Ποιος θα διαδεχθεί τον σημερινό πρόεδρο Αντρέι Ντούντα στην Πολωνία; Οι δημοσκοπήσεις προβλέπουν μία μάχη στήθος με στήθος ανάμεσα στον φιλελεύθερο και φιλοευρωπαίο υποψήφιο Ραφάλ Τρζασκόφσκι και τον υπερσυντηρητικό, ευρωσκεπτικιστή Κάρολ Ναβρότσκι.
Στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών, στις 18 Μαίου, ο Τρζασκόφσκι είχε εξασφαλίσει την πρωτιά με 31,36% των ψήφων, αλλά με ελάχιστη διαφορά από τον Ναβρότσκι, που συγκέντρωσε το 29,54%.
Από το αποτέλεσμα των προεδρικών εκλογών ίσως κριθεί η πορεία της φιλοευρωπαϊκής κυβέρνησης του Ντόναλντ Τουσκ, αλλά και η ευρωπαϊκή προοπτική της Πολωνίας. Νίκη του Ναβρότσκι κατά πάσα πιθανότητα θα διαιώνιζε την τακτική του σημερινού προέδρου Αντρέι Ντούντα, ο οποίος προβάλλει βέτο σε σημαντικές μεταρρυθμιστικές προσπάθειες, ιδιαίτερα σε εκείνες που αποκαθιστούν το κράτους δικαίου. «Πρώτα η Πολωνία» είναι το κύριο σύνθημά του, που εκ των πραγμάτων τον φέρνει σε σύγκρουση με τις Βρυξέλλες. Συν τοις άλλοις ο Ναβρότσκι απορρίπτει τους κλιματικούς στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το «Πακέτο για το Άσυλο», ενώ εκφράζει ενδοιασμούς όσον αφορά την παροχή βοήθειας στην Ουκρανία.
Δήθεν «απώλεια εθνικής κυριαρχίας»
Στην τελική ευθεία του προεκλογικού αγώνα ο επικεφαλής του υπερσυντηρητικού κόμματος «Νόμος και Δικαιοσύνη» (PiS) Γιάροσλαβ Κατσίνσκι, από το οποίο προέρχεται ο Ναβρότσκι, καταφεύγει για μία ακόμη φορά στην αντι-γερμανική και αντι-ευρωπαϊκή ρητορική, από την οποία αντλούσε πολιτικό κεφάλαιο και στο παρελθόν. Ο Κατσίνσκι κατηγορεί τον Τρζασκόφσκι ότι επιδιώκει μία τροποποίηση των συνθηκών της ΕΕ, που θα οδηγούσε σε «απώλεια εθνικής κυριαρχίας» για την Πολωνία.
Η ενίσχυση αρμοδιοτήτων της ΕΕ θα ωφελούσε τη Γερμανία, η οποία εμφανίζει «ιμπεριαλιστικές τάσεις», ισχυρίζεται ο Κατσίνσκι. Στο ίδιο μήκος κύματος, ο Κάρολ Ναβρότσκι έλεγε την Πέμπτη, σε προεκλογική συγκέντρωση στο Κατοβίτσε, ότι ο αντίπαλός του, Τρζασκόφσκι, δεν είναι παρά ένας «δειλός και αχυράνθρωπος του (φιλοευρωπαίου πρωθυπουργού) Τουσκ», τον οποίο δήθεν εποπτεύουν τα πολιτικά ιδρύματα της Γερμανίας.
Έχει σκοτεινό παρελθόν ο Ναβρότσκι;
Από την πλευρά του ο Τρζασκόφσκι «οργώνει» την Πολωνία για τις ανάγκες του προεκλογικού αγώνα και θέτει το ερώτημα: «Ποιος είναι στην πραγματικότητα αυτός ο Ναβρότσκι», τον οποίο το PiS ανακηρύσσει «υποψήφιο των πολιτών»;
Ο 42χρονος Ναβρότσκι είναι ιστορικός, με καταγωγή από το Γκντανσκ. Ο ίδιος παραδέχεται ότι στο παρελθόν συμμετείχε σε ένα «ραντεβού για ξυλοδαρμό» αντιπάλων χούλιγκανς, ισχυρίζεται όμως ότι όλα αυτά ήταν απλώς μία εκδήλωση του «ευ αγωνίζεσθαι». Μία άλλη αδιευκρίνιστη υπόθεση είναι οι κατηγορίες που διατυπώνονται εναντίον του, ότι εξασφάλισε κατοικία με δημόσια επιδότηση, στερώντας την από έναν φτωχό και εθισμένο το αλκοόλ που μάλλον την είχε περισσότερο ανάγκη.
Τέλος, η ενημερωτική ιστοσελίδα Onet ισχυρίζεται ότι κατά τη διάρκεια των σπουδών του ο Ναβρότσκι συνεργαζόταν με ιδιωτική εταιρία ασφαλείας που ωθούσε γυναίκες στην πορνεία, αλιεύοντας πελάτες σε πολυτελές ξενοδοχείο του Σόποτ στις ακτές της Βαλτικής Θάλασσας.
Ο Ναβρότσκι αρνείται όλες αυτές τις κατηγορίες, ενώ το κόμμα του τον στηρίζει άνευ όρων. Ο επικεφαλής του PiS, Γιάροσλαβ Κατσίνσκι, καθιστά μάλιστα υπεύθυνους τους Τρζασκόφκι και Τουσκ για «απεχθείς και ψευδείς επιθέσεις», ενώ υποβαθμίζει το επεισόδιο με τον ξυλοδαρμό, λέγοντας ότι στο κάτω-κάτω και ο ίδιος παλαιότερα, όπως και ο δίδυμος αδερφός του, ως νέοι συμμετείχαν σε ξυλοδαρμούς, με αποτέλεσμα να βρεθούν «αμέτρητες φορές» στο νοσοκομείο.
Χείρα βοηθείας από τον Τραμπ
Αν μη τι άλλο, ο υποψήφιος του PiS έχει εξασφαλίσει την στήριξη του Λευκού Οίκου. Δηλώνει υπερήφανος για μία φωτογραφία του με τον Ντόναλντ Τραμπ στο Οβάλ Γραφείο. Σε μία προσπάθεια να στηρίξει τον Ναβρότσκι, η τραμπική «Διάσκεψη Συντηρητικής Πολιτικής Δράσης» (CPAC) είχε οργανώσει πρόσφατα την ετήσιά σύνοδό της στην Πολωνία, με την Αμερικανίδα υπουργό Εσωτερικής Ασφάλειας Κρίστι Νόεμ να αποκαλεί τον υποψήφιο Τρτζασκόφσκι «σοσιαλιστή, που επιχειρεί να κυβερνήσει με τον φόβο για να ακυρώσει την ατζέντα της ελευθερίας».
Αντιθέτως, η Νόεμ έπλεξε το εγκώμιο του «ισχυρού ηγέτη Κάρολ» και κάλεσε ανοιχτά τους Πολωνούς να προτιμήσουν τον υποψήφιο που συνεργάζεται με τον Ντόναλντ Τραμπ ώστε «να εξασφαλίσουν έναν ισχυρό σύμμαχο». Όπως επισημαίνει ο σχολιαστής Μίχαλ Ζουλντζίνσκι στην εφημερίδα Rzeczpospolita, «η παρέμβαση του 'τραμπικού στρατοπέδου' αποδεικνύει ότι η Εναλλακτική Δεξιά βλέπει την Πολωνία ως ένα μέτωπο στον παγκόσμιο αγώνα της εναντίον του Φιλελευθερισμού».
Το «αίνιγμα» που λέγεται Μέντζεν
Ένα ακόμη «στοίχημα» του δεύτερου γύρου είναι πού θα κατευθυνθούν τα τρία εκατομμύρια των ψήφων, που είχε κερδίσει ο υποψήφιος του ακραίου δεξιού κόμματος Konfederacja, Σλάβομιρ Μέντζεν στον πρώτο γύρο. Μετά από διαβουλεύσεις τόσο με τον Ναβρότσκι όσο και με τον Τζασκόφσκι, ο 43χρονος επιχειρηματίας δεν θέλησε να υποδείξει έναν συγκεκριμένο υποψήφιο και κάλεσε τους οπαδούς του να ψηφίσουν «κατά συνείδηση» στον δεύτερο γύρο.
Ο Τζασκόφσκι ελπίζει να κερδίσει τουλάχιστον ένα κομμάτι από τους ψηφοφόρους του Μέντζεν, ιδιαίτερα εκείνους που επιθυμούν λιγότερο παρεμβατικό κράτος και χαμηλότερους φόρους. Σύσταση υπέρ του Ναβρότσκι απηύθυνε πάντως ο εμφανώς αντισημίτης και ακροδεξιός Γκζέγκοζ Μπράουν, που είχε αναδειχθεί τέταρτος στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών, συγκεντρώνοντας ένα εκατομμύριο ψήφους.
Όπως επισημαίνει στο τηλεοπτικό δίκτυο TVN η καθηγήτρια Πολιτικών Επιστημών Μπάρμπαρα Μπροτζίνσκα-Μιρόφσκα, «προβλέπεται μάχη στήθος με στήθος μέχρι να κλείσουν οι κάλπες, ακόμη και 200.000 ψήφοι μπορεί να κάνουν τη διαφορά». Η ίδια θεωρεί ότι, όποιος και αν φανεί να κερδίζει την πρωτιά το βράδυ της Κυριακής, καλό είναι να μην σπεύσει να πανηγυρίσει, γιατί «το αποτέλεσμα μπορεί να είναι διαφορετικό το πρωί της Δευτέρας».
Πηγή: Deutsche Welle
