Το Παρίσι και το Βερολίνο συντάσσονται με τις εκκλήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης για αυστηρότερη στάση απέναντι στην Ουγγαρία, μετά την πρόθεση της κυβέρνησης Όρμπαν να απαγορεύσει τις προγραμματισμένες εκδηλώσεις Pride στη Βουδαπέστη.
Η κίνηση αυτή εντείνει την πίεση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αναλάβει δράση, ενώ ταυτόχρονα Ευρωπαίοι διπλωμάτες προειδοποιούν ότι το μπλοκ πλησιάζει όλο και περισσότερο στην ενεργοποίηση της λεγόμενης «πυρηνικής επιλογής» κατά της Βουδαπέστης - δηλαδή, την αφαίρεση του δικαιώματος ψήφου της Ουγγαρίας στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, στο πλαίσιο των διαδικασιών του Άρθρου 7 της Συνθήκης της ΕΕ.
Σύμφωνα με κοινή δήλωση που περιήλθε σε γνώση του POLITICO, η πλειονότητα των κρατών-μελών, συμπεριλαμβανομένων της Γαλλίας και της Γερμανίας, καλούν την Επιτροπή να αξιοποιήσει όλα τα διαθέσιμα μέσα επιβολής του κράτους δικαίου ώστε να αναγκάσει την ουγγρική κυβέρνηση να αποσύρει την απαγόρευση.
Η επιστολή, η οποία συντονίστηκε από το υπουργείο Εξωτερικών της Ολλανδίας και υπογράφεται από 14 χώρες - Αυστρία, Βέλγιο, Τσεχία, Δανία, Εσθονία, Φινλανδία, Ιρλανδία, Λετονία, Λιθουανία, Λουξεμβούργο, Ολλανδία, Πορτογαλία, Σλοβενία και Σουηδία - ζητά από τις Βρυξέλλες να «ενεργοποιήσουν άμεσα και πλήρως την εργαλειοθήκη του κράτους δικαίου» απέναντι στην Ουγγαρία. ΕΕ διπλωμάτης επιβεβαίωσε ότι στη δήλωση έχουν προστεθεί και οι υπογραφές της Γαλλίας και της Γερμανίας.
Οι κυβερνήσεις αυτές εκφράζουν έντονη ανησυχία για τους πρόσφατους ουγγρικούς νόμους που, υπό το πρόσχημα της «προστασίας των παιδιών», απειλούν με πρόστιμα τους διοργανωτές και συμμετέχοντες σε ΛΟΑΤΚΙ+ εκδηλώσεις.
Όπως σημειώνεται στη δήλωση, τα μέτρα αυτά έρχονται σε αντίθεση με τις θεμελιώδεις αξίες της Ένωσης: την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, την ελευθερία, την ισότητα και τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως ορίζονται στο Άρθρο 2 της Συνθήκης για την ΕΕ.
Η δήλωση δεν περιλαμβάνει σαφή πρόταση για τις ενδεχόμενες κυρώσεις. Εντούτοις, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, μια πιθανή αντίδραση θα μπορούσε να είναι η επιβολή «προσωρινών μέτρων» κατά της Ουγγαρίας - δηλαδή νομικών διαταγών της ΕΕ προς τη Βουδαπέστη ώστε να επιτραπεί η διεξαγωγή των εκδηλώσεων Pride.
Παράλληλα, η Επιτροπή διατηρεί «παγωμένα» περίπου 18 δισ. ευρώ σε ευρωπαϊκά κονδύλια προς την Ουγγαρία, λόγω παραβιάσεων του κράτους δικαίου. Ωστόσο, μέχρι στιγμής αποφεύγει νέα μέτρα.
Η Επίτροπος Ισότητας, Χάντζα Λάχμπιμπ, φέρεται να απέρριψε την ιδέα επιβολής προσωρινών κυρώσεων κατά την τελευταία σχετική συνεδρίαση, σημειώνοντας ότι δεν έχει τη στήριξη της προέδρου της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
«Πυρηνική επιλογή» στο τραπέζι
Η πίεση προς την πρόεδρο της Επιτροπής για πιο αποφασιστικά μέτρα αυξάνεται, καθώς στους κόλπους της ΕΕ ενισχύεται η αίσθηση ότι η υπομονή με τη Βουδαπέστη έχει εξαντληθεί.
«Η απογοήτευση για την Ουγγαρία έχει πλέον συσσωρευτεί», δήλωσε Ευρωπαίος αξιωματούχος στο Politico, αναφερόμενος στην επανειλημμένη άρνηση της ουγγρικής κυβέρνησης να εγκρίνει οικονομική και στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία. «Όταν υπάρχει υπαρξιακή απειλή στα σύνορά μας, για πόσο ακόμη μπορούμε να το ανεχτούμε;»
Λίγο πριν από τη συνεδρίαση του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων της ΕΕ την Τρίτη, η υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Σουηδίας, Τζέσικα Ρόζενκραντζ, υπογράμμισε ότι έχει φτάσει η στιγμή για αποφάσεις.
«Έπειτα από επτά χρόνια και επτά ακροάσεις, βρισκόμαστε πλέον σε σταυροδρόμι», δήλωσε. «Αν δεν υπάρξει μια εντελώς νέα στάση από την ουγγρική πλευρά στη συνάντηση της Τρίτης, δεν έχει νόημα να συνεχίσουμε τις ακροάσεις. Είναι καιρός να εξετάσουμε σοβαρά τα επόμενα βήματα».
Άλλος αξιωματούχος της ΕΕ ανέφερε ότι διαμορφώνεται πλέον ευρύτερη υποστήριξη για την ενεργοποίηση του Άρθρου 7, το οποίο επιτρέπει - υπό ορισμένες προϋποθέσεις - την αφαίρεση του δικαιώματος ψήφου ενός κράτους-μέλους στο Συμβούλιο της ΕΕ.
Για την πρώτη φάση απαιτείται η στήριξη τεσσάρων πέμπτων των χωρών-μελών, δηλαδή 22 από τις 27. Σύμφωνα με τον ίδιο, 19 χώρες υποστηρίζουν ήδη την κίνηση.
Το μεγαλύτερο εμπόδιο εντοπίζεται στη δεύτερη φάση της διαδικασίας, η οποία απαιτεί ομόφωνη απόφαση των υπόλοιπων 26 κρατών-μελών, με εξαίρεση το κράτος που αποτελεί το αντικείμενο της διαδικασίας.
Η πλήρης στήριξη της Γαλλίας και της Γερμανίας θεωρείται κρίσιμη.
«Αυτό το κουμπί δεν το πατάς αν δεν είσαι βέβαιος ότι θα κερδίσεις», δήλωσε Ευρωπαίος διπλωμάτης. «Γι’ αυτό χρειάζεσαι την πλήρη υποστήριξη του Παρισιού και του Βερολίνου. Κάποιος πρέπει να τηλεφωνήσει στον Ρόμπερτ Φίτσο» - τον πρωθυπουργό της Σλοβακίας, ο οποίος αναμένεται να ταχθεί στο πλευρό της Ουγγαρίας.