Παγκόσμια ανησυχία για το ενδεχόμενο ενός καταστροφικού πολέμου ανάμεσα στις πυρηνικές δυνάμεις Ινδίας και Πακιστάν έχει πυροδοτήσει η κλιμακούμενη αντιπαράθεση των δύο χωρών, των οποίων η αερομαχία (dogfight), την Τρίτη (06/05), με 125 μαχητικά, ήταν από τις «μεγαλύτερες και μακρύτερες σε διάρκεια στην πρόσφατη ιστορία της αεροπορίας». Οι όροι της σύγκρουσης των δύο χωρών αλλάζουν, αναμένεται ποιος θα είναι ο ρόλος της διεθνούς διπλωματίας και ποια στάση θα κρατήσουν οι ΗΠΑ, η Κίνα καθώς και οι χώρες του Κόλπου, μεταξύ άλλων.
Παρότι οι πιθανότητες συγκλίνουν υπέρ της αποκλιμάκωσης, στις τελευταίες δύο εβδομάδες ανεδείχθη η αυξανόμενη, επικίνδυνη αστάθεια στις σχέσεις των δύο χωρών, οι οποίες οδηγήθηκαν τέσσερις φορές σε σύγκρουση μετά τον διαχωρισμό τους το 1947, αλλά υπογράμμισαν και την ανάγκη να λύσουν τις διαφορές τους και να καταπιαστούν με τις αιτίες, που πυροδοτούν τη σύγκρουση.
Τα παραπάνω σημειώνει σε ανάλυσή του ο Economist, κάνοντας λόγο για την επίθεση ινδικών πυραύλων στο Πακιστάν και το ελεγχόμενο από αυτό τμήμα του Κασμίρ, το οποίο διεκδικούν οι δύο χώρες σε αντίποινα για την τρομοκρατική επίθεση με τους 26 νεκρούς της 22ας Απριλίου στο ελεγχόμενο από το Νέο Δελχί τμήμα του Κασμίρ. Η Ινδία υποστηρίζει ότι τρομοκράτες από το Πακιστάν ευθύνονται για την επίθεση, ενώ το Ισλαμαμπάντ το αρνείται και λέει ότι κατέρριψε αρκετά ινδικά πολεμικά αεροσκάφη, ενώ απειλεί με περαιτέρω πλήγματα.
Οι δύο πλευρές ανταλλάσσουν βολές πυροβολικού στα de facto σύνορα του Κασμίρ με αποτέλεσμα να σκοτώνονται άμαχοι την ώρα που η διεθνής κοινότητα αρκείται σε εκκλήσεις προς την Ινδία και το Πακιστάν για αποκλιμάκωση.
Αλλάζει η σύγκρουση Ινδίας - Πακιστάν
Παρότι ανάλογα επεισόδια έχουν συμβεί αρκετές φορές από την αρχή του 21ου αι., οι όροι της σύγκρουσης αλλάζουν, σημειώνει ο Economist, καθώς το Πακιστάν βιώνει μια οικονομική κρίση, ο στρατός του υπό τον σκληροπυρηνικό στρατηγό Ασίμ Μουνίρ διαβρώνει τη δημοκρατία, ενώ το Ισλαμαμπάντ ανέχεται την παρουσία ισλαμιστικών ομάδων, περιλαμβανομένης της Lashkar-e-Taiba, που έχει ιστορικό ωμών επιθέσεων κατά Ινδών. Άλλοι τρομοκράτες, περιλαμβανομένων εκείνων που δρουν από το Αφγανιστάν, σκότωσαν πέρυσι πάνω από 1.600 Πακιστανούς σε 444 επιθέσεις.
Την ίδια ώρα, η Ινδία καταγράφει άνοδο με το ΑΕΠ της να είναι πλέον δεκαπλάσιο του Πακιστάν και πενταπλάσιο απ’ ό,τι το 2000.
Οι όροι της σύγκρουσης αλλάζουν και λόγω των οπλικών συστημάτων νέας τεχνολογίας με την Ινδία να αυξάνει τις αμυντικές δαπάνες από το 2019, έχοντας αγοράσει μαχητικά αεροσκάφη από τη Γαλλία και drones, την ώρα που το Πακιστάν προμηθεύτηκε πολεμικά αεροσκάφη και πυραύλους από την Κίνα.
Ταυτόχρονα, μετά την αποκλιμάκωση του πολέμου κατά της τρομοκρατίας και της ανάληψης του ελέγχου του Αφγανιστάν από τους Ταλιμπάν οι ΗΠΑ και η Ευρώπη δεν δίνουν πλέον τόση προσοχή στο Πακιστάν, την απρόθυμη συνεργασία του οποίου εξασφάλιζαν κάποτε με χιούμορ, δωροδοκίες και απειλές.
Τα αίτια της σύγκρουσης Ινδίας - Πακιστάν
Ο συνδυασμός της αστάθειας στο Πακιστάν, της κούρσας εξοπλισμών με την Ινδία και της σχετικής αδιαφορίας των δυτικών κυβερνήσεων είναι επικίνδυνος, σημειώνει στην ανάλυσή του ο Economist, αλλά υπάρχει ακόμη δυνατότητα αποφυγής ενός Αρμαγεδδώνα.
Ακόμη κι αν αποτραπεί ένας ολοκληρωτικός πόλεμος αυτή τη φορά, νέες εντάσεις θα ελλοχεύουν όσο δεν αντιμετωπιστούν οι υποκείμενες αιτίες της σύγκρουσης. Η Ινδία θα πρέπει, όπως τονίζει το βρετανικό περιοδικό, να τερματίσει την καταπίεση, την καταστολή της ελευθερίας του λόγου και την καταπάτηση ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο τμήμα του Κασμίρ που ελέγχει, κι όπου ο πληθυσμός είναι στην πλειοψηφία του μουσουλμανικός.
Αλλά το μεγαλύτερο πρόβλημα πηγάζει από την ανοχή που επιδεικνύει το Πακιστάν στις ομάδες των ισλαμιστών, που εδώ και καιρό θεωρούσε ως έναν ασύμμετρο μοχλό πίεσης. Μολονότι δεν έχει αποδειχθεί η εμπλοκή του Πακιστάν στο μακελειό της 22ας Απριλίου, την ευθύνη ανέλαβε μια ομάδα που συνδέεται με την Lashkar-e-Taiba, αν και στη συνέχεια το διέψευσε υποστηρίζοντας ότι χάκερς εξαπέλυσαν κυβερνοεπίθεση σε λογαριασμούς της στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Ο ρόλος της διεθνούς διπλωματίας
Σύμφωνα με τον Economist, η αντίδραση του Ντόναλντ Τραμπ ήταν μέχρι τώρα χλιαρή και περιορίστηκε σε μια έκκληση σε Ινδία και Πακιστάν να σταματήσουν τις εχθροπραξίες. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ προσφέρθηκε να βοηθήσει, με τον Economist να υποδεικνύει στην Ουάσιγκτον ότι θα πρέπει να καλέσει την κυβέρνηση του Πακιστάν να κλείσει τα στρατόπεδα τρομοκρατών και να καθίσει στο εδώλιο τους ηγέτες τους. Παράλληλα, διεθνείς οργανισμοί, που ασκούν ακόμη επιρροή στο Ισλαμαμπάντ, όπως το ΔΝΤ, θα πρέπει να ζητήσουν από την πακιστανική κυβέρνηση να κάνει περισσότερα.
Ανάλογες πιέσεις στο Πακιστάν θα πρέπει να ασκήσουν και η Κίνα, που έχει εξελιχθεί στον ισχυρότερο προστάτη του, αλλά και οι χώρες του Κόλπου, όπως η Σαουδική Αραβία, το Κατάρ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα που έχουν φιλικές σχέσεις μαζί του εδώ και χρόνια, αν και τα οικονομικά τους συμφέροντα ευθυγραμμίζονται τώρα περισσότερο με την Ινδία», γράφει ο Economist. Και καταλήγει σημειώνοντας ότι με λίγη τύχη ο τελευταίος κύκλος βίας μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν θα αποκλιμακωθεί, «αλλά αργά ή γρήγορα η τύχη θα εξαντληθεί».
CNN: Η αερομαχία Ινδίας - Πακιστάν με 125 μαχητικά ήταν «από τις μεγαλύτερες στην ιστορία»
Από τις «μεγαλύτερες και μακρύτερες σε διάρκεια στην πρόσφατη ιστορία της αεροπορίας» ήταν η «αερομαχία» (dogfight) ανάμεσα στα μαχητικά αεροσκάφη της Ινδίας και του Πακιστάν που σημειώθηκε την Τρίτη (06/05), όπως δήλωσε ανώτερη πηγή των πακιστανικών δυνάμεων ασφαλείας στο CNN. Κατά την «αερομαχία» καταρρίφθηκαν πέντε αεροσκάφη της Ινδίας.
«Μπορώ να επιβεβαιώσω ότι καταρρίψαμε πέντε μαχητικά της Ινδίας – τρία Rafale, ένα SU-30 και ένα MiG-29», είπε την Τετάρτη (07/05) εκπρόσωπος του πακιστανικού στρατού.
Σύμφωνα με την ίδια πηγή, συνολικά 125 αεροσκάφη μάχονταν για πάνω από μία ώρα στο πλαίσιο της επιχείρησης «Sindoor» που ξεκίνησε το Νέο Δελχί, χωρίς καμία από τις δύο πλευρές να εγκαταλείψει τον εναέριο χώρο της, ενώ οι πυραυλικές επιθέσεις πραγματοποιούνταν σε αποστάσεις που σε ορισμένες περιπτώσεις ξεπερνούσαν τα 160 χιλιόμετρα (100 μίλια).
Καμία από τις δύο πλευρές δεν ήταν διατεθειμένη να στείλει τους πιλότους της πέρα από τα σύνορα, εξαιτίας μιας πολύ μικρότερης αερομαχίας το 2019. Τότε, ένας πιλότος της ινδικής πολεμικής αεροπορίας καταρρίφθηκε σε πακιστανικό έδαφος και παρουσιάστηκε στην τηλεόραση πριν επιστραφεί στην Ινδία. Μια ταπείνωση, όπως είχε παρουσιαστεί τότε, που καμία από τις δύο πλευρές δεν ήθελε να ζήσει αυτή τη φορά.
BIG: Pakistan-India fighter jet “dog fight” was one of largest and longest in recent aviation history, CNN reports.
— Clash Report (@clashreport) May 8, 2025
A total of 125 fighter jets battled for over an hour, with neither side leaving its own airspace.
The missile exchanges were happening at distances sometimes… pic.twitter.com/XqXp3c2wnL
Κατά καιρούς, η Ινδική Πολεμική Αεροπορία αναγκάστηκε να πραγματοποιήσει πολλαπλές επιθέσεις εναντίον στόχων, σύμφωνα με την πηγή. Το Πακιστάν έκανε ό,τι μπορούσε για να προειδοποιήσει τους πολίτες σε περιοχές που θεωρούσε πιθανά στόχους, ανέφερε η πηγή, και ότι ο στρατός κατάφερε να ελαχιστοποιήσει τις απώλειες αμάχων.
Δεκατρείς άμαχοι νεκροί και 59 τραυματίες στην Ινδία από πακιστανικά πυρά
Η ινδική κυβέρνηση ανακοίνωσε την Πέμπτη (08/05) ότι πυρά του πακιστανικού πυροβολικού την Τετάρτη (07/05), εναντίον του εδάφους της, σε απάντηση για ινδικά πλήγματα στο πακιστανικό έδαφος, στοίχισαν τη ζωή σε 13 αμάχους και προκάλεσαν τον τραυματισμό άλλων 59.
Οι 13 νεκροί, καθώς και 44 από τους 59 τραυματίες, καταγράφηκαν μόνο στο χωριό Πόονς, (βορειοδυτική Ινδία), κατά μήκος της «γραμμής ελέγχου», του ντε φάκτο συνόρου που κατανέμει ανάμεσα στις δύο χώρες τη διαφιλονικούμενη περιφέρεια του Κασμίρ, διευκρίνισε το ινδικό υπουργείο Εξωτερικών.
Εξάλλου, μια ισχυρή έκρηξη ακούσθηκε την Πέμπτη (08/05) το πρωί στην πόλη Λαχόρη του Πακιστάν, μετέδωσαν ο τηλεοπτικός σταθμός Geo TV και δημοσιογράφος του πρακτορείου Reuters.
Μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν πληροφορίες για τα αίτια της έκρηξης.
Το ινδικό υπουργείο Άμυνας δεν απάντησε αμέσως σε αίτημα για σχόλιο, ωστόσο ινδός αμυντικός αξιωματούχος, ο οποίος ζήτησε να μην κατονομασθεί, δήλωσε ότι δεν διεξάγονται ινδικές επιχειρήσεις στη Λαχόρη.