Συμφωνία ορόσημο για τα ορυκτά με τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής επικύρωσε το κοινοβούλιο στην Ουκρανία. Συνολικά, 338 βουλευτές ψήφισαν υπέρ της επικύρωσης και κανείς δεν ψήφισε κατά, όπως δήλωσε ο Ολεξάντρ Μερέζκο, επικεφαλής της επιτροπής εξωτερικών υποθέσεων του ουκρανικού κοινοβουλίου.
«Το ουκρανικό κοινοβούλιο επικύρωσε την ιστορική συμφωνία οικονομικής συνεργασίας μεταξύ Ουκρανίας και ΗΠΑ», δήλωσε η υπουργός Γιούλια Σβιριντένκο με ανάρτηση στην πλατφόρμα X, εκφράζοντας την ελπίδα ότι αυτό το έγγραφο θα μπορούσε να ανοίξει τον δρόμο για να λάβει το Κίεβο νέα αμερικανική στρατιωτική βοήθεια για να αποκρούσει τη ρωσική εισβολή.
Έπειτα από εβδομάδες έντονων διαπραγματεύσεων, Κίεβο και Ουάσιγκτον υπέγραψαν την προηγούμενη εβδομάδα συμφωνίες για τα ουκρανικά ορυκτά και χρηματοδότηση επενδύσεων για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας.
Η συμφωνία ανοίγει το δρόμο για πιθανή νέα αμερικανική στρατιωτική βοήθεια προς το Κίεβο, αν και δεν παρέχει σαφείς εγγυήσεις ασφαλείας.
Αυτή, για την προώθηση της οποίας κατέβαλε μεγάλες προσπάθειες ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, έχει μεγάλη σημασία για τις προσπάθειες του Κιέβου να αποκαταστήσει τις σχέσεις με τον Λευκό Οίκο, που είναι ο κυριότερος υποστηρικτής του στον πόλεμο εναντίον της ρωσικής εισβολής.
Τι προβλέπει η συμφωνία Τραμπ - Ζελένσκι για τα ορυκτά: Το Επενδυτικό Ταμείο και η επόμενη μέρα
Σε εννέα σημεία - «κλειδιά» αποκρυσταλλώνεται η συμφωνία που υπέγραψαν από κοινού ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, με τον Ουκρανό ομόλογό του, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, για τα ορυκτά αλλά και για την ίδρυση του Επενδυτικού Ταμείου Ανασυγκρότησης ΗΠΑ – Ουκρανίας. Στόχος του Ταμείου είναι η προσέλκυση επενδύσεων, ενώ το deal προβλέπει ότι η πλήρης ιδιοκτησία και ο έλεγχος επί του ορυκτού πλούτου παραμένει στο Κίεβο.
Το deal ΗΠΑ - Ουκρανίας συνιστά μια κρίσιμη εξέλιξη για τις διμερείς σχέσεις των δύο χωρών, καθώς ενδέχεται να συνδέεται με τη διασφάλιση μελλοντικής στρατιωτικής βοήθειας από τις ΗΠΑ, όπως εκτιμούν διεθνείς αναλυτές.
Από την πλευρά της, η αναπληρώτρια πρωθυπουργός της Ουκρανίας, Γιούλια Σβιρίντενκο είχε περιγφράψει εν συντομία τα εννέα σημεία του αμερικανο-ουκρανικού deal.
Συγκεκριμένα:
1. Η πλήρης ιδιοκτησία και ο έλεγχος επί των ορυκτών παραμένει στην Ουκρανία. Όλοι οι πόροι στο έδαφος και στα χωρικά ύδατα ανήκουν στην Ουκρανία. Το ουκρανικό κράτος είναι που καθορίζει από πού και τι θα εξαγάγει. Η Nadra παραμένει στην ουκρανική ιδιοκτησία - έχει σφραγιστεί με συμφωνία.
2. Προβλέπεται επίσης ίση συνεργασία ανάμεσα στις δύο χώρες σε ό,τι αφορά το Επενδυτικό Ταμείο Ανασυγκρότησης ΗΠΑ – Ουκρανίας. Σύμφωνα με την Σβιρίντενκο, «το Ίδρυμα δημιουργήθηκε 50/50. Θα διαχειριστούμε αυτό το Ταμείο μαζί με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Καμία πλευρά δεν θα έχει επικρατούσα φωνή και θα αντικατοπτρίζει μια ισότιμη εταιρική σχέση μεταξύ Ουκρανίας και Ηνωμένων Πολιτειών».
3. Προστατεύεται η εθνική περιουσία της Ουκρανίας. Η συμφωνία δεν προβλέπει αλλαγές στις διαδικασίες ιδιωτικοποίησης ή διαχείρισης κρατικών επιχειρήσεων - θα συνεχίσουν να ανήκουν στην Ουκρανία. Εταιρείες όπως η Ukrnafta ή η Energoatom παραμένουν στην ιδιοκτησία του κράτους.
4. Η συμφωνία δεν περιέχει καμία αναφορά για χρέη της Ουκρανίας προς τις Ηνωμένες Πολιτείες. Η εφαρμογή της συμφωνίας θα επιτρέψει και στις δύο χώρες να επεκτείνουν το οικονομικό τους δυναμικό μέσω ισότιμης συνεργασίας και επενδύσεων.
5. Η συμφωνία ευθυγραμμίζεται με το ουκρανικό Σύνταγμα και δεν αλλάζει την πορεία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. «Το έγγραφο συμφωνεί με την εθνική νομοθεσία και δεν αντιβαίνει σε καμία διεθνή υποχρέωση της Ουκρανίας. Είναι σημαντικό η συμφωνία να γίνει σήμα για άλλους παγκόσμιους παίκτες, ότι με την Ουκρανία είναι αξιόπιστη μακροπρόθεσμη συνεργασία - εδώ και δεκαετίες», επισημαίνει η Σβιρίντενκο.
6. Τα έσοδα του Επενδυτικού Ταμείου θα προέρχονται αποκλειστικά από νέες άδειες. Αφορά το 50% των κονδυλίων από νέες άδειες για κρίσιμα υλικά και έργα πετρελαίου και φυσικού αερίου, τα οποία θα μπουν στον προϋπολογισμό μόλις ιδρυθεί το Ταμείο. Τα έσοδα από έργα που έχουν ήδη ξεκινήσει ή προγραμματιστεί στα έσοδα του προϋπολογισμού δεν περιλαμβάνονται στο Ταμείο. Η συμφωνία αναφέρεται σε περαιτέρω στρατηγική συνεργασία.
7. Για τη λειτουργία του Ταμείου παρέχονται μόνο τροποποιήσεις στον σχετικό κωδικό του ουκρανικού προϋπολογισμού. Η ίδια συμφωνία πρέπει να επικυρώσει το Βερχόβνα Ράντα.
8. Οι ΗΠΑ θα βοηθήσουν στην προσέλκυση πρόσθετων επενδύσεων και τεχνολογίας. Το Ίδρυμα υποστηρίζεται από την κυβέρνηση των ΗΠΑ μέσω του οργανισμού DFC, η οποία θα μας βοηθήσει να προσελκύσουμε επενδύσεις και τεχνολογία από ιδρύματα και εταιρείες τόσο στις ΗΠΑ, την ΕΕ, όσο και σε άλλες χώρες που υποστηρίζουν τον αγώνα μας ενάντια στον ρωσικό εχθρό. Η μεταφορά και ανάπτυξη τεχνολογιών αποτελεί σημαντικό στοιχείο της Συμφωνίας, διότι δεν χρειαζόμαστε μόνο επενδύσεις, αλλά και καινοτομία.
9. Η συμφωνία παρέχει φορολογικές εγγυήσεις. Τα έσοδα και οι εισφορές του Ταμείου δεν φορολογούνται ούτε στις Ηνωμένες Πολιτείες ούτε στην Ουκρανία για να πραγματοποιήσουν επενδύσεις αποφέρουν τα μεγαλύτερα αποτελέσματα.
Πώς θα λειτουργήσει το Επενδυτικό Ταμείο Ανασυγκρότησης
Οι ΗΠΑ συνεισφέρουν στο Ταμείο. Εκτός από τα άμεσα κονδύλια, μπορούν να το κάνουν και με ΝΕΑ βοήθεια - για παράδειγμα, συστήματα PPO για την Ουκρανία.
Η Ουκρανία συνεισφέρει το 50% των εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού από νέα ενοίκια σε νέες άδειες σε νέες τοποθεσίες. Η χώρα μπορεί επίσης να προβεί σε πρόσθετες συνεισφορές επιπλέον αυτής της βασικής, εάν το κρίνει απαραίτητο. Πρόκειται για συνεργασία για δεκαετίες μπροστά.
