Γιατί ο Πούτιν επιμένει απεγνωσμένα να του παραχωρηθεί το Ντονμπάς
NYT, Ιndependent

Γιατί ο Πούτιν επιμένει απεγνωσμένα να του παραχωρηθεί το Ντονμπάς

Ο Βλαντιμίρ Πούτιν φαίνεται να επιδιώκει με έντονο τρόπο την κατάληψη του Ντονμπάς, της βιομηχανικής καρδιάς της ανατολικής Ουκρανίας, με στόχο να ενισχύσει τη στρατηγική και οικονομική θέση της Ρωσίας στην περιοχή, αναφέρει σε δημοσίευμά της η Ιndependent.

Κατά τη διάρκεια συνάντησής του με τον Ντόναλντ Τραμπ στην Αλάσκα, φέρεται να απαίτησε την παράδοση της περιοχής Ντόνετσκ (περιοχή της περιφέρειας του Ντονμπάς) και την αποχώρηση των ουκρανικών δυνάμεων, προτείνοντας ότι θα σταματούσε τις εχθροπραξίες στο υπόλοιπο μέτωπο αν η Ουκρανία ικανοποιούσε το αίτημά του.

Ο Ουκρανός πρόεδρος Ζελένσκι υπογραμμίζει ότι η Ρωσία επιδιώκει να ελέγξει το υπόλοιπο 30% της ανατολικής περιοχής, η οποία αποτέλεσε σκηνικό των πιο σφοδρών συγκρούσεων από την έναρξη του πολέμου πριν από τρία χρόνια. Η απώλεια του Ντόνετσκ θα έδινε στη Μόσχα σχεδόν πλήρη έλεγχο της περιοχής Ντονμπάς, που περιλαμβάνει τις περιοχές Ντόνετσκ και Λουχάνσκ.

Το Ντονμπάς, γνωστό για την υπερβιομηχανοποιημένη οικονομία του, κυριαρχείται από την εξόρυξη άνθρακα και τη μεταλλουργία. Διαθέτει από τα μεγαλύτερα αποθέματα άνθρακα στην Ουκρανία, γεγονός που το καθιστά κρίσιμο για την ενεργειακή αυτονομία της χώρας.

Από το 2014, τμήματα της περιοχής βρίσκονται υπό ρωσική κατοχή, με αυτονομιστές που υποστηρίζονται από τη Μόσχα να ανακηρύσσουν τις «λαϊκές δημοκρατίες» Ντόνετσκ και Λουχάνσκ.

Σήμερα, περίπου το 88% του Ντονμπάς ελέγχεται από τη Ρωσία, συμπεριλαμβανομένων σχεδόν όλων των περιοχών του Λουχάνσκ και του 75% του Ντόνετσκ, ενώ μόνο περίπου 6.600 τετραγωνικά χιλιόμετρα παραμένουν υπό ουκρανικό έλεγχο.

Στρατηγικά, το Ντονμπάς έχει χαρακτηριστεί «ζώνη φρουρίου». Ο ουκρανικός στρατός έχει δημιουργήσει πολυεπίπεδη αμυντική γραμμή με χαρακώματα, καταφύγια, αντιαρματικά χαντάκια, ναρκοπέδια και ενσωματωμένες βιομηχανικές περιοχές, καθιστώντας την κατάληψη της περιοχής εξαιρετικά δύσκολη.

Η απώλειά της θα επέτρεπε στη Ρωσία να προωθηθεί προς τα κεντρικά και δυτικά της Ουκρανίας, ανοίγοντας διάδρομο για πόλεις όπως το Χάρκοβο, την Πολτάβα και το Ντνίπρο, και θα είχε σοβαρές συνέπειες για την άμυνα της χώρας.

Η πολιτική και στρατιωτική σημασία του Ντονμπάς καθιστά την περιοχή κεντρικό σημείο της σύγκρουσης, καθώς ο έλεγχός της προσφέρει οικονομική ισχύ, ενεργειακή αυτονομία και στρατηγικό πλεονέκτημα.

Παρά τις πιέσεις της Ρωσίας και τις διπλωματικές προσπάθειες για κατάπαυση του πυρός, η Ουκρανία δηλώνει αποφασισμένη να μην εγκαταλείψει την περιοχή, αναγνωρίζοντας ότι το Ντονμπάς αποτελεί κρίσιμο οχυρό για την προστασία της εδαφικής της ακεραιότητας.

NYT:  Γιατί ο Πούτιν απαιτεί το Ντονμπάς;

Από την εισβολή στην Ουκρανία το 2022, η Μόσχα προσάρτησε τέσσερις ουκρανικές περιοχές μέσω δημοψηφισμάτων που καταγγέλθηκαν ευρέως ως προσχήματα, περιλαμβάνοντας το Ντόνετσκ και το Λουχάνσκ, οι οποίες σχηματίζουν το Ντονμπάς.

Ωστόσο, η Ρωσία ελέγχει πλήρως μόνο το Λουχάνσκ, ενώ οι ρωσικές δυνάμεις πολέμησαν σε άλλες οκτώ περιοχές, αποσύροντας ή καταλαμβάνοντας τμήματα τους.

Το Ντονμπάς αποτελεί κεντρικό στόχο για τον Βλαντιμίρ Πούτιν, που βλέπει την περιοχή ως πυρήνα της ιστορικής ενότητας των ρωσόφωνων στην πρώην Σοβιετική Ένωση. Αρχικά η εισβολή παρουσιάστηκε ως υπεράσπιση των φιλορώσων αυτονομιστών, που υποστηρίζονται από το Κρεμλίνο από το 2014. Ο έλεγχος του Ντονμπάς θεωρείται κρίσιμος για να θεωρηθεί ολοκληρωμένο το σχέδιο Πούτιν στην Ουκρανία, ενώ είναι πιθανό να ανταλλάξει άλλα εδάφη για να επιτύχει τον στόχο αυτό.

Ιστορικά, η περιοχή αμφισβητείται από τον 20ό αιώνα, με Ουκρανούς, Ρώσους και κομμουνιστές να συγκρούονται για τον βιομηχανικό της πλούτο. Οι σταλινικές εκστρατείες εκβιομηχάνισης και καταστολής της ουκρανικής γλώσσας ενίσχυσαν τη ρωσική πολιτιστική κυριαρχία. Το Ντονμπάς υποστήριξε τον φιλορώσο Γιανουκόβιτς το 2010, αλλά η ανατροπή του το 2014 οδήγησε στην προσάρτηση της Κριμαίας και την εξέγερση στην περιοχή.

Παρά την προπαγάνδα και τον εθνικιστικό λόγο του Κρεμλίνου, η υποστήριξη στη Ρωσία ήταν περιορισμένη: δημοσκόπηση πριν την εισβολή έδειξε ότι μόνο ένα τέταρτο των Ρώσων στήριζε την ένταξη Ντόνετσκ και Λουχάνσκ στη Ρωσία. Το Ντονμπάς παραμένει επομένως στρατηγικά, πολιτικά και πολιτιστικά κρίσιμο στο πλαίσιο του συνεχιζόμενου πολέμου.