Πόσο κοντά βρίσκεται το Ιράν στην απόκτηση πυρηνικών όπλων

Πόσο κοντά βρίσκεται το Ιράν στην απόκτηση πυρηνικών όπλων

Ενώ πολλοί περίμεναν η εκλογή του Τζο Μπάιντεν στην προεδρία των Ηνωμένων Πολιτειών να λειτουργήσει καταλυτικά για τις διαπραγματεύσεις με το Ιράν για το πυρηνικό του πρόγραμμα, αυτό δεν συνέβη. Μετά από τη μονομερή αποχώρηση των ΗΠΑ από τη συμφωνία το 2018, λόγω της εμμονής του Ντόναλντ Τραμπ, τίποτα δεν είναι πια το ίδιο, παρά την παραμονή της Γαλλίας, της Μεγάλης Βρετανίας, της Γερμανίας, της Ρωσίας στη συμφωνία του 2015. Το γυαλί φαίνεται να έχει ραγίσει.

Είναι σαφές πλέον πως η Τεχεράνη έχει υιοθετήσει μία πολύ σκληρή διαπραγματευτική στρατηγική, αν και η ίδια το αρνείται. Πλέον όμως αρνείται να δώσει καν εικόνες των πυρηνικών εγκαταστάσεών του στη Διεθνή Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας (ΔΕΑΕ) με το σκεπτικό πως η προσωρινή συμφωνία παρακολούθησης με τον οργανισμό έχει λήξει.

Αλλά ακόμα και με την συμφωνία του Φεβρουαρίου, η ΔΕΑΕ πάλι δεν μπορούσε να εκτιμήσει την πραγματική κατάσταση του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν.

Αυτό είναι άλλωστε και το μεγάλο ζήτημα. Όλο αυτό το διάστημα που οι Ηνωμένες Πολιτείες επί Τραμπ ακολουθούσαν την άκαμπτη πολιτική πίεσης και κυρώσεων, το θρησκευτικό κατεστημένο προχωρούσε, εκδικητικά εν μέρει, το πυρηνικό πρόγραμμα του.

Πλέον, είναι άγνωστο σε ποιο σημείο βρίσκεται καθώς υπάρχουν αναφορές για εμπλουτισμό ουρανίου πέρα από το επιτρεπόμενο στάδιο.

Η προειδοποίηση του υπουργού Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών Άντονι Μπλίνκεν πως η συμφωνία βρίσκεται πραγματικά σε κίνδυνο, εάν η Τεχεράνη δεν κάνει παραχωρήσεις, ισχύει.

Το σενάριο που κυκλοφορεί ευρέως, πως η Τεχεράνη θέλει να προχωρήσει σε συμφωνία πριν τον Αύγουστο, ώστε να υποστεί τις συνέπειες ο μετριοπαθής Ροχανί που αποχωρεί και να καρπωθεί τα οικονομικά οφέλη ο υπερσυντηρητικός Ραϊσί, ο οποίος τότε αναλαμβάνει τα καθήκοντα του προέδρου, είναι μάλλον υπεραισιόδοξο. Παραβλέπουν άλλωστε το πόσο αραγές παραμένει το πολιτικό κατεστημένο στην Τεχεράνη.

Το Ιράν ζητάει εγγυήσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες που ο Μπάιντεν δεν μπορεί να υλοποιήσει, όπως το να δεσμευθεί πως κανένας επόμενος Αμερικάνος πρόεδρος δεν θα μπορεί να αποφασίσει την αποχώρηση από τη συμφωνία.

Ο Μπάιντεν δεν είναι καν διατεθειμένος να αναστείλει όλες τις κυρώσεις εναντίον του Ιράν που επιβλήθηκαν τα τελευταία χρόνια, ενώ βρίσκεται υπό πίεση στο εσωτερικό των ΗΠΑ να ακολουθήσει κι εκείνος πιο σκληρή τακτική.

Η ελπίδα είναι ο έβδομος και τελικός γύρος των διαπραγματεύσεων στη Βιέννη να είναι επιτυχής, καθώς ήδη έχουν προταθεί αρκετές τεχνικές προτάσεις που μπορεί να λειτουργήσουν συμβιβαστικά.

Ωστόσο, όπως σωστά ανέλυσε ο Παντελής Οικονόμου, πρώην Επιθεωρητής της Διεθνούς Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας, Παντελής Οικονόμου στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ, όσο καθυστερεί η επίτευξη συμφωνίας, τόσο πιο δύσκολη γίνεται η επαναφορά στην αρχική της μορφή.

Το βασικό πλεονέκτημα, άλλωστε, που επιτύγχανε η συμφωνία του 2015 επί προεδρίας Ομπάμα ήταν πως διασφάλιζε τον ειρηνικό περιορισμό των ιρανικών πυρηνικών φιλοδοξιών.