Ουκρανία: Ο Μπάιντεν υπόσχεται ακλόνητη στήριξη αλλά για πόσο;
AP Photo/ Evan Vucci
AP Photo/ Evan Vucci

Ουκρανία: Ο Μπάιντεν υπόσχεται ακλόνητη στήριξη αλλά για πόσο;

Ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν αυτή την εβδομάδα έκανε ίσως την πιο εμφατική χειρονομία στήριξης στην Ουκρανία με ένα ταξίδι στην εμπόλεμη χώρα, αλλά στην πατρίδα του η δημόσια υποστήριξη για την αποστολή όπλων στην Ουκρανία μειώνεται καθώς η σύγκρουση εισέρχεται στο δεύτερο έτος της χωρίς να διαφαίνεται τέλος.

Η υποστήριξη των Αμερικανών για την παροχή στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία έχει πέσει στο 58%, σύμφωνα με μια νέα έρευνα του Reuters/Ipsos σε περισσότερους από 4.000 Αμερικανούς, η οποία διεξήχθη από τις 6 έως τις 13 Φεβρουαρίου, μια πτώση από το 73% που είχε δηλώσει ότι υποστηρίζει τη μεταφορά όπλων σε δημοσκόπηση του Απριλίου 2022.

Τα σημάδια εξασθένησης του ενθουσιασμού έρχονται σε μια δύσκολη συγκυρία στην πολιτική των ΗΠΑ που μπορεί να περιορίσει την ικανότητα του Μπάιντεν να εκπληρώσει την υπόσχεσή του για αμετάβλητη υποστήριξη των ΗΠΑ για όσο διάστημα τα ρωσικά στρατεύματα παραμένουν στο ουκρανικό έδαφος.

Οι Ρεπουμπλικάνοι βρίσκονται σε αντιπαράθεση με τον Λευκό Οίκο για την αύξηση του ανώτατου ορίου χρέους - το πλαφόν δηλαδή του ποσού που μπορούν να δανειστούν οι Ηνωμένες Πολιτείες. Απαιτούν κάθετες περικοπές δαπανών για να τιθασεύσουν το έλλειμμα, τη στιγμή που οι Ηνωμένες Πολιτείες διοχετεύουν δισεκατομμύρια δολάρια σε στρατιωτική και άλλη βοήθεια στην Ουκρανία. Ορισμένοι Ρεπουμπλικάνοι βουλευτές που έχουν συμμαχήσει με τον πρώην πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ έχουν ζητήσει περιορισμούς στη βοήθεια.

Η βοήθεια θα μπορούσε να μετατραπεί σε πεδίο πολιτικής σύγκρουσης στην προεδρική εκστρατεία του 2024, η οποία βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη. Ο κυβερνήτης της Φλόριντα Ρον ΝτεΣάντις, ο οποίος αναμένεται ευρέως να διεκδικήσει το προεδρικό χρίσμα των Ρεπουμπλικάνων, επέκρινε αυτή την εβδομάδα αυτό που αποκάλεσε πολιτική «λευκής επιταγής» του Μπάιντεν για την Ουκρανία.

Προς το παρόν, οι Ρεπουμπλικάνοι ηγέτες στο Κογκρέσο, οι οποίοι αντιτίθενται σφοδρά στον Μπάιντεν στα περισσότερα θέματα, υποστηρίζουν τη βοήθεια για την άμυνα της Ουκρανίας, ζητώντας μάλιστα από την Ουάσινγκτον να στείλει πιο ισχυρά όπλα, πιο γρήγορα. Ο Ρεπουμπλικανός πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής των Αντιπροσώπων, Μάικλ ΜακΚόουλ, δήλωσε κατά την επίσκεψή του στο Κίεβο την Τρίτη ότι η δυναμική στην Ουάσινγκτον μετατοπίζεται προς την κατεύθυνση της αποστολής πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς και μαχητικών αεροσκαφών στην Ουκρανία.

Αλλά το κόμμα είναι διχασμένο σε ό,τι αφορά την Ουκρανία. Οι δεξιοί Ρεπουμπλικάνοι στη Βουλή των Αντιπροσώπων κατέθεσαν ένα λεγόμενο ψήφισμα περί κόπωσης με την Ουκρανία που πρότεινε τη διακοπή της βοήθειας νωρίτερα αυτό το μήνα, αλλά δεν έχει αρκετή υποστήριξη για να θέσει σε κίνδυνο τη βοήθεια στο εγγύς μέλλον.

Μόλις 11 Ρεπουμπλικάνοι από τους 222 στη Βουλή υπέγραψαν το ψήφισμα. Δεν είναι πολλοί, αλλά η Ρέιτσελ Ρίτσο, ανώτερη συνεργάτης του Ευρωπαϊκού Κέντρου του Ατλαντικού Συμβουλίου στην Ουάσινγκτον, προειδοποίησε ότι θα ήταν λάθος να υποτιμηθούν. 

«Η επιρροή που ασκεί αυτή η μικρή ομάδα στο κόμμα δεν έχει ακόμη αποδειχθεί, αλλά νομίζω ότι είναι κάτι που μας αφορά όλους», δήλωσε η Ρίτσο.

Το Κογκρέσο έχει εγκρίνει κάθε νέα δόση χρηματοδότησης που έχει ζητήσει η κυβέρνηση Μπάιντεν από την έναρξη του πολέμου, με βοήθεια και στρατιωτική συνδρομή ύψους 113 δισεκατομμυρίων δολαρίων που έχουν υποσχεθεί στην Ουκρανία και τα συμμαχικά έθνη μέχρι στιγμής.

«Δεν μπορεί να συνεχιστεί για πάντα»

Ερωτηθείσα σχετικά με την αποδυνάμωση της δημόσιας υποστήριξης για τη στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία, η εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου Αντριέν Γουάτσον δεν απάντησε άμεσα, αλλά δήλωσε ότι οι Αμερικανοί γνωρίζουν τι διακυβεύεται και μπορούν να συσχετιστούν με τον αγώνα της Ουκρανίας για «ελευθερία και ανεξαρτησία». 

«Η υποστήριξη των Αμερικανών για την Ουκρανία αντικατοπτρίζεται στην ισχυρή διακομματική υποστήριξη που έχει λάβει η βοήθεια για την Ουκρανία και στα δύο σώματα του Κογκρέσου", πρόσθεσε.  

Αμερικανός αξιωματούχος, ο οποίος ζήτησε ανωνυμία για να μιλήσει με ειλικρίνεια για την αμερικανική υποστήριξη στον πόλεμο, δήλωσε στο Reuters ότι η κυβέρνηση έχει πει στην ουκρανική κυβέρνηση ότι οι πόροι των ΗΠΑ δεν είναι άπειροι.

«Όλοι καταλαβαίνουν ότι αυτός (ο πόλεμος) πρέπει να τελειώσει κάποια στιγμή. Και όλοι θα θέλαμε να τον δούμε να τελειώνει μάλλον νωρίτερα παρά αργότερα», δήλωσε ο αξιωματούχος.

Ο Τζέρεμι Σαπίρο, ο οποίος υπηρέτησε στο αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών κατά τη διάρκεια της κυβέρνησης Ομπάμα, δήλωσε ότι οι αξιωματούχοι αναγνωρίζουν επίσης ότι ο πόλεμος ενέχει τον κίνδυνο κλιμάκωσης και αποτελεί αντιπερισπασμό από άλλα ζητήματα, όπως ο ανταγωνισμός των ΗΠΑ με μια ολοένα και πιο δυναμική Κίνα.

Αλλά η ικανότητα της κυβέρνησης Μπάιντεν να προτείνει συμβιβασμούς στο Κίεβο και τη Μόσχα αναστέλλεται από τον κίνδυνο να φανεί αδύναμη απέναντι σε έναν αντίπαλο όπως η Ρωσία, δήλωσε ο Σαπίρο, ο οποίος είναι διευθυντής ερευνών στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων.

Ενώ η βοήθεια προς την Ουκρανία έχει διακομματική υποστήριξη στο αμερικανικό Κογκρέσο, ορισμένοι Ρεπουμπλικάνοι νομοθέτες διερωτώνται γιατί οι Ηνωμένες Πολιτείες δαπανούν δισεκατομμύρια για να βοηθήσουν την Ουκρανία, ενώ οι Αμερικανοί αντιμετωπίζουν υψηλό πληθωρισμό και μια προβληματική οικονομία.

«Η κυβέρνηση πρέπει να συνεχίσει να πείθει το αμερικανικό κοινό για την υποστήριξη της Ουκρανίας, παρά τις εύλογες ανησυχίες των ψηφοφόρων», δήλωσε στο Reuters ο Δημοκρατικός Μπομπ Μενέντεζ, ο οποίος προεδρεύει της ισχυρής Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας.

«Είμαι αρκετά καιρό εδώ για να δω ότι οι δεσμεύσεις, ειδικά οι δαπανηρές δεσμεύσεις, δεν έχουν αιώνια διάρκεια ζωής, ειδικά αν δεν τις στοιχειοθετείς», είπε.

Η ικανότητα της Ουκρανίας να καταπολεμήσει την εισβολή της Ρωσίας εξαρτάται από τη συνεπή υποστήριξη της Ουάσινγκτον και των συμμάχων της στο ΝΑΤΟ, δήλωσε ο Μαρκ Κάντσιαν, πρώην αξιωματούχος του Πενταγώνου, ο οποίος τώρα είναι ανώτερος σύμβουλος στο Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών στην Ουάσινγκτον.

«Η νίκη θα έρθει από τη σωρευτική στρατιωτική ικανότητα που παράγεται από τα όπλα και τα πυρομαχικά που αποστέλλονται, την εκπαίδευση που παρέχει το ΝΑΤΟ και την ανθεκτικότητα του ουκρανικού λαού», εξηγεί.

Μια παγκόσμια δημοσκόπηση της Ipsos στα τέλη του περασμένου έτους διαπίστωσε ότι οι πλειοψηφίες στα μέλη του ΝΑΤΟ, συμπεριλαμβανομένων του Καναδά, της Μεγάλης Βρετανίας, της Γαλλίας, των Κάτω Χωρών και της Πολωνίας, υποστηρίζουν τη συνέχιση της στρατιωτικής υποστήριξης προς την Ουκρανία.

Μόνο στην Ουγγαρία και την Ιταλία περισσότεροι ήταν αντίθετοι παρά υπέρ, και οι ηγέτες αυτών των χωρών έχουν συνταχθεί με τις ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες για την υποστήριξη της Ουκρανίας.