Η Τράπεζα Αττικής ήταν το απόλυτο τραπεζικό και μετοχικό αντιπαράδειγμα

Από στελέχη του τραπεζικού χώρου εκφράστηκαν παράπονα για την αναφορά μας στο άρθρο της Παρασκευής με τίτλο: “Χρηματιστήριο. Μείωση φόρων και θέσπιση φορολογικών κινήτρων”, στην Τράπεζα Αττικής ανάμεσα στις εταιρείες που έχουν απασχολήσει και που θα έπρεπε να έχουν απασχολήσει τις εποπτικές αρχές σε πολύ μεγαλύτερη έκταση και σε αισθητά μεγαλύτερο βάθος.

To επίμαχο απόσπασμα του άρθρου ήταν το ακόλουθο: “Δυστυχώς μέχρι σήμερα, το ενδιαφέρον των εποπτικών ρυθμιστικών αρχών, έχει προσανατολιστεί στον τομέα των ελεγκτικών διαδικασιών, καθώς και στον τομέα της θεσμοθέτησης μηχανισμών εταιρικής διακυβέρνησης. Και αυτό δεν ήταν περιττό. Διότι τα ηχηρά παρατράγουδα της Τράπεζας Αττικής, της Folli Follie, της MLS, της Creta Farms, απαιτούσαν την ταχύτατη υιοθέτηση ενός πλαισίου ισχυρού ελέγχου από την πλευρά της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς και ενός νέου και διαφανούς πλαισίου λειτουργίας των εισηγμένων εταιρειών, με σκοπό την προστασία της επενδυτικής κοινότητας.”

Η Τράπεζα Αττικής, δεν είναι ούτε μια εμπορική, ούτε μια μεταποιητική εταιρεία. Είναι μια τράπεζα, Και ως γνωστόν, η λέξη τράπεζα είναι συνώνυμη της διαφάνειας, της εμπιστοσύνης, της εγγύησης και της σιγουριάς. Όμως όπως αποδεικνύεται εκ των πραγμάτων, η Τράπεζα Αττικής είναι εκτεθειμένη, τόσο ως προς το αδιαφανές πλαίσιο λειτουργίας της, όσο και ως προς την έλλειψη προστασίας του επενδυτικού κοινού.

Όσον αφορά στην προστασία του επενδυτικού κοινού, οι κινήσεις των διοικήσεων της Τραπέζης Αττικής, έχουν οδηγήσει στη δημιουργία σημαντικότατων ζημιών σε τρεις ασφαλιστικούς φορείς όπως είναι ο ΕΦΚΑ, το ΤΜΕΔΕ (Ταμείο Μηχανικών), το ΤΑΠΙΛΤΑΤ (Ταμείο Τραπεζικών υπαλλήλων), αλλά και σε δυο σημαντικές εταιρείες που είχαν συμμετάσχει σε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της τράπεζας, όπως είναι η ΕΥΔΑΠ και ο Αερολιμένας Αθηνών. Το πως θα χειριστούν νομικά το θέμα των ζημιών τους οι διοικήσεις των τριών ασφαλιστικών ταμείων και της εισηγμένης ΕΥΔΑΠ δεν το γνωρίζουμε. Αλλά δεν πρέπει να λησμονούμε ότι οι διοικήσεις αυτές έχουν να λογοδοτήσουν στους δικούς τους συνταξιούχους και στους δικούς τους μετόχους.

Όσον αφορά στην λειτουργία της τράπεζας, η έκθεση του SSM και της Τραπέζης της Ελλάδος δίνει από μόνη της μια γλαφυρή περιγραφή της Τράπεζας Αττικής. Ιδού μερικά από τα ευρήματα του πορίσματος SSM-ΤτΕ.

Ανεπαρκή σύνθεση και αναποτελεσματική λειτουργία του Διοικητικού Συμβουλίου.

Προβληματική δομή και λειτουργία του Οργάνου Διαχείρισης Καθυστερήσεων και μη Εξυπηρετούμενων Δανείων.

Τιμολόγηση δανείων (δηλαδή επιτόκια χορηγήσεων) κάτω του κόστους ή και χωρίς να αντανακλά τους κινδύνους.

Ανεπαρκή κριτήρια επιχειρηματικού δανεισμού και απουσία ελέγχου πιστοδοτήσεων ανά πελάτη.

Ελαττώματα και αντιφάσεις στη διαδικασία παρακολούθησης του πιστωτικού κινδύνου. Λάθη στην κατηγοριοποίηση των κόκκινων δανείων.

Ανεπαρκές επίπεδο εκτίμησης εγγυήσεων και επαναξιολόγησης εγγυήσεων.

Κενό ασφαλείας πληροφοριακών συστημάτων.

Ασυντόνιστες στρατηγικές επενδύσεις σε πληροφοριακά συστήματα.

Δανεισμό εταιρειών από την τράπεζα για την συμμετοχή τους στην ανακεφαλαιοποίηση της τράπεζας.

Και αν αυτά φαντάζουν λίγο δυσνόητα σε όσους αναγνώστες δεν γνωρίζουν τα του τραπεζικού συστήματος, θα αναφέρουμε κάποια παραδείγματα που αποδεικνύουν περίτρανα μέρος των συμπερασμάτων του πορίσματος ελέγχου SSM- TτE.

Η Τράπεζα ετοιμαζόταν να εκδώσει εγγυητικές επιστολές για την συμμετοχή του ομίλου Καλογρίτσα στον διαγωνισμό για τις τηλεοπτικές άδειες, με εγγυήσεις κάποιες άγονες εκτάσεις της Ιθάκης.

Η εταιρεία “Τοξότης” του ομίλου Καλογρίτσα είχε αξιολόγηση G από την ICAP (την 9η χειρότερη στη δεκάβαθμη κλίμακα αξιολόγησης) και δεν δικαιούνταν χρηματοδότηση. Ωστόσο οι υπεύθυνοι της τράπεζας έλυσαν χωρίς δυσκολία το πρόβλημα, αγνοώντας την αξιολόγηση G, θέτοντας την, εκτός φακέλου.

Το πιστωτικό όριο του ομίλου Καλογρίτσα ήταν μέχρι το τέλος του 2014 τα 10 εκατ. ευρώ. Τον Απρίλιο του 2015 πενταπλασιάστηκε στα 50 εκατ. ευρώ και τον Ιούλιο του 2015 εν μέσω capital controls και μετά από τη σημαντική μείωση των καταθέσεων, το πιστωτικό όριο διπλασιάστηκε εκ νέου στα 100 εκατ. ευρώ.

Ο συνολικός δανεισμός του ομίλου Καλογρίτσα, μέσω των εταιρειών Τοξότης, ΜΙΚΗ και ΑΝΣΥ είχε φτάσει στα 119 εκατ. ευρώ, με εγγυήσεις ύψους 3 εκατ. ευρώ. Ουσιαστικά δηλαδή δίχως εξασφαλίσεις. Και όλα αυτά εν μέσω μιας βροχής από σφραγισμένες και ακάλυπτες επιταγές και αποβολές των κατασκευαστικών εταιρειών του ομίλου από διαγωνισμούς και έργα.

Οι σκηνές «street fight» ανάμεσα στον πρόεδρο και τον διευθύνοντα σύμβουλο, που είχαν λάβει χώρα στα γραφεία της διοίκησης της τράπεζας στην οδό Ομήρου, είχαν έρθει να επισφραγίσουν ότι τίποτα δεν λειτουργούσε σωστά, σε αυτό το μη συστημικό τραπεζικό ίδρυμα. Πόσο μάλλον η εταιρική διακυβέρνηση.

Σε μηνυτήρια αναφορά με ημερομηνία 25 Ιανουαρίου 2016, περιγραφόταν το «πάρτι» που είχε στηθεί στην τράπεζα, όπου γινόταν λόγος για έκδοση μακροπρόθεσμων ομολογιακών δανείων για την εξυπηρέτηση βραχυπρόθεσμων χορηγήσεων που είχαν δοθεί για κεφάλαιο κίνησης.

Τον Αύγουστο του 2017 είχε αποφασιστεί πως «οι εισηγήσεις ανανέωσης των πιστωτικών ορίων να συνοδεύονται από οικονομικές καταστάσεις χρήσεων 2016, επικαιροποιημένα επιχειρηματικά σχέδια για τις τρεις εταιρείες του ομίλου (σ.σ. ΜΙΚΗ, Τοξότης, ΑΝ.ΣΥ.), εκθέσεις επανεκτίμησης των ακινήτων στην Πάρο και του ακινήτου της ΑΝ.ΣΥ. Τα ίδια αναφέρει και απόφαση του Οκτωβρίου 2017, με την οποία εγκρίθηκε «όλως κατ’ εξαίρεση» παράταση των πιστωτικών ορίων των εταιρειών του ομίλου και σειρά άλλων διευκολύνσεων.\

Το γεγονός ότι η προηγουμένη διοίκηση της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, δεν είχε ασχοληθεί με το καυτό θέμα της Τράπεζας Αττικής, δεν σημαίνει ότι όλα πήγαιναν καλά. Και όσοι περιμένουν ότι παρόμοιες πρακτικές και τακτικές, θα παραμένουν στο απυρόβλητο, κάνουν μεγάλο λάθος. Η σημερινή Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, λειτουργεί πλέον μέσα σε διαφορετικό πλαίσιο, διαθέτει τα απαραίτητα εργαλεία και κυρίως διαθέτει και τις γνώσεις και την εμπειρία και τη βούληση να θέσει ένα τέλος σε όλα αυτά τα χρηματιστηριακά παρατράγουδα. Λυπάμαι που κλείνοντας θα στενοχωρήσω τους τραπεζικούς φίλους μας. Αυτά που ζήσαμε τα τελευταία χρόνια με την Τράπεζα Αττικής, θα πρέπει να διδάσκονται στα πανεπιστήμια για να κατανοήσουν οι φοιτητές το αντιπαράδειγμα της φερεγγυότητας, της εμπιστοσύνης, της εγγύησης και της σιγουριάς, που πρέπει να αποπνέει μια τράπεζα προς τους πελάτες της, τους αποταμιευτές της και τους μετόχους της.

Ο αρθρογράφος είναι οικονομικός αναλυτής, με ειδίκευση στο σχεδιασμό σύνθετων επενδυτικών στρατηγικών.

Αποποίηση Ευθύνης : Το περιεχόμενο της στήλης, είναι καθαρά ενημερωτικό και πληροφοριακό και δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση επενδυτική συμβουλή, ούτε υποκίνηση για συμμετοχή σε οποιαδήποτε συναλλαγή. Ο αρθρογράφος δεν ευθύνεται για τυχόν επενδυτικές και λοιπές αποφάσεις που θα ληφθούν με βάση τις πληροφορίες αυτές.