Μπορούν τα Abrams και Leopard να κερδίσουν τον πόλεμο;

Μπορούν τα Abrams και Leopard να κερδίσουν τον πόλεμο;

Παρά την καθυστέρηση, η βαρυσήμαντη απόφαση του Γερμανού καγκελάριου Όλαφ Σολτς για αποστολή αρμάτων μάχης έχει πιθανότητες να αλλάξει τη δυναμική του πολέμου στην Ουκρανία. Πάντως, η ενσωμάτωση και η χρήση των γερμανικών Leopard στην Ουκρανία έχουν πολλές παραμέτρους, που θα καθορίσουν κατά πόσο η στήριξη του Βερολίνου, σε συνδυασμό με εκείνη των ΗΠΑ, θα αλλάξει τα δεδομένα.

Το σίριαλ της παραχώρησης αρμάτων μάχης από τη Γερμανία προς την Ουκρανία ανέδειξε ένα σημαντικό ζήτημα. Οι χώρες της Ευρώπης πείστηκαν γρήγορα να υποστηρίξουν την Ουκρανία όταν αμυνόταν, αλλά τώρα που προσπαθεί να περάσει στην αντεπίθεση η αντίδραση τους είναι διαφορετική. Καθώς η επίθεση προϋποθέτει την ύπαρξη λειτουργικών αρμάτων μάχης που δίνουν τη δυνατότητα προέλασης, η Γερμανία ειδικά -η οποία κρατούσε τα κλειδιά για τα Leopard- δυσκολεύτηκε ιδιαίτερα να στηρίξει αυτή τη μεγάλη αλλαγή.

Το ερώτημα ωστόσο είναι κατά πόσο η γερμανική απόφαση μπορεί να αλλάξει τη δυναμική του πολέμου. Οι προκλήσεις για τον ουκρανικό στρατό είναι πολλές, καθώς θα χρειαστεί να εντάξει τα άρματα μάχης στις δυνάμεις τους, να αλλάξει τον τρόπο εμπλοκής και φυσικά να εξασφαλίσει πλήρωμα που θα εκπαιδευτεί στη χρήση του. Βέβαια, όλοι αναρωτιούνται κατά πόσο όλα αυτά μπορούν να έχουν συμβεί μέχρι την άνοιξη, όταν και το έδαφος θα είναι περισσότερο πρόσφορο για μία επίθεση.

Καθώς ο στόλος αρμάτων μάχης της Ουκρανίας χρονολογείται από τη σοβιετική περίοδο, ακόμα και ο τρόπος εμπλοκής επηρεαζόταν από τις δυνατότητες τους. Κατά συνέπεια, μέχρι σήμερα οι ουκρανικές δυνάμεις προτιμούσαν να επιδίδονται σε έμμεσα πυρά επικουρώντας τις ευρύτερες επιθέσεις. Τώρα πλέον οι Ουκρανοί θα έχουν στη διάθεση τους άρματα μάχης με ενισχυμένη προστασία και ταυτόχρονα μεγαλύτερη δυνατότητα ευστοχίας, που θα χρειαστεί να τα αξιοποιήσουν σε μάχες απέναντι σε άλλα άρματα μάχης. 

Τα Τ-64 που χρησιμοποιούνταν και από τις ουκρανικές δυνάμεις, είχαν ισχυρή μηχανή και μπορούσαν να σταθούν απέναντι στα ρωσικά, αλλά παρέμεναν ένας εύκολος στόχος για τους αντιπάλους. Τα τανκς που καταστράφηκαν στο πεδίο της μάχης και από τις δύο πλευρές αριθμούν αρκετές χιλιάδες. Καθώς τα γερμανικά Leopard είναι σίγουρα πιο προηγμένα από όσα διέθετε μέχρι τώρα το Κίεβο, συνεπάγεται πως θα χρειαστεί μία διαφορετική στρατηγική, προσανατολισμένη προς την επίθεση, αυτή τη φορά. 

Το ζήτημα είναι πότε πραγματικά θα φτάσουν τα άρματα μάχης στην Ουκρανία. Ενδεικτικό είναι πως ο Ουκρανός πρόεδρος Ζελένσκι, αφού εξέφρασε τη χαρά του για την απόφαση της Γερμανίας, ξεκίνησε να πιέζει για το πόσο γρήγορα θα φτάσουν τα Leopard στο πεδίο, καθώς βέβαια για το πόσα άρματα θα παραδοθούν. 

Η κατασκευάστρια εταιρεία Rheinmetall δηλώνει πως η διαδικασία μετατροπής για τη χρησιμοποίηση τους είναι πολύ χρονοβόρα και δεν αναμένεται να ολοκληρωθεί σύντομα. Οι πρώτες εκτιμήσεις για τον χρόνο θα μπορούσαν να παραδοθούν άρματα Leopard στην Ουκρανία είναι οι αρχές του επόμενου έτους, σύμφωνα με τον επικεφαλής της, δεδομένου πως θα επιτευχθούν εγκαίρως ο σχεδιασμός και η υλοποίηση αυτού.

Βέβαια, η εταιρεία διευκρίνισε πως υπάρχουν 29 διαθέσιμα άρματα μάχης που θα μπορούσαν να σταλούν μέχρι τα τέλη Απριλίου ή τις αρχές Μάϊου, καθώς κι άλλα 22 που θα είναι εφικτό να φτάσουν μέσα στο 2023. Ακόμα η Rheinmetall μίλησε για άλλα 88 Leopard που θα μπορούσαν να διατεθούν για τους σκοπούς της απόφασης. Ωστόσο, πολλές χώρες έχουν διαθέσιμα άρματα που θα μπορούσαν να στείλουν στην Ουκρανία, εφόσον θα λάβουν την έγκριση της Γερμανίας, περίπου 2.200. Πολωνία, Φιλανδία, Δανία και Ισπανία για παράδειγμα είναι διατεθειμένες να προμηθεύσουν με Leopard τις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις.

Η Ουκρανία χρειάζεται σίγουρα 300 άρματα μάχης για να περάσει στην επόμενη φάση της αντεπίθεσης, αν και είναι βέβαιο πως ο Ζελένσκι θα προσπαθήσει να εξασφαλίσει περισσότερα για τη χώρα του. Τα ουκρανικά στρατεύματα βέβαια θα χρειαστούν αρκετούς μήνες για να εκπαιδευτούν στη λειτουργία ενός ριζικά διαφορετικού οπλικού συστήματος. Το πλήρωμα άλλωστε είναι ένα βασικό στοιχείο της τελικής αποτελεσματικότητας ενός άρματος μάχης. Μπορούν για παράδειγμα οι συμμαχικές δυνάμεις να παράσχουν από εξειδικευμένους μεταφραστές μέχρι τεχνικό προσωπικό για να ολοκληρωθεί άμεσα η διαδικασία;

Η εκπαίδευση συνδέεται με τις δυνατότητες των ουκρανικών στρατευμάτων να εντάξουν στη δύναμη τους τα άρματα μάχης, ώστε να είμαι συμβατά με τα υπόλοιπα οπλικά συστήματα. Η τεχνολογία που χρησιμοποιεί μέχρι στιγμής η Ουκρανία βασίζεται στη σοβιετική περίοδο, αν και βέβαια τα τελευταία χρόνια συνεργασίας με τις δυτικές δυνάμεις μπορούν να διευκολύνουν προς την επιθυμητή για αυτούς κατεύθυνση. 

Ήδη οι Ουκρανοί αντιμετωπίζουν αυτή την πρόκληση με τoν διψήφιο αριθμό αρμάτων Challenger που θα προμηθεύσει η Μεγάλη Βρετανία. Τα Challenger μπορούν να παράσχουν μεγαλύτερη κάλυψη από βολές αντιπάλων, ενώ είναι εφικτή η εκτόξευση βλημάτων σε πιο μεγάλη απόσταση. Το ζήτημα όμως της διαφορετικής προέλευσης των αρμάτων μάχης θέτει αρκετά τεχνικά ζητήματα ομοιογένειας, καθώς και συστηματοποίησης μία ομαλής ροής ανεφοδιασμού και συντήρησης. 

Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν έσπευσε να ανακοινώσει την αποστολή 31 αμερικανικών αρμάτων μάχης Abrams, μετά τη γερμανική έγκριση για τα Leopard, εκτιμώντας την αξία τους περίπου στα 400 εκατομμύρια δολαρία. Ενδεχομένως τα Leopard να είναι πιο αξιόπιστα και τα πιο γρήγορα, με δυνατότητες να επιφέρουν σημαντική ζημιά στον αντίπαλο. Τα αμερικανικά M2 ωστόσο είναι πιο ευέλικτα, μπορούν πιο εύκολα να συντηρηθούν και έχουν μεγαλύτερες δυνατότητες βολής. Επιπρόσθετα, το ανθρώπινο δυναμικό που είναι απαραίτητο για να λειτουργήσουν είναι λιγότερο, κάτι που μπορεί να διευκολύνει την Ουκρανία στην τρέχουσα χρονική στιγμή. Από την άλλη πλευρά, η λειτουργία τους είναι πιο δαπανηρή όπως και η συντήρηση τους, ενώ σήμερα, αντίθετα από τα Leopard, δεν υπάρχουν πολλά διαθέσιμα. 

Βέβαια, το έδαφος που θα αναπτυχθούν τα άρματα μάχης διαδραματίζει σημαντικό ρόλο. Οι βροχές και η λάσπη του χειμώνα καθυστερούν κάθε κίνηση οχήματος, όσο και στρατεύματος, έχοντας μειώσει σημαντικά τη δυνατότητα των αρμάτων μάχης να αναπτυχθούν στην Ουκρανία. Η Ουκρανία, όπως επίσης κι η Ρωσία, αναμένουν την ανοιξιάτικη περίοδο, ώστε να σταθεροποιηθεί το έδαφος και να θέσουν σε εφαρμογή τα σχέδια τους, ελπίζοντας να είναι έτοιμοι για τις μεγάλες συγκρούσεις που προμηνύονται.