από τις πρώτες εβδομάδες της πλήρους κλίμακας εισβολής, αναφέρει το Reuters.

Ακολουθεί ένας σύντομος οδηγός για το τι τέθηκε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων το 2022, πότε και γιατί κατέρρευσαν οι συνομιλίες: 

Πού και πότε πραγματοποιήθηκαν οι διαπραγματεύσεις;

Ρώσοι και Ουκρανοί διαπραγματευτές συναντήθηκαν για πρώτη φορά στη Λευκορωσία στις 28 Φεβρουαρίου 2022, τέσσερις ημέρες μετά την έναρξη της ρωσικής εισβολής.

Ακολούθησαν συναντήσεις μέσω βιντεοκλήσης, ενώ στις 29 Μαρτίου πραγματοποιήθηκε νέα συνάντηση με φυσική παρουσία στην Κωνσταντινούπολη. Μέχρι τα μέσα Απριλίου, οι δύο πλευρές αντάλλαξαν πολλά προσχέδια, προτού οι συνομιλίες οδηγηθούν σε αδιέξοδο.

Τι συζητήθηκε;

Σύμφωνα με προσχέδια εγγράφων που αποκάλυψαν οι New York Times, η Ουκρανία ήταν διατεθειμένη να αποδεχθεί καθεστώς μόνιμης ουδετερότητας, να παραμείνει εκτός στρατιωτικών συμμαχιών, χωρίς πυρηνικά όπλα ή ξένες στρατιωτικές δυνάμεις στο έδαφός της. Οι όροι αυτοί θα απέκλειαν την ένταξή της στο ΝΑΤΟ, αλλά θα άφηναν ανοιχτό το ενδεχόμενο ένταξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Σε αντάλλαγμα, η Ουκρανία θα λάμβανε εγγυήσεις ασφαλείας από μια ομάδα χωρών, περιλαμβανομένων των πέντε μόνιμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ: Βρετανία, Κίνα, Ρωσία, Ηνωμένες Πολιτείες και Γαλλία.

Ένα προσχέδιο που είχε μερικώς συμφωνηθεί προέβλεπε ότι τα κράτη - εγγυητές,  μεταξύ των οποίων και η Ρωσία, θα αναγνώριζαν και θα σέβονταν την ανεξαρτησία και κυριαρχία της Ουκρανίας, και θα απείχαν από απειλές ή χρήση βίας εναντίον της.

Το ίδιο προσχέδιο πρότεινε τη διεξαγωγή διαβουλεύσεων για διάστημα 10 έως 15 ετών σχετικά με το καθεστώς της Κριμαίας, την οποία η Ρωσία προσάρτησε από την Ουκρανία το 2014.

Ποια ήταν τα βασικά σημεία διαφωνίας;

  • Η Ρωσία ζητούσε, σε περίπτωση νέας επίθεσης κατά της Ουκρανίας, οι εγγυήτριες χώρες να παρέχουν ενεργή στρατιωτική στήριξη, που θα μπορούσε να περιλαμβάνει την επιβολή ζώνης απαγόρευσης πτήσεων, την παροχή οπλισμού και τη χρήση ένοπλης βίας. Ωστόσο, ήθελε κάθε τέτοια απόφαση να λαμβάνεται ομόφωνα, ουσιαστικά εξασφαλίζοντας για τη Μόσχα δικαίωμα βέτο.
  • Οι δύο πλευρές διαφώνησαν έντονα ως προς το μέγεθος και τις δυνατότητες των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων. Το Κίεβο πρότεινε όριο 250.000 στρατιωτών, 800 αρμάτων μάχης και πυραύλων με εμβέλεια έως 280 χλμ. Η Ρωσία ζητούσε μείωση στις 85.000 στρατιώτες, 342 άρματα μάχης και πυραύλους με εμβέλεια έως 40 χλμ.
  • Η Μόσχα απαιτούσε την αναγνώριση των ρωσικών ως επίσημης γλώσσας στην Ουκρανία και την κατάργηση των νόμων που – κατά την ίδια – εισάγουν διακρίσεις εις βάρος των ρωσόφωνων. Το Κίεβο απέρριψε αυτές τις αιτιάσεις.
  • Επιπλέον, η Ρωσία ζητούσε την ακύρωση των ουκρανικών νόμων που, σύμφωνα με την ίδια, προωθούν τον ναζισμό ή εξυμνούν ναζιστικές φιγούρες – κατηγορία που η Ουκρανία θεωρεί αβάσιμη και προπαγανδιστική.

Γιατί κατέρρευσαν οι συνομιλίες;

Έως τον Απρίλιο του 2022, το κλίμα στο πεδίο των μαχών είχε αρχίσει να ευνοεί την Ουκρανία, η οποία είχε απωθήσει τις ρωσικές δυνάμεις από τα περίχωρα του Κιέβου και είχε καταγγείλει διεθνώς ρωσικά εγκλήματα πολέμου - ισχυρισμοί που η Μόσχα αρνείται.

Η ενισχυόμενη στρατιωτική βοήθεια από τη Δύση και η αυστηροποίηση των κυρώσεων κατά της Ρωσίας ενίσχυσαν τη θέση της Ουκρανίας και μείωσαν την προθυμία της να αποδεχτεί τους ρωσικούς όρους, σύμφωνα με ανάλυση των Foreign Affairs από τον ιστορικό Sergey Radchenko και τον αναλυτή Samuel Charap.

Έχουν σήμερα αξία τα προσχέδια του 2022;

Ο ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ, Στιβ Γουίτκοφ, δήλωσε τον Φεβρουάριο ότι τα λεγόμενα «πρωτόκολλα της Κωνσταντινούπολης» μπορούν να αποτελέσουν οδηγό για μελλοντικές διαπραγματεύσεις.

Αντίστοιχα, αξιωματούχος του Κρεμλίνου ανέφερε ότι τυχόν νέες ειρηνευτικές συνομιλίες θα πρέπει να λάβουν υπόψη τα προσχέδια του 2022, καθώς και το γεγονός ότι η Ρωσία ελέγχει σήμερα σχεδόν το 20% της ουκρανικής επικράτειας.

Από την πλευρά του, ο πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε τον Δεκέμβριο του 2024 ότι ουδέποτε υπήρξε συμφωνία, αλλά μόνο ρωσικό τελεσίγραφο στο οποίο η Ουκρανία απάντησε χωρίς να υπογράψει τίποτε.

Τι έχει αλλάξει από τότε;

Οι αρχικές συνομιλίες επικεντρώνονταν κυρίως σε ζητήματα ουδετερότητας και ασφάλειας. Σήμερα, όμως, η στάση της Μόσχας έχει σκληρύνει, με τον Βλαντίμιρ Πούτιν να απαιτεί την πλήρη αποχώρηση των ουκρανικών δυνάμεων από τις περιοχές Ντονέτσκ, Λουχάνσκ, Ζαπορίζια και Χερσώνα – τις οποίες η Ρωσία διεκδικεί, αλλά δεν ελέγχει πλήρως.

Η Ουκρανία, από την πλευρά της, δηλώνει ότι δεν θα αποδεχτεί ποτέ νομικά τη ρωσική κατοχή ουκρανικών εδαφών. Ο Ζελένσκι έχει αναγνωρίσει πως, επί του παρόντος, οι ουκρανικές δυνάμεις δεν μπορούν να ανακτήσουν όλα τα χαμένα εδάφη, υποστηρίζοντας ότι αυτό μπορεί να επιτευχθεί με την πάροδο του χρόνου μέσω διπλωματικών μέσων.

ΡΩΣΙΑ
ΟΥΚΡΑΝΙΑ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ
ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΤΩΡΑ