Το κράτος - παραμάνα καραδοκεί

Πολλοί φιλελεύθεροι παραδεχθήκαμε ότι η πανδημία είναι μια από τις εξαιρέσεις στις οποίες το κράτος όχι απλώς επιτρέπεται, αλλά και επιβάλλεται να έχει ενεργό ρόλο στον κοινό αγώνα για την προστασία της ανθρώπινης ζωής και της υγείας. Ταυτόχρονα όμως, τονίσαμε εμφατικά ότι οι έκτακτες αυτές αρμοδιότητες θα πρέπει αυστηρά να μην απωλέσουν τον έκτακτο χαρακτήρα τους και να μη λειτουργήσουν ως προστάδιο μονιμότερων εισβολών στην ατομική ελευθερία.

Να λοιπόν που ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτού του κινδύνου αναδύθηκε αυτές τις μέρες. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ανανεώνει μετά από 10 χρόνια την στρατηγική του για το αλκοόλ. Και απ’ ό,τι φαίνεται στα κείμενα εργασίας, ενώ η προηγούμενη στρατηγική πολύ ορθά όριζε ως αντίπαλο τη ζημιά από την κατάχρηση του αλκοόλ, πλέον φαίνεται πως ο αντίπαλος θα είναι η ίδια η κατανάλωση, ανεξάρτητα από την ένταση και τα χαρακτηριστικά της.

Κατά το παράδειγμα λοιπόν των προϊόντων καπνού, προτείνονται πολιτικές που στοχεύουν στην τιμολόγηση, την προσβασιμότητα και τη διαφήμιση ώστε να μειωθεί η κατά κεφαλήν κατανάλωση οινοπνεύματος, μετακινώντας το βάρος από τη μείωση της βλάβης και τις υπηρεσίες υγείας. Κι αυτό χωρίς να εξηγείται γιατί θα είναι καλό, για παράδειγμα, να σταματήσουν κάποιοι συνάνθρωποί μας να πίνουν το ένα ποτήρι κρασί που πίνουν σήμερα με το δείπνο τους, κάτι που θα καταγραφόταν ως επίτευγμα βάσει αυτών των στοχεύσεων.

Υιοθετώντας όμως μια μάλλον ηθικιστική στάση, οι αρμόδιοι του ΠΟΥ φαίνεται να ξεχνούν ότι οι παρεμβάσεις στην πλευρά της προσφοράς του αλκοόλ ξανά και να ξανά απέδωσαν αρνητικές απρόθετες συνέπειες, μεταξύ των οποίων και η αύξηση της κατανάλωσης λαθραίων και νοθευμένων οινοπνευματωδών ποτών ή άλλων ουσιών.

Ακόμη, κατά τα γνωστά προηγούμενα, προτείνεται η επιβολή περιορισμών στη διαφήμιση των προϊόντων οινοπνεύματος που επεκτείνεται σαφώς πέρα από την εύλογη απαγόρευση της απεύθυνσης σε ανηλίκους, αλλά και η ενθάρρυνση φανατικών ακτιβιστών, με την προώθηση για παράδειγμα μιας «Παγκόσμιας Ημέρας Μηδενικής Κατανάλωσης Αλκοόλ», που θα στείλει το μήνυμα ότι ο τελικός ευκταίος στόχος είναι ένας κόσμος όπου κανείς δεν καταναλώνει οινόπνευμα.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, αν τελικά επιβεβαιωθούν οι πληροφορίες, κάνει μια εντελώς αθέμιτη στροφή. Η υιοθέτηση ηθικιστικών στοχεύσεων και μαξιμαλιστικών προταγμάτων που εντέλει δεν αφορούν την προαγωγή της υγείας - καθώς η μικρή κατανάλωση αλκοόλ αποδειγμένα δεν βλάπτει, ενώ μάλλον ωφελεί την υγεία - ξεκάθαρα δεν είναι μέρος της αποστολής του Οργανισμού. Και όταν ένας παγκόσμιος οργανισμός μπαίνει στον πειρασμό να εισβάλει τόσο αδικαιολόγητα και βάναυσα στις ατομικές μας ελευθερίες, αυτό σαφέστατα κάτι καταδεικνύει.

Επιφυλακή και επαγρύπνηση λοιπόν γιατί το να χρησιμοποιηθεί η πανδημία ως αφορμή για μονιμότερο περιορισμό των ελευθεριών μας δεν είναι απλώς ένα ενδεχόμενο - είναι το πιθανότερο σενάριο δεδομένης της συνάρτησης των κινήτρων των καλοθελητών της εκάστοτε εξουσίας.