Υδρογόνο, αυτοκίνητο και αποικιοκρατία

Υδρογόνο, αυτοκίνητο και αποικιοκρατία

Εν μέσω της ενεργειακής μετάβασης της αυτοκίνησης και της υλοποίησης του προγράμματος “fit for 55” της Ευρωπαϊκής Ένωσης που οδηγεί στην κατάργηση των κινητήρων εσωτερικής καύσης από τα αυτοκίνητα, η επικράτηση της ηλεκτροκίνησης με μπαταρίες στα επιβατικά αυτοκίνητα θεωρείται πλέον δεδομένη. Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο με τα βαρέα οχήματα, στα οποία η δυνατότητα του άμεσου ανεφοδιασμού με υδρογόνο αποτελεί ένα ακαταμάχητο πλεονέκτημα - ιδιαιτέρως για τις διεθνείς μεταφορές.

Ενώ δεν λείπουν και οι ξεκάθαρες ηλεκτρο-υδρογονοκίνητες προτάσεις επιβατικών αυτοκινήτων τόσο από την Toyota, όσο και από την Hyundai. Ενδεικτικό δε των δυνατοτήτων που υπάρχουν στον τομέα αυτό είναι το μεγάλο σχέδιο για την κυκλοφορία 20 χιλιάδων ταξί υδρογόνου στο Παρίσι τα επόμενα χρόνια. Παράλληλα κάνουν σταδιακά την εμφάνισή τους στις αστικές συγκοινωνίες αρκετών ευρωπαϊκών πόλεων και λεωφορεία υδρογόνου. Θυμίζουμε ότι μιλάμε πάντα για Fuel Cell Electric Vehicles (Ηλεκτρικά Οχήματα Κυψελών Καυσίμου / Υδρογόνου) στα οποία το οποίο ως γνωστόν τροφοδοτεί τις κυψέλες καυσίμου που παράγουν επί τόπου ηλεκτρικό ρεύμα για να κινηθεί το τελικά ηλεκτρικό αυτοκίνητο.

Και ενώ οι μεταφορές και το αυτοκίνητο αποτελούν ένα μόνο μέρος του κάδρου της ενέργειας, οι σκέψεις για το ρόλο που μπορεί να παίξει το υδρογόνο στην «απο-ανθρακοποίηση» της Ευρώπης και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής θέτει επί τάπητος καινούργια ζητήματα. Στοιχείο-κλειδί στην υπόθεση του υδρογόνου αποτελεί βέβαια η παραγωγή του, η οποία πρέπει να είναι πράσινη, με ηλεκτρόλυση με ρεύμα που προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ούτως ώστε να εξασφαλίζεται το μέγιστο όφελος για το περιβάλλον.

Η Αφρική, ιδιαιτέρως η βόρεια, λόγω της αυξημένης της ηλιοφάνειας, αποτελεί έναν προνομιακό χώρο για τη δημιουργία εγκαταστάσεων ηλεκτρόλυσης. Και καθώς ακούγονται μεγαλεπήβολα σχέδια για την μετατροπή της μαύρης Ηπείρου σε mega-παραγωγό πράσινου υδρογόνου δεν λείπουν και οι προβληματισμοί για το αν αυτό μπορεί να οδηγήσει σε ένα νέο τύπο αποικιοκρατίας.

Στις ανησυχίες αυτές ανέλαβε να απαντήσει με άρθρο του στο Euronews ο Διευθύνων Σύμβουλος του Hydrogen Europe, Γιώργος χατζημαρκάκης (Jorgo Chatzimarkakis), o οποίος υποστηρίζει ότι ο οργανισμός του οποίου προΐσταται - και ο οποίος πρόκειται να ενταχθεί στην African Hydrogen Partnership (Συνεταιρισμός για το Αφρικανικό Υδρογόνο) ως το πρώτο της μέλος - θα βοηθήσει τον κόσμο να βαδίσει προς ένα καθαρό μέλλον, τη στιγμή που κάποιοι επιμένουν ότι η Ευρώπη δεν θα είναι σε θέση να υλοποιήσει το στόχο της απανθρακοποίησης χωρίς το υδρογόνο της Αφρικής.

Ο κ. Χατζημαρκάκης επισημαίνει καταρχάς ότι ο ισχυρισμός πως η Ευρώπη μπορεί να παράγει μόνη της όλο το πράσινο υδρογόνο που χρειάζεται αποτελεί έναν μύθο. Θεωρεί μάλιστα δεδομένο ότι ένα ποσοστό της τάξης του 25 έως 50% από το πράσινο υδρογόνο που θα χρειάζεται η Ευρώπη το 2030, θα πρέπει να εισάγεται από άλλες χώρες - και όταν λέμε από άλλες χώρες εννοούμε κατά κύριο λόγο τη Βόρεια και τη Δυτική Αφρική.

Και ενώ ο ήλιος κατά κύριο λόγο ο άνεμος και το υδάτινο δυναμικό της Αφρικής δεν μπορούν να μεταφερθούν αλλού ως πηγή ενέργειας, μπορεί να μεταφερθεί το υδρογόνο! Ταυτοχρόνως αυτές οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας μπορούν να αποτελέσουν τη βάση για τη μετάβασή της Αφρικής σε μία νέα-βιομηχανική εποχή που θα είναι βασισμένη στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

«Ας φανταστούμε τις αφρικανικές κοινωνίες οι οποίες, λόγω των τεράστιων επενδύσεων που θα έχουν γίνει για την παραγωγή πράσινης ηλεκτρικής ενέργειας, θα μπορέσουν να τροφοδοτήσουν μόνες τους το δίκτυό τους - χωρίς να συνεχιστεί η πανάρχαια εξάρτησή τους από τα εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα.

Ας φανταστούμε το περίγραμμα της Αφρικής να φωτίζεται έντονα κάτω από τον νυχτερινό ουρανό επειδή τελικά θα έχει προχωρήσει ο εξηλεκτρισμός ολόκληρης της ηπείρου, με την αξιοποίηση των πόρων της ίδιας της Αφρικής. Ακούγεται αυτό σαν αποικιοκρατία;» σημειώνει ο κ. Χατζημαρκάκης, επισημαίνοντας επίσης ότι:

«Φυσικά, η Ευρώπη θα επενδύσει στην Αφρική γιατί χρειάζεται κάτι, για δικό της όφελος. Ωστόσο, αυτή τη φορά θα διασφαλίσουμε ότι τα ενδιαφερόμενα αφρικανικά κράτη θα λάβουν το δικό τους μερίδιο από όσα μπορούν να παράγουν ο ήλιος, ο άνεμος και το νερό τους.

Οι εταιρικές σχέσεις με αφρικανικά κράτη και περιφερειακές ενώσεις, ενδεχομένως ακόμη και με την Αφρικανική Ένωση, θα σχεδιαστούν με τέτοιο τρόπο ώστε να αποδεικνύεται από την αρχή ότι υπάρχει ένα αφρικανικό σχέδιο το οποίο η Ευρώπη θα βοηθήσει να γίνει πραγματικότητα».

Παρακολουθήστε βίντεο σχετικά με την παραγωγή πράσινου υδρογόνου:

Προφανώς η τοποθέτηση του Διευθύνοντος Συμβούλου της Hydrogen Europe έχει και ιδιαίτερο ενδιαφέρον, και ιδιαίτερη βαρύτητα. Μπορεί λοιπόν να δούμε το υδρογόνο να συμβάλλει όχι μόνο στη μείωση των ευρωπαϊκών – και κατ’ επέκταση παγκόσμιων - εκπομπών CO2, αλλά και στην αναβάθμιση των σχέσεων της γηραιάς ηπείρου με την Αφρική η οποία στο παρελθόν έχει γίνει επανειλημμένως αντικείμενο εκμετάλλευσης.

Σημειώνουμε τέλος ότι σε περίπτωση που θα μπορούσε να εξασφαλιστεί η μεγάλης κλίμακας παραγωγή πράσινου υδρογόνου στην Αφρική και η μεταφορά του, με σχετικά οικονομικό τρόπο, στην Ευρώπη, τότε ενδεχομένως να βλέπαμε να αυξάνεται ακόμα περισσότερο το ειδικό βάρος των FCEVs στις μεταφορές.