«Ναι, πίσω από κάθε μεγάλο ποιητή /καλλιτέχνη υπάρχει ένα μεγάλο τραύμα, μια χαίνουσα πληγή που ανθίζει ηλιοτρόπια. Δείτε την Callas, την Ουμ Κουλσούμ, την Edith Piaf, την Cesaria Evora, την θλιμμένη εκείνη ψυχή που έγραψε το αριστουργηματικό «Τζιβαέρι» ή την «Ελαφίνα». Διαβάστε με προσοχή τις «κωμωδίες» του Μολιέρου και τού Τσέχωφ.» Αποδέχεται ο κατ’ εξοχήν ποιητής αλλά και αναγεννησιακός δημιουργός, Κωνσταντίνος Μπούρας, δίνοντας στο αναγνωστικό κοινό το «137 Φάος. Λεξικάνθαρος α-Φθονία φωτός», έργο ζωής του, 1450 σελίδων. «Ναι, είναι ομολογία Φωτός Ανεσπέρου», αναγνωρίζει στο Liberal.gr, αποκωδικοποιώντας τα πάντα:
«Το 137 είναι μια συγκεκριμένη σταθερά, μυστηριώδης όπως το Σύμπαν, που επανέρχεται συχνά πυκνά στις απόπειρες των Φυσικών Επιστημόνων να εξισώσουν το Άγνωστο, το Άρρητο, το Άφατο…»
«Φάος, είναι η ομηρική λέξη για το Φως. Θυμίζει το «φαΐ». Μπορούμε λοιπόν να πούμε πως «πεινάμε για Φως».
«Λεξικάνθαρος, είναι νεολογισμός, μια δική μου λέξη, που σημαίνει «το σκαθάρι που σκάβει κι ανασύρει λέξεις».
Ακόμα: «Με φοβίζει ο άνθρωπος όταν Άνθρωπος ΔΕΝ είναι», θα πει για τον πόλεμο.
Και για την ποίηση «Θα ήμασταν δαίμονες ή θηρία, χωρίς την ποίηση που μας εξημερώνει».
Και θα μας ευχηθεί: «ΚΑΛΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΙΝ ΣΩΜΑΤΩΝ ΤΕ ΨΥΧΩΝ. Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΘΑ ΜΑΣ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΕΙ. ΚΑΙ ΜΑΖΙ ΜΕ ΕΜΑΣ ΤΗΝ ΓΗ. ΠΟΤΕ ΠΙΑ ΠΟΛΕΜΟΣ. Συγχωρήστε τούς άλλους για να σας μείνει ελεύθερος χώρος στην Ψυχή σας για την Ομορφιά, για το Καλό κι Αγαθό. Ειρηνέψτε!!! Επειγόντως…»
Συνέντευξη στην Ελένη Γκίκα
-Κύριε Μπούρα, «137 Φάος. Λεξικάνθαρος α-Φθονία φωτός», Εκδόσεις Νίκας, 2021, σίγουρα πρόκειται για έργο ζωής, το έχετε αναγνωρίσει εξάλλου, ταυτοχρόνως είναι και ένα αναστάσιμο βιβλίο;
Ναι, είναι ομολογία Φωτός Ανεσπέρου. Ζω και εργάζομαι για την καινούργια Αναγέννηση, την Αιώνια Ανατολή τού ομηρικού Φάους, για την Αλήθεια, την Αρμονία, την Ομορφιά, την Ειρήνη, την Ευδοκία… Άλλην έγνοια δεν έχω. Η Ποίηση που με διαπερνά, με διακατέχει και με εμψυχώνει είναι Χαρμόσυνη, Αναστάσιμη, Ιλαρή, Ορφική, Ρομαντική, Νεοπλατωνική, Ουμανιστική, Διαφωτιστική, Παγκόσμια. Με υπερβαίνει, δεν είναι δικιά μου. Πιστεύω στο Όντως ΌΝ και εργάζομαι μέχρι να γυρίζω στο ΈΝΑ, στο Ά-Παν στο Ταυτόν, χωρίς να οφείλω πια τίποτα και σε κανέναν. Εκεί θα λουστώ στην Κασταλία Κρήνη και θα βουλιάξω στην λευκόμελη φωσφορίζουσα πλατινένια λίμνη τού ενεργοπληροφοριακού πεδίου… Έχω ένα όραμα γαλήνης κι αυτό προσπαθώ να μεταδώσω στον κόσμο μέσα από την ποίησή μου. Ναι, αυτό είναι ένα έργο ζωής, το 41ο βιβλίο μου, όμως κι ένα σκαλάκι στην ατέρμονη πυραμίδα τού Φωτός προς την Γνώσιν. Ακολουθούν κι άλλα πολλά, όσα θέλει ο Άγνωστος Θεός να μου εν-πνεύσει… Κι αυτά τα λέω με άκρα ταπεινότητα. Δεν είμαι άγιος. Αν συνεχίσουν όμως να μου επιτίθενται απροκλήτως οι αυτόκλητοι εχθροί μου, ναι, θα αγιάσω και θα μαρτυρήσω μετά των άλλων φωτολατρών. Χάρη μού κάνουν όταν με πιάνουν στο στόμα τους. Δεν τρέφομαι από την αρνητική δημοσιότητα, ξέρω όμως να την μετασχηματίζω σε κάτι Υψηλόν.
Ευχαριστώ τούς φίλους που με συνέτρεξαν 42 χρόνια τώρα. Μα κυρίως ευλογώ τους εχθρούς μου που μοι παρέσχον αφειδώς δωρεάν ενέργεια για να συνεχίσω. Γεννημένος σε μια δυσλειτουργική οικογένεια και κακοποιημένος πολλαπλώς από τους πρώην συγγενείς, ΈΜΑΘΑ ΝΑ ΜΕΤΑΒΟΛΙΖΩ ΤΟ ΦΑΡΜΑΚΙ ΣΕ ΟΙΣΤΡΟ ΠΟΙΗΤΙΚΟ, ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ, ΜΑΘΗΣΙΑΚΟ.
-Να ξεκινήσουμε αποκωδικοποιώντας τον τίτλο; Φαντάζομαι σε ένα έργο τόσο σύνθετο και απαιτητικό χρειάζεται να δώσουμε στον αναγνώστη κλειδιά, έτσι δεν είναι;
Ναι, βεβαίως. Αν και προτιμώ την άμεση πρόσκρουση τού επαρκούς αναγνώστη με το σημαίνον. Έτσι γεννιούνται τα νοήματα. Ας είναι όμως.
137 Φάος. Λεξικάνθαρος α-Φθονία φωτός
Το 137 είναι μια συγκεκριμένη σταθερά, μυστηριώδης όπως το Σύμπαν, που επανέρχεται συχνά πυκνά στις απόπειρες των Φυσικών Επιστημόνων να εξισώσουν το Άγνωστο, το Άρρητο, το Άφατο…
Φάος, είναι η ομηρική λέξη για το Φως. Θυμίζει το «φαΐ». Μπορούμε λοιπόν να πούμε πως «πεινάμε για Φως».
Λεξικάνθαρος, είναι νεολογισμός, μια δική μου λέξη, που σημαίνει «το σκαθάρι που σκάβει κι ανασύρει λέξεις».
α-Φθονία, το αγαπημένο μου αντίδοτο εναντίον τού Φθόνου, της πανάρχαιας κατάρας της φυλής μας, η ατράνταχτη απόδειξη πως είμαστε γνήσιοι απόγονοί τους. Χωρίς τον φθόνο όμως τού γείτονα που εύχεται να ψοφήσει η δική μας γαλαντόμος κατσίκα αντί να αγαπήσει και να φροντίσει την ψυχή του, χωρίς τον Φθόνο θα είμασταν φτωχοί από κίνητρα. Ιδού λοιπόν και μια άγνωστη παράπλευρη ωφέλεια, σύμφωνα με τον νόμο των αδιαχώριστων αντιθέτων, που προέβλεψε στο Tao ο φωτισμένος φιλόσοφος Lao Tsu. Ας μην βλέπουμε τα πράγματα διπολικά. Ας απελευθερωθούμε από την δυαδική φυλακή μας κι ας απογειωθούμε σε άλλες διαστάσεις, ανώτερες τής δευτέρας, τής τρίτης και της τετάρτης ακόμα. Μετά την πέμπτη διάσταση βρίσκεται η Νήσος των Μακάρων που λαχταράει η ψυχή μας.
Και φτάνουμε στο κλειδί τού τίτλου: α-Φθονία φωτός. Το φως προκαλεί φθόνο στους σκοτεινούς, στους λιμασμένους, στους στερημένους, στους αποτυχημένους, στους ρημαγμένους, στους ληγμένους, στους πεισιθάνατους. Όπως οι νυχτοπεταλούδες πέφτουν με ορμή πάνω στην πυρακτωμένη λάμπα κι αυτοκτονούν έτσι και οι ματαιοκάματοι φθονούντες τον εαυτό τους μόνον βλάπτουν, ενώ ταυτοχρόνως είναι κάρβουνο στην ατμομηχανή τής μεταστοιχειώσεως των κατωτέρων υλοενεργειών σε υψίσυχνες δονήσεις.
-Με τον έσω εαυτό προσπαθεί να επικοινωνήσει ο ποιητής ή με τον άλλον; Κύριε Μπούρα, από πλεόνασμα ή από έλλειψη γράφουμε;
Θα απαντήσω με πλήρη ειλικρίνεια, όπως πάντα άλλωστε. Και το έχω πληρώσει ακριβά αυτό. Το διδάσκω όμως στους φοιτητές, στους μαθητές, στους σπουδαστές μου: ΝΑ ΛΕΤΕ ΤΗΝ ΑΛΗΘΕΙΑ, ΤΗΝ ΑΛΗΘΕΙΑ ΣΑΣ, ΜΕ ΚΑΘΕ ΚΟΣΤΟΣ!!! ΝΑ ΕΙΣΤΕ Ο ΕΑΥΤΟΣ ΣΑΣ. ΝΑ ΚΡΙΝΕΤΕ ΙΝΑ ΚΡΙΘΕΙΤΕ. ΝΑ ΑΓΑΠΑΤΕ ΓΙΑ ΝΑ ΣΑΣ ΑΓΑΠΟΥΝ. «Ό μισείς ετέρω μη ποιήσεις».
Ναι, πίσω από κάθε μεγάλο ποιητή /καλλιτέχνη υπάρχει ένα μεγάλο τραύμα, μια χαίνουσα πληγή που ανθίζει ηλιοτρόπια. Δείτε την Callas, την Ουμ Κουλσούμ, την Edith Piaf, την Cesaria Evora, την θλιμμένη εκείνη ψυχή που έγραψε το αριστουργηματικό «Τζιβαέρι» ή την «Ελαφίνα». Διαβάστε με προσοχή τις «κωμωδίες» του Μολιέρου και τού Τσέχωφ.
Οι ποιητές / καλλιτέχνες είναι εξαιρετικά όντα που χρειάζονται προστασία. Μα πάνω απ’ όλα ΑΓΑΠΗ. Συνήθως επισύρουν την μήνιν των φασιστών και των απολυταρχών γιατί διαφέρουν. Συνηθισμένο είναι επίσης να διαγκωνίζονται μεταξύ τους για βραβεία και διακρίσεις. Στο τέλος όμως θριαμβεύουν οι αυθεντικοί, οι ταπεινοί, οι σεμνοί, οι ΑΛΗΘΙΝΟΙ. Δεν μπορεί κανείς να σε απαξιώσει – δεν κρύβεται το φως κάτω από το χαλί.
-Αυτή εδώ η συλλογή πως προέκυψε, από έλλειψη ή από πλεόνασμα;
Από στέρηση, μοναξιά κι ερημιά φιλοσοφική.
-Τα ποιήματα μιας ά-Φθονης λιτότητας, νομίζω ότι και στη Θυσία του Ταρκόφσκι συναντούμε το περιττό σαν αμαρτία;
Η περηφάνια, η αλαζονεία, το ψεύδος, η ψευδορκία, η συκοφαντία συνιστούν ΎΒΡΙΝ κι επισύρουν την ΆΤΗΝ, κινητοποιούν την ΝΕΜΕΣΙΝ. Όσο για το περιττό, αυτό ανακυκλώνεται στη μαύρη τρύπα που εμφιλοχωρεί στο κέντρο τού σπειροειδούς Γαλαξία μας. Τα γραφτά μας ποτέ δεν είναι «εις εαυτόν», αλλά η επενέργεια, η αλληλενέργεια, η διάδραση με τον έξω κόσμο. Με την «περιρρέουσα ατμόσφαιρα» αλληλεπιδρούμε όταν σημαντικοί/αληθινοί είμεθα.
-Αλλά και η σχέση σας με τους αριθμούς θα πρέπει να ερευνηθεί, 137;
7+3+1 = 11, η Ισχύς, που είναι ανωτέρα τής Δυνάμεως.
-Και «μοναχική πολυκοσμία»; Αυτή η αίσθηση της συνύπαρξης και της ένωσης σε μια… διαδήλωση για παράδειγμα; Ή στον επιτάφιο, ή σε μια λιτανεία;
Η ιερότητα τού συν-υπάρχειν και συν-διδάσκεσθαι, τού συν-δημιουργείν, τού συν-πληρώνειν… Με την ταυτόχρονη αυτοσυνείδηση τής διαφορετικότητας όμως. Προσπάθησα πολλές φορές να απαλείψω τις ακμές τού εικοσάεδρου που είμαι με την ευλογία τού δωδεκάεδρου υδαρούς συναισθήματος, όμως δεν μπορείς να σβήσεις την φύσιν σου και να διορθώσεις το είναι σου. Έτσι πληρώνω καθημερινώς, τοις μετρητοίς, προκαταβολικώς και με τόκο το τέλος τής διαφορετικότητάς μου. Έτσι που όταν φύγω να μου χρωστάνε και να μην χρωστώ. Θα ήθελα να γράφω για τους ανέμους και να τα θάβω στο χώμα τα τεχνουργήματά μου να βλαστήσουν με την Άνοιξη πάνω από τα καμμένα δάση τής απληστίας των ασυνειδήτων ανθρώπων.
-Και πού συναντάμε τον Κωνσταντίνο Μπούρα σαν ολότητα; Στην ποίηση, στο θέατρο ή την πεζογραφία;
Πουθενά. Στον θρήνο για τον άνθρωπο των σπηλαίων που εξακολουθεί να κάνει πολέμους αντί να ερωτεύεται, να αγαπάει, να δίνεται. Είμαι εκεί όπου και ο τελευταίος αδικημένος κλαίει. Υπέρ αδυνάμων γράφω και ξιφουλκώ.
Για τους νέους ποιητές και καλλιτέχνες ξενυχτώ κι είμαι ο μόνος που υπεραμύνομαι της αξίας των άλλων προτείνοντάς τους για βραβεία που δεν έχω γευτεί ποτέ εγώ. Εκεί είμαι. Ταγμένος εις την Νέμεσιν…
-Κύριε Μπούρα, μας βρίσκει η ποίηση ή την βρίσκουμε; Εσείς έχετε απαντήσει στο, τι είναι έμπνευση;
Έμπνευση είναι να θέλεις να γράψεις όρθιος σε ένα κατάμεστο λεωφορείο και να μην βρίσκεις μήτε χαρτί μήτε μολύβι μήτε χείρα βοηθείας… Παρ’ όλα αυτά συνεχίζεις να υπάρχεις, ποιητικά…
-Η ποίηση σε καιρό πανδημίας και πολέμου;
Παυσίλυπος και παυσίπονος στοχασμός, που ακούγεται σαν λυγμός χαρμολύπης. Η χαρά τής ζωής ενισχύεται σε καιρούς ανελευθερίας.
-Από τρόμο σε τρόμο μας πάει η ζωή, εσάς τι σας φοβίζει περισσότερο, ο πόλεμος στην Ουκρανία ή η πανδημία;
Με φοβίζει ο άνθρωπος όταν Άνθρωπος ΔΕΝ είναι.
-Και η ποίηση; «Το καταφύγιο που φθονούμε» ή η αλήθεια που μας αποκαλύπτεται;
Θα ήμασταν δαίμονες ή θηρία, χωρίς την ποίηση που μας εξημερώνει.
-Οι εκδόσεις Νίκας πώς μπήκαν στη ζωή σας; Κάνετε χίλια πράγματα, εντελώς αναγεννησιακός άνθρωπος, και μέσα στις κριτικές και τα δικά σας κείμενα, ελληνική και τώρα και θέατρο και ξένη πεζογραφία;
Ο Νίκας μού έβγαλε ένα πολύχρονο πόνημα για την Ατλαντίδα. Χάρη στην ευγένεια, την φιλοξενία και την οξυδέρκειά του εκτίμησα περισσότερο τον εαυτό μου και γίνομαι καθημερινώς πιο διαλεκτικός.
Τώρα άρχισα να γράφω κείμενα για εκθέσεις εικαστικών, για installations, για performances… Θέλω να σπουδάσω τον ψηφιακό κινηματογράφο τού μέλλοντος.
…κι όλα αυτά προκειμένου να μεταδώσω τον πλούτο που έχω συνάξει εντός μου: μεταξοσκώληκας φωτός, εργάτης τού πεύκου που δίνει το μέλι το καλό, μετασχηματιστής υψισύχνων ενεργειών, μεταβολιστής δηλητηρίων…. Αυτό είμαι και άλλα πολλά. Όμως δεν τα καλλιεργώ όλ’ αυτά για το εγώ μου αλλά τα προσφέρω στο «εμείς». Η δια βίου επικοινωνία είναι ο μοναδικός στόχος μου. Τα άλλα τα αφήνω στους μετρίους. Και πήξαμε στις «χρυσές μετριότητες» φίλη μου αγαπημένη.
-Το δικό σας παυσίλυπον;
Άνθρωποι σαν εσένα, γενναιόδωρη ψυχή, ανεκτική φίλη, φιλόξενος πύλη, ανοικτή αγκαλιά. ΝΑΙ, γεννηθήκαμε για να αγαπούμε κι όχι να μισούμε. Είμαστε παιδιά τής Αντιγόνης τού Σοφοκλή και προς το Ύστατον Φάος πλέουμε πλησίστιοι. Το έχω δει, το έχω βιώσει και το ξέρω.
-Και η πασχαλινή ευχή σας για τους αναγνώστες μας;
ΚΑΛΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΙΝ ΣΩΜΑΤΩΝ ΤΕ ΨΥΧΩΝ. Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΘΑ ΜΑΣ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΕΙ. ΚΑΙ ΜΑΖΙ ΜΕ ΕΜΑΣ ΤΗΝ ΓΗ. ΠΟΤΕ ΠΙΑ ΠΟΛΕΜΟΣ. Συγχωρήστε τούς άλλους για να σας μείνει ελεύθερος χώρος στην Ψυχή σας για την Ομορφιά, για το Καλό κι Αγαθό. Ειρηνέψτε!!! Επειγόντως…
Ποιος είναι:
Ο Κωνσταντίνος Μπούρας γεννήθηκε το 1962 στην Καλαμάτα κι από το 1977 ζει στην Αθήνα. Συγγραφέας 41 εκδοθέντων βιβλίων, κριτικός θεάτρου και βιβλιοκριτικός. Αριστούχος διδάκτωρ τού Τμήματος Μετάφρασης και Διερμηνείας τού Ιονίου Πανεπιστημίου (2019). Είναι διπλωματούχος μηχανολόγος μηχανικός τού Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (1985), αριστούχος τού Τμήματος Θεατρικών Σπουδών τού Πανεπιστημίου Αθηνών (1994) και κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος θεατρολογίας τού γαλλικού Πανεπιστημίου Paris III - La nouvelle Sorbonne (D.E.A. Etudes Théâtrales). Μεταδιδακτορικός ερευνητής στο ΕΚΠΑ και στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Διδάσκει θεατρική κριτική στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών και πολιτιστική διαχείριση, καθώς και διαχείριση ανθρώπινου δυναμικού στη Σχολή Δημόσιας Διοίκησης. Αρθρογραφεί σε εφημερίδες και σε πάμπολλα λογοτεχνικά περιοδικά. Θεατρικά του έργα με αρχαιοελληνικά θέματα και για την Κρίση έχουν παρασταθεί σε θέατρα τής Ελλάδας και του εξωτερικού.
