Ο δισεκατομμυριούχος CEO της Tesla, Ίλον Μασκ, αποχωρεί από την κυβέρνηση Τραμπ, μετά από μια θυελλώδη περίοδο ως ειδικός κυβερνητικός υπάλληλος, κατά την οποία ταρακούνησε πολλές ομοσπονδιακές υπηρεσίες, αλλά τελικά απέτυχε να επιτύχει τις γενναίες εξοικονομήσεις που είχε υποσχεθεί.
Η αποχώρησή του ξεκίνησε το βράδυ της Τετάρτης, όπως επιβεβαίωσε αξιωματούχος του Λευκού Οίκου στο Reuters. Λίγες ώρες νωρίτερα, ο Μασκ είχε ευχαριστήσει δημόσια τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ μέσω του X (πρώην Twitter), καθώς η θητεία του στο Υπουργείο Αποτελεσματικότητας (DOGE) έφτανε στο τέλος της.
As my scheduled time as a Special Government Employee comes to an end, I would like to thank President @realDonaldTrump for the opportunity to reduce wasteful spending.
— Elon Musk (@elonmusk) May 29, 2025
The @DOGE mission will only strengthen over time as it becomes a way of life throughout the government.
Η αποχώρηση ήταν αιφνίδια και χωρίς τυπικότητες – σύμφωνα με πηγή, ο Μασκ δεν είχε καν προσωπική συνομιλία με τον Τραμπ. Ενδέχεται να σχετίζεται με τη δημόσια κριτική που άσκησε ο Μασκ μία μέρα πριν στην εμβληματική φορολογική μεταρρύθμιση του Τραμπ, την οποία χαρακτήρισε υπερβολικά δαπανηρή και αντίθετη με τη φιλοσοφία του DOGE.
Ορισμένοι υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι, όπως ο αναπληρωτής προσωπάρχης Stephen Miller, ενόχληθηκαν ιδιαίτερα από αυτές τις δηλώσεις, με τον Λευκό Οίκο να αναγκάζεται να καθησυχάσει Ρεπουμπλικανούς γερουσιαστές για την υποστήριξη του Τραμπ στο μέτρο.
Από αουτσάιντερ, «φόβητρο» της γραφειοκρατίας
Μετά την ορκωμοσία του Τραμπ, ο Μασκ εξελίχθηκε σε κεντρικό πρόσωπο της προεδρικής ατζέντας: εκκεντρικός, προκλητικός, ατίθασος, με αποκορύφωμα την εμφάνισή του στο CPAC τον Φεβρουάριο, κρατώντας ένα κόκκινο μεταλλικό αλυσοπρίονο που αποκάλεσε «αλυσοπρίονο της γραφειοκρατίας».
(AP Photo/Jose Luis Magana)
Ο Μασκ είχε υποσχεθεί περικοπές 2 τρισεκατομμυρίων δολαρίων στις ομοσπονδιακές δαπάνες μέσω του DOGE. Μέχρι σήμερα, ο ίδιος ισχυρίζεται πως έχει εξοικονομήσει 175 δισεκατομμύρια, αν και το Reuters δεν μπόρεσε να επιβεβαιώσει το νούμερο.
Είχε, επίσης, εκφράσει την περιφρόνησή του για τη δημόσια διοίκηση, προβλέποντας πως η κατάργηση της τηλεργασίας θα οδηγούσε σε μαζικές παραιτήσεις.
Συγκρούσεις και απογοητεύσεις
Παρά την αρχική αποδοχή του από το υπουργικό συμβούλιο, αρκετοί υπουργοί αποστασιοποιήθηκαν σταδιακά από τον Μασκ. Ο πρόεδρος Τραμπ υπενθύμισε σε υπουργούς ότι μόνο εκείνοι έχουν λόγο στις προσλήψεις και απολύσεις, όχι ο Μασκ. Ο τελευταίος συγκρούστηκε με κορυφαίους υπουργούς όπως ο Ρούμπιο (Εξωτερικών), ο Σον Ντάφι (Μεταφορών) και ο Σκοτ Μπέσεντ (Οικονομικών). Μάλιστα, χαρακτήρισε τον εμπορικό σύμβουλο Πίτερ Ναβάρο «ηλίθιο» και «πιο χαζό κι από σακί με τούβλα», με τον Ναβάρο να απαντά: «με έχουν πει και χειρότερα».
Ο Μασκ είχε αρχίσει να υπονοεί εδώ και καιρό την αποχώρησή του, εκφράζοντας παράπονα για την αδυναμία του να προχωρήσει σε ριζικές περικοπές. Σε τηλεδιάσκεψη μετόχων της Tesla στις 22 Απριλίου, δήλωσε ότι θα περιορίσει δραστικά τη συμμετοχή του στην κυβέρνηση για να επικεντρωθεί στις επιχειρήσεις του.
«Η ομοσπονδιακή γραφειοκρατία είναι πολύ χειρότερη απ’ ό,τι νόμιζα», δήλωσε πρόσφατα στην Washington Post. «Είναι σαν να ανεβαίνεις το Έβερεστ με τα γόνατα».
DOGE χωρίς Μασκ
Η θητεία του Μασκ στην κυβέρνηση ήταν 130 ημερών και έληγε στα τέλη Μαΐου. Ο Λευκός Οίκος δηλώνει πως οι πρωτοβουλίες του DOGE θα συνεχιστούν, με αρκετούς υπουργούς να αναζητούν τρόπους να διατηρήσουν κομμάτια της δομής του χωρίς να αποξενώσουν τους Ρεπουμπλικάνους του Κογκρέσου.
Ο ίδιος ο Μασκ, δήλωσε: «Η αποστολή του DOGE θα δυναμώσει με τον χρόνο, καθώς θα γίνει τρόπος ζωής στο δημόσιο».
Σύμφωνα με ανάλυση του Reuters, ο DOGE έχει οδηγήσει σε μείωση κατά 12% (ή 260.000 υπαλλήλους) στο πολιτικό προσωπικό των ομοσπονδιακών υπηρεσιών, μέσω απειλών για απολύσεις, πακέτων αποχώρησης και πρόωρης συνταξιοδότησης.
Ωστόσο, οι προσπάθειες αντιμετωπίζουν αντιστάσεις: ορισμένα δικαστήρια έχουν επαναφέρει υπηρεσίες που καταργήθηκαν, ενώ σε άλλες περιπτώσεις οι περικοπές προκάλεσαν καθυστερήσεις στις προμήθειες, αύξηση κόστους και διαρροή ταλέντου, ειδικά από επιστημονικούς και τεχνολογικούς τομείς.
Η τελευταία σταγόνα φαίνεται να ήταν η τηλεοπτική του επίθεση στο νομοσχέδιο φόρων και προϋπολογισμού των Ρεπουμπλικάνων, το οποίο χαρακτήρισε «απογοητευτικό» και επιζήμιο για το έργο του DOGE.
Πηγή αναφέρει ότι αυτή η δημόσια κριτική εξόργισε τους ανώτατους συμβούλους του Τραμπ.
Επιχειρηματικά ρίσκα και πολιτική απόσταση
Η ανάμειξη του Μασκ στην πολιτική έχει προκαλέσει αντιδράσεις, ενώ ορισμένοι επενδυτές ζητούν να επικεντρωθεί στην Tesla, η οποία έχει δει πτώσεις πωλήσεων και μετοχής.
Ο πλουσιότερος άνθρωπος του κόσμου υπερασπίστηκε τον ρόλο του ως άτυπος κρατικός αξιωματούχος με πρωτοφανείς εξουσίες, τις οποίες του ανέθεσε ο Τραμπ.
Αν και δαπάνησε σχεδόν 300 εκατ. δολάρια για να στηρίξει την εκστρατεία Τραμπ και άλλους Ρεπουμπλικάνους το 2024, ανακοίνωσε ότι θα περιορίσει δραστικά τη μελλοντική πολιτική του στήριξη.
«Νομίζω ότι έκανα αρκετά», δήλωσε σε οικονομικό φόρουμ στο Κατάρ.
