Ο Μπιλ Φορντ κρούει τον κώδωνα του κινδύνου
AP Photo / Carlos Osorio
AP Photo / Carlos Osorio
Απεργίες στις ΗΠΑ

Ο Μπιλ Φορντ κρούει τον κώδωνα του κινδύνου

Δεν υπάρχει αμφιβολία πως ο Χένρυ Φορντ είναι η πιο εμβληματική φυσιογνωμία της αμερικανικής και ίσως της παγκόσμιας αυτοκινητοβιομηχανίας ή τουλάχιστον ήταν μέχρι την εμφάνιση του Έλον Μασκ. Παρά το γεγονός πως ο απευθείας απόγονός του Μπιλ Φορντ δεν έχει την ίδια ακτινοβολία με τον επιφανή πρόγονό του, θεωρείται μία από τις πιο σοβαρές φυσιογνωμίες στον συγκεκριμένο επιχειρηματικό τομέα.

Έχει συνεχή παρουσία στο διοικητικό συμβούλιο της εταιρείας που ίδρυσε ο προπάππος του και έχει συμμετάσχει σε αναρίθμητους γύρους διαπραγματεύσεων με τους εκπροσώπους των εργαζομένων στην αυτοκινητοβιομηχανία, δηλαδή κυρίως την UAW (United Auto Workers). Για αυτόν τον λόγο, η δημόσια παρέμβασή του τη Δευτέρα που μας πέρασε είναι δύσκολο να περάσει απαρατήρητη και να μείνει ασχολίαστη.

Όπως διαβάσαμε στα αμερικανικά μέσα ενημέρωσης, ο Μπιλ Φορντ προέβη σε αρκετά ενδιαφέρουσες δηλώσεις κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στο εργοστάσιο Rouge της Ford (F NYSE) στο Ντίαρμπορν του Μίσιγκαν. Οι δηλώσεις αυτές ήταν στην ουσία μία προειδοποίηση προς τον ηγέτη της UAW, τον Σον Φέιν, και τα μέλη της συνδικαλιστικής οργάνωσης.

Σύμφωνα με τον Φορντ, ο οποίος τόνισε πως έχει συμμετάσχει σε όλες τις διαπραγματεύσεις με την οργάνωση από το 1982 και μετά, η τωρινή απεργία πρέπει να τελειώσει σύντομα με τις δύο πλευρές να γεφυρώνουν τις διαφορές τους και την ηγεσία της οργάνωσης να εγκαταλείπει την εξαιρετικά επιθετική στάση της.

Αν δεν γίνει αυτό, κατά τον Φορντ, οι τρεις παραδοσιακές αυτοκινητοβιομηχανίες της χώρας, η Ford, η General Motors (GM NYSE) και η Stellantis (STLA NYSE) κινδυνεύουν να βρεθούν σε πολύ μειονεκτική θέση απέναντι στους εγχώριους και διεθνείς ανταγωνιστές τους, αρκετοί εκ των οποίων έχουν πολλά εργοστάσια στις ΗΠΑ αλλά οι εργαζόμενοι εκεί δεν είναι μέλη καμίας συνδικαλιστικής οργάνωσης. Ο Φορντ αναφέρθηκε ονομαστικά στην Toyota (TM NYSE), τη Honda (HMC NYSE) και την Tesla (TSLA NASDAQ) και γενικά στις κινεζικές βιομηχανίες που σύντομα θα αρχίσουν τις εξαγωγές φθηνών αυτοκινήτων προς τις ΗΠΑ.

Χαρακτηριστικά είπε πως όλοι αυτοί οι ανταγωνιστές είναι ενθουσιασμένοι από την απεργία και παρακαλούν να συνεχιστεί για όσο δυνατόν μεγαλύτερο διάστημα γίνεται. Κατέληξε μάλιστα λέγοντας πως «αυτοί θα κερδίσουν και όλοι εμείς θα χάσουμε».

Ο εκτελεστικός πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου της Ford υποστήριξε πως αν οι τρεις μεγάλες βιομηχανίες αποδεχθούν τα αιτήματα της UAW, στην ουσία θα υπονομεύσουν το μέλλον τους και θα δυσκολευθούν πολύ να προχωρήσουν στις επενδύσεις που απαιτούνται για να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις της μετάβασης προς την ηλεκτροκίνηση.

Σύμφωνα με τους New York Times, η ομιλία του Φορντ παρέπεμπε σε παλαιότερες περιόδους, όταν η UAW είχε πετύχει πολύ ευνοϊκές συμφωνίες για τους εργαζομένους, συμφωνίες οι οποίες αργότερα αποτέλεσαν τεράστιο βάρος για τις επιχειρήσεις και έπαιξαν μεγάλο ρόλο στην κατάρρευση της General Motors και της Chrysler (η οποία πέρασε στα χέρια της Fiat) και τα σημαντικά οικονομικά προβλήματα που αντιμετώπισε και η Ford.

Η απάντηση του Φέιν δεν άργησε να έρθει, και ήταν εξαιρετικά επιθετική και κατηγορηματική. Όπως είπε ο ηγέτης της UAW, η οργάνωσή του δεν μάχεται εναντίον των επιχειρήσεων αλλά εναντίον της απληστίας των υψηλόβαθμων διοικητικών στελεχών τους που λαμβάνουν υπέρογκες αμοιβές.

Συνεχίζοντας, υποστήριξε πως αν η Ford θέλει να είναι η κορυφαία αμερικανική αυτοκινητοβιομηχανία, το μόνο που έχει να κάνει είναι να πληρώσει καλές αμοιβές και να παράσχει στους εργαζόμενους και όλα τα άλλα που ζητούν (συντάξεις, άδειες, καλύτερες αμοιβές για τους νεοπροσλαμβανόμενους, κ.λ.π).

Ο Φέιν δεν σταμάτησε εκεί και κάλεσε τη Ford να σταματήσει τα παιχνίδια και να αποδεχθεί τα αιτήματα των εργαζομένων, απειλώντας πως η UAW θα κλείσει το εργοστάσιο στο Rouge. Πηγαίνοντας παραπέρα, υποστήριξε πως οι εργαζόμενοι στην Tesla, την Toyota, τη Honda και άλλες βιομηχανίες δεν είναι εχθροί αλλά τα μελλοντικά μέλη της UAW (εδώ πρέπει να τονίσουμε πως ο Φέιν στοχεύει ξεκάθαρα στην αύξηση των μελών της οργάνωσης που διευθύνει). 

Η δυναμική και επιθετική στάση του Φέιν είναι προφανές πως δεν είχε στόχο μόνο τον Μπιλ Φορντ και την εταιρεία του αλλά και τις τρεις μεγάλες βιομηχανίες με τις οποίες διεξάγει διαπραγματεύσεις. Χωρίς να είναι γνωστές πολλές λεπτομέρειες, οι πληροφορίες του αμερικανικού Τύπου αναφέρουν πως οι προσφορές που έχουν κάνει και οι τρεις προς την UAW περιλαμβάνουν αυξήσεις μισθών κατά περίπου 20% για την επόμενη τετραετία (οι εργαζόμενοι ζητούν παραπάνω από 40%) και την ικανοποίηση αρκετών μη μισθολογικών αιτημάτων.

Μία σημαντική παραχώρηση που φαίνεται πως έχει κάνει η GM έχει σχέση με την συμπερίληψη στην επόμενη συλλογική σύμβαση και των εργαζόμενων στα εργοστάσια παραγωγής μπαταριών, χωρίς να είναι γνωστές πολλές λεπτομέρειες σχετικά. Η μεγάλη διαφορά μεταξύ των δύο πλευρών στον τομέα των αμοιβών φαίνεται αγεφύρωτη αλλά αυτό δεν σημαίνει πως δεν μπορεί να βρεθεί κάποια λύση.

Όπως μας είχε πληροφορήσει πριν λίγες εβδομάδες το Black Box (Η ναυμαχία Κούστα - Προκοπίου στις Σπέτσες, το αναπτυξιακό story της ΑΒΑΞ και το μοναδικό portfolio της Dimand | Liberal.gr), το πρακτορείο Bloomberg είχε αναφερθεί με ρεπορτάζ του σε πληροφορίες σύμφωνα με τις οποίες η ηγεσία της UAW θα ήταν ικανοποιημένη αν οι αυξήσεις των μισθών (συμπεριλαμβανομένων των επιδομάτων για την κάλυψη της αύξησης του κόστους διαβίωσης) ήταν της τάξης του 30%.

Είναι προφανές πως αυτό το ποσοστό είναι περίπου στη μέση ανάμεσα στις προτάσεις των δύο πλευρών που έχουν γίνει γνωστές από τις πληροφορίες του Τύπου και δεν θα αποτελέσει έκπληξη μία τελική συμφωνία κοντά σε αυτά τα επίπεδα.

Η πρόσφατη συμφωνία της General Motors με τους εργαζόμενους στα εργοστάσιά της στον Καναδά ίσως να δίνει μία γεύση για το τι θα μπορούσε να γίνει και στην περίπτωση των ΗΠΑ. Η καναδική συμφωνία περιλαμβάνει αυξήσεις από 20% έως 25% στους μισθούς αλλά για περίοδο τριών ετών και όχι τεσσάρων όπως είναι η περίπτωση των ΗΠΑ. 

Η σκληρή στάση που τηρούν δημοσίως και οι δύο πλευρές κάνει την κατάσταση να φαίνεται πιο δύσκολη απ’ ότι ίσως είναι στην πραγματικότητα. Είναι όμως βέβαιο πως η παράταση και η πιθανή επέκταση των απεργιών (προς το παρόν απεργεί ένα σχετικά μικρό μέρος του συνόλου των εργαζομένων) δεν πρόκειται να κάνει καλό σε κανένα. Έτσι όμως όπως έχει εξελιχθεί η κατάσταση, θα είναι πολύ δύσκολο να βρεθεί λύση αν οι εργαζόμενοι και η UAW δεν μπορούν να υποστηρίξουν πως «στρίμωξαν» πραγματικά τους εργοδότες τους.

Η μεγάλη αύξηση του κόστους ζωής τα τελευταία χρόνια τους έχει φέρει σε δύσκολη θέση αφού οι αυξήσεις που έχουν πάρει την τελευταία δεκαπενταετία είναι πραγματικά πολύ μικρές, ενώ κανείς δεν ξεχνά τις σημαντικές παραχωρήσεις που έκαναν οι εργαζόμενοι το 2007 και το 2008 προκειμένου να στηρίξουν την προσπάθεια διάσωσης των τριών μεγάλων βιομηχανιών. Αυτό σημαίνει πως η λύση δεν αποκλείεται καθόλου να είναι κοντά στις πληροφορίες του Bloomberg που ανέφερε το Black Box.

Το πότε μπορεί να έρθει η λύση δεν είναι εύκολο να πούμε, λογικά όμως δεν πρέπει να αργήσει πολύ. Η εικόνα των εργαζομένων που θα διαδηλώνουν έξω από τα εργοστάσια την ημέρα των Ευχαριστιών είναι βέβαιο πως δεν θα είναι ευχάριστη για κανέναν, εκτός ίσως από τους ανταγωνιστές της Ford, της General Motors και της Stellantis.