Η επίσπευση των επενδύσεων, η πορεία του εμβολιαστικού προγράμματος και η αβεβαιότητα της έξαρσης της πανδημίας θα διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο για την πορεία της ελληνικής οικονομίας, η οποία σύμφωνα με στοιχεία ανακάμπτει δυναμικά. Την ίδια στιγμή το κόστος για την αποκατάσταση των πυρόπληκτων ίσως αγγίξει τα 4 δισ. ευρώ, ποσό που κρίνεται διαχειρίσιμο.
Παράλληλα, σημαντικό ρόλο στην επιτάχυνση της ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας έχουν οι εξελίξεις στο Αφγανιστάν και η πιθανή νέα προσφυγική κρίση. Αυτά είναι τα βασικά σημεία της συνέντευξης που παραχώρησε στο Liberal ο Ναπολέων Μαραβέγιας, Μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή και καθηγητής Μακροοικονομικής Ανάλυσης, Ευρωπαϊκής Οικονομικής Ολοκλήρωσης στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης ς του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Συνέντευξη στον Νικόλα Ταμπακόπουλο
- Κύριε Μαραβέγια, τι δείχνουν τα πρώτα στοιχεία για την πορεία της ελληνικής οικονομίας. Ποιες οι προοπτικές;
Στην παρούσα φάση δεν έχουμε ακριβή στοιχεία για το β’ τρίμηνο της χρονιάς, αντίθετα με άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Φαίνεται όμως πως καταγράφουμε ως χώρα ισχυρή ανάκαμψη. Μάλιστα, σε μερικές χώρες συγκριτικά με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2020 η ανάκαμψη φτάνει έως και το 20%. Ίδια και ακόμη καλύτερη κατάσταση αναμένεται να καταγραφεί και στην ελληνική οικονομία.
Η ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας θα είναι ισχυρή. Σε ό,τι αφορά στις προοπτικές για το σύνολο του έτους, αυτές φαίνεται πως είναι θετικές. Ωστόσο εξαρτώνται άμεσα από την πορεία της πανδημίας, η οποία με τη σειρά της εξαρτάται από την πορεία του εμβολιαστικού προγράμματος. Αν τα πράγματα πάνε καλά, πιστεύουμε πως στην αρχή του φθινοπώρου θα επιταχυνθεί το εμβολιαστικό πρόγραμμα και θα λειτουργήσει απρόσκοπτα η οικονομία. Αν συνυπολογίσει κανείς τα χρήματα που θα έρθουν από το Ταμείο Ανάκαμψης, σίγουρα θα δοθεί σημαντική αναπτυξιακή ώθηση στην οικονομία της χώρας.
Ωστόσο, αυτό που πρέπει να έχουμε υπόψη μας είναι ότι αργά ή γρήγορα μάλλον θα τελειώσει η ευχέρεια που έχει η χώρα να δανείζεται με χαμηλά επιτόκια. Αυτό θα συμβεί καθώς φαίνεται ότι αυξάνεται ο πληθωρισμός και η ΕΚΤ θα αναγκαστεί, αργά ή γρήγορα, να περιορίσει την ποσοτική χαλάρωση. Άρα πρέπει να ξέρουμε ότι η χώρα μας δεν θα μπορεί για πολύ ακόμη να δανείζεται με τόσο χαμηλά επιτόκια.
- Ποιος ο ρόλος των επενδύσεων που δρομολογούνται και των μεταρρυθμίσεων που αναμένεται να λάβει η κυβέρνηση για να βελτιώσει το επενδυτικό κλίμα;
Φαίνεται πως παρά τις μεγάλες δυσκολίες που αντιμετωπίζει η σημερινή κυβέρνηση από τον κορονοϊό και τις μεγάλες πυρκαγιές, η προσπάθεια μεταρρυθμίσεων έχει ήδη ξεκινήσει και προχωρά. Βεβαίως είναι φυσικό να υπάρχουν εμπόδια και κυρίως η αβεβαιότητα που συνεπάγεται η κατάσταση με τον κορονοϊό. Δεν μπορεί ούτε η οικονομική, ούτε η ιατρική επιστήμη να προβλέψει με ασφάλεια τι πρόκειται να συμβεί τους επόμενους μήνες.
Όμως οι πιθανότητες αυτή τη στιγμή είναι αυξημένες για μια ευνοϊκή εξέλιξη. Δεν πρέπει όμως να ξεχνάμε, ότι πέραν των άλλων αβεβαιοτήτων, έχουμε και την κατάσταση με το Αφγανιστάν. Παρακολουθούμε όλοι τι μπορεί να συμβεί με ένα πιθανό νέο κύμα προσφύγων. Η κυβέρνηση έχει ήδη πάρει τα μέτρα της.
- Οίκοι αξιολόγησης προβλέπουν σημαντική ανάκαμψη το 2021, κάμψη αυτής το 2022 και ισχυρή ανάπτυξη το 2023. Πού οφείλεται αυτή η διακύμανση στις εκτιμήσεις;
Κάθε επένδυση που γίνεται, έχει ένα χρόνο απόδοσης. Δεν είναι δυνατόν να αποδώσουν την ίδια χρονιά οι επενδύσεις. Για αυτό είναι φυσιολογικό, οι εκτιμήσεις που υπάρχουν για το εύρος της ανάκαμψης να είναι βελτιωμένες το 2022 και ακόμη περισσότερο το 2023. Αυτό συμβαίνει εξαιτίας του χρόνου ωρίμανσης και απόδοσης των επενδύσεων.
- Τέλος η κυβέρνηση υλοποιεί ένα σημαντικό και γενναιόδωρο πρόγραμμα στήριξης των πυρόπληκτων. Θεωρείται πως θα υπάρξει επίπτωση στην πορεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού;
Σύμφωνα με εκτιμήσεις υπολογίζεται ότι οι αποζημιώσεις θα κοστίσουν περίπου 3-4 δισ. ευρώ. Είναι σημαντικό ποσό, αλλά όχι τόσο υψηλό για να ανατρέψει την πορεία του προϋπολογισμού. Αν υπολογίσει κανείς πως έχουν δοθεί περίπου 40 δισ. ευρώ για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας, τότε καταλαβαίνει πως τα 4 δισ. ευρώ είναι ένα διαχειρίσιμο ποσό.
* Ο Ναπολέων Μαραβέγιας είναι μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή και καθηγητής στο ΕΚΠΑ.
