Ανακάλυψη «δείχνει» ότι ο πλανήτης Ουρανός εκπέμπει ακτίνες Χ

Ανακάλυψη «δείχνει» ότι ο πλανήτης Ουρανός εκπέμπει ακτίνες Χ

Ο Ουρανός δεν είναι γνωστός ως ένας από τους πιο φωτεινούς πλανήτες καθώς βρίσκεται πολύ μακριά από την Γη, είναι ο έβδομος πλανήτης από τον Ήλιο και απέχει απ' αυτόν 2.870.600.000 χλμ. Είναι δε ο τρίτος μεγαλύτερος πλανήτης σε μέγεθος. Ανήκει κι αυτός στους αέριους γίγαντες και έχει πολύ αραιή μάζα. Στη σύστασή  του εκτός από ήλιο και υδρογόνο έχει και μεθάνιο. Εξ αιτίας του μεθανίου έχει αυτό το γαλαζοπράσινο χρώμα.  Είναι πολύ κρύος αφού έχει θερμοκρασία -200 βαθμούς Κελσίου, και γι' αυτό λέγεται και παγωμένος γίγαντας.

Το παράξενο με τον Ουρανό είναι ότι ενώ οι υπόλοιποι πλανήτες και τα πιο πολλά φεγγάρια γυρνούν γύρω από τον εαυτό τους σαν σβούρες, αυτός γυρνάει σαν μια μπάλα που κυλάει.

Κατά πάσα πιθανότητα αυτό οφείλεται σε ένα νεαρό πρωτοπλανήτη που έπεσε στον Ουρανό, πριν εκατομμύρια χρόνια. Η πρόσκρουση είχε ως αποτέλεσμα ο Ουρανός να «γείρει» και να περιστρέφεται πλέον με το πλευρό του: ο άξονας περιστροφής του είναι σήμερα σχεδόν κάθετος σε σχέση με τους άξονες όλων των άλλων πλανητών του ηλιακού μας συστήματος.

Η τελευταία ανακάλυψη αστρονόμων -που δημοσιεύτηκε στη Journal of Geophysical Research- κάνει ωστόσο ακόμα πιο μυστηριώδη τον 'παγωμένο γίγαντα'. Οι αστρονόμοι εντόπισαν ακτίνες Χ να εκπέμπονται από τον Ουρανό, για πρώτη φορά. 

Είναι κυρίως αντανακλάσεις του ήλιου στα δυο σετ δακτυλίων που το περιβάλλουν -κάτι που ήδη ήταν γνωστό από το ταξίδι και τις καταγραφές του Voyager 2 το 1986 και ισχύει και για τον Κρόνο και το Δία. Εν τούτοις, τουλάχιστον ένα από τα 'σήματα' εκπέμπονται από τον ίδιο τον πλανήτη.

Δεδομένου ότι το Voyager 2 ήταν το μόνο διαστημικό σκάφος που φωτογράφισε από κοντά τον Ουρανό, οι αστρονόμοι αντλούν προς το παρόν πληροφορίες γι’ αυτόν από τα διαστημικά τηλεσκόπια Chandra και Hubble. Στη νέα μελέτη, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν τις παρατηρήσεις του Chandra που έγιναν το 2002 και επαναλήφθηκαν το 2017. Οι ακτίνες X φαίνονται σε ροζ χρώμα πάνω σε μια φωτογραφία του πλανήτη από το τηλεσκόπιο Keck-I που λήφθηκε το 2004.

Τι μπορεί να κάνει λοιπόν τον Ουρανό να εκπέμπει ακτίνες Χ; Η απάντηση είναι κυρίως ο Ήλιος και αυτό το συμπεραίνουμε από την παρόμοια συμπεριφορά του Δία και του Κρόνου, όπως η ατμόσφαιρα της Γης αντανακλά το φως του Ήλιου. Ωστόσο δεν είναι όλες οι ακτίνες Χ αποτέλεσμα αντανάκλασης και οι επιστήμονες θεωρούν πως υπάρχει παρούσα τουλάχιστον μία πηγή ακτινών Χ. 

Μία πιθανότητα είναι οι ίδιοι οι δακτύλιοι να παράγουν ακτίνες Χ, κάτι που ισχύει και για τον Κρόνο. Ο Ουρανός είναι περιτριγυρισμένος από φορτισμένα σωματίδια, όπως ηλεκτρόνια και πρωτόνια.  Μία ακόμα πιθανότητα είναι πως μερικές ακτίνες Χ προέρχονται από τα σέλας του Ουρανού, ένα φαινόμενο που έχει ήδη παρατηρηθεί στον πλανήτη σε διαφορετικά μήκη φωτός.