Η Συρία δημοσίευσε τη Δευτέρα τα προκαταρκτικά αποτελέσματα μιας έμμεσης ψηφοφορίας για το νέο κοινοβούλιο, σηματοδοτώντας ένα κρίσιμο βήμα στη μετάβαση από το καθεστώς του έκπτωτου προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ. Ωστόσο, η διαδικασία έχει προκαλέσει έντονες ανησυχίες για την αντιπροσωπευτικότητα και τη δικαιοσύνη της υπό τη νέα ηγεσία.
Στην ψηφοφορία της Κυριακής, περίπου 6.000 μέλη των περιφερειακών εκλογικών σωμάτων επέλεξαν υποψηφίους από προεγκεκριμένους καταλόγους, στο πλαίσιο διαδικασίας για την ανάδειξη σχεδόν των δύο τρίτων του νέου σώματος των 210 εδρών. Ο πρόεδρος Άχμεντ αλ-Σαράα αναμένεται να διορίσει αργότερα το υπόλοιπο ένα τρίτο των βουλευτών.
Τις ημέρες πριν από την ψηφοφορία, αναλυτές και Σύριοι πολίτες εξέφρασαν ανησυχία ότι η διαδικασία ήταν υπερβολικά ελεγχόμενη από την κεντρική εξουσία, ενώ η αναστολή εκλογών σε περιοχές εκτός κυβερνητικού ελέγχου άφησε εκτός αντιπροσώπευσης σημαντικά τμήματα του πληθυσμού.
Σύμφωνα με τα προκαταρκτικά αποτελέσματα, η εκλογική επιτροπή ανακοίνωσε την εκλογή 119 νομοθετών, χωρίς να δημοσιοποιήσει τον αριθμό των ψήφων που έλαβε ο καθένας. Οι υποψήφιοι που δεν εξελέγησαν έχουν περιθώριο προσφυγής έως τις 5 μ.μ. τοπική ώρα (14:00 GMT).
Ανησυχίες για την εκπροσώπηση
Μόλις έξι από τα νέα μέλη του κοινοβουλίου είναι γυναίκες, σύμφωνα με καταμέτρηση του Reuters που επιβεβαιώθηκε από εκλογικούς παρατηρητές.
Οι ίδιοι παρατηρητές ανέφεραν ότι μόνο τέσσερις εκλεγμένοι προέρχονται από θρησκευτικές μειονότητες –ένας Χριστιανός, ένας Ισμαηλίτης Μουσουλμάνος και δύο Αλαουίτες, της αίρεσης από την οποία κατάγεται ο Άσαντ– ενώ έξι ακόμη ανήκουν σε εθνοτικές μειονότητες: τρεις Τουρκμένους και τρεις Κούρδους, μία εκ των οποίων είναι γυναίκα.
Ένας από τους διεθνείς παρατηρητές περιέγραψε τη σύνθεση του νέου κοινοβουλίου ως «συντριπτικά Σουνιτική και ανδροκρατούμενη». Παράλληλα, σημείωσε ότι το πολύ σύντομο περιθώριο για την υποβολή ενστάσεων περιορίζει τη δυνατότητα ουσιαστικών προσφυγών και θέτει υπό αμφισβήτηση την ακεραιότητα της διαδικασίας.
Οι συριακές αρχές υποστηρίζουν ότι το έμμεσο εκλογικό σύστημα επιλέχθηκε λόγω της απουσίας αξιόπιστων δημογραφικών στοιχείων μετά τον πόλεμο, ο οποίος στοίχισε τη ζωή σε εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους και εκτόπισε εκατομμύρια.
Εκκρεμείς ψηφοφορίες
Επικαλούμενες λόγους ασφαλείας και πολιτικής σταθερότητας, οι αρχές ανέβαλαν τις εκλογές σε περιοχές εκτός κυβερνητικού ελέγχου, όπως οι κουρδικές ζώνες της βόρειας και βορειοανατολικής Συρίας, καθώς και στην επαρχία Σουέιντα, όπου κυριαρχεί η μειονότητα των Δρούζων.
Η αναστολή αυτή άφησε 21 έδρες κενές, χωρίς να έχει διευκρινιστεί πότε θα διεξαχθεί η ψηφοφορία στις συγκεκριμένες περιοχές.
Αναλυτές εκτιμούν ότι οι 70 βουλευτές που θα διοριστούν απευθείας από τον Σαράα θα καθορίσουν τον βαθμό ποικιλομορφίας και αντιπροσωπευτικότητας του πρώτου κοινοβουλίου της Συρίας μετά την πτώση του Άσαντ.
Υπενθυμίζεται ότι επί Άσαντ, το κοινοβούλιο αριθμούσε 250 έδρες, εκ των οποίων τα δύο τρίτα κατείχαν μέλη του κυβερνώντος κόμματος Μπάαθ. Οι τελευταίες εκλογές, τον Ιούλιο του 2024, είχαν χαρακτηριστεί «παρωδία» από την αντιπολίτευση.
Η συμμετοχή των γυναικών στο κοινοβούλιο της Συρίας παρέμενε διαχρονικά χαμηλή τόσο επί Μπασάρ όσο και επί Χάφεζ αλ Άσαντ, με τα ποσοστά να κυμαίνονται από 6% έως 13% από το 1981 έως και την ανατροπή του Μπασάρ, σύμφωνα με στοιχεία της Διακοινοβουλευτικής Ένωσης.