O, κατά Λάππα, Ποινικός Κώδικας και οι αθώες μολότοφ

O, κατά Λάππα, Ποινικός Κώδικας και οι αθώες μολότοφ

Του Βασίλη Φασούλα*

Ο κ. Σπυρίδων Λάππας είναι δικηγόρος και διατηρεί δικηγορικό γραφείο από το 1981 όπως ο ίδιος αναφέρει στο βιογραφικό του. Δεν επαγγέλλεται φιλόσοφος, ποιητής, αοιδός. Επαγγέλλεται δικηγόρος.

Το δικηγορικό λειτούργημα έχει απαξιωθεί, αδίκως, για λόγους που δεν αφορούν το παρόν άρθρο. Καλόν είναι να μη το απαξιώνουν και οι ίδιοι οι ασκούντες αυτό, ακόμη και όταν ο γεωγραφικός προσανατολισμός των βουλευτικών εδράνων τους υποδεικνύει συγκεκριμένη «συμπεριφορά».

Η κατοχή εκρηκτικών υλών ή βομβών ουδέποτε «αποποινικοποιήθηκε». Μάλιστα η όλη συζήτηση επί ΣΥΡΙΖΑ υπήρξε η μετατροπή της ποινής της κατοχής κατά άρθρον 272 ΠΚ από κακούργημα σε πλημμέλημα. Ουδείς, ούτε η νομοπαρασκευαστική επιτροπή του νέου ποινικού κώδικα επί ΣΥΡΙΖΑ, αμφισβήτησε την προσβολή εννόμου αγαθού δια της κατοχής εκρηκτικής ύλης ή βόμβας όπως η μολότοφ. Το μόνον που έκανε η νομοπαρασκευαστική στην Αιτιολογική της Έκθεση είναι να υπογραμμίσει την έννοια του δόλου («υπερχειλούς» κατά ακριβή νομική ορολογία) της κατοχής, δηλαδή την απόδειξη της γνώσεως της κατοχής του εκρηκτικού υλικού με απώτερο σκοπό την εγκληματική χρησιμοποίησή του, ώστε να μη «τυποποιείται» το έγκλημα, αν πχ ευρέθη στον χώρο κάποιου εν αγνοία του κάποια εκρηκτική ύλη κοκ.

Σήμερα επαναφέρεται ο κακουργηματικός χαρακτήρας του αδικήματος. Συνεπώς ουδέποτε αμφισβητήθηκε η προσβολή εννόμου αγαθού. Ο κ. Λάππας επικαλέσθηκε μεταξύ άλλων τινών το «δικαιοκρατικό και το φιλελεύθερο πνεύμα του ποινικού κώδικα που δεν επιτρέπει τυποποίηση εγκλημάτων που αναφέρονται στο φρόνημα, στην σκέψη, στην πρόθεση». Μάλλον η νομική επιστήμη που έχει μελετήσει ο κ. Λάππας σε σχέση με τους λοιπούς νομικούς είναι ίσως διαφορετική.

Επειδή το παρόν δεν είναι άρθρο απευθυνόμενο σε ειδικό νομικό κοινό θα τεθεί όσο το δυνατόν, όσο το δυνατόν όμως, πιο κατανοητά.

Το επίμαχο άρθρο 272 του ποινικού κώδικος αναφέρεται στα «κοινώς επικίνδυνα εγκλήματα» τα οποία μάλιστα κατά την πλέον κρατούσα άποψη χαρακτηρίζονται ως «αφηρημένης ή δυνητικής διακινδυνεύσεως». Ως κοινώς επικίνδυνα εγκλήματα χονδρικά αναφέρονται αυτά που απειλούν την δημόσια τάξη και ασφάλεια και εν γένει την κοινή ειρήνη, έναν ευρύ κύκλο εννόμων αγαθών ζωής και περιουσίας πλειόνων προσώπων, μη μάλιστα προκαθορισμένων. Περαιτέρω τα εγκλήματα ανάμεσα σε άλλες διαβαθμίσεις χωρίζονται σε αυτά της βλάβης και της διακινδυνεύσεως. Τα εγκλήματα βλάβης αφορούν άμεση, πραγματική και οριστική εν όλω ή εν μέρει τρώση (προσβολή) του εννόμου αγαθού. Τα διακινδυνεύσεως, στα οποία εντάσσονται και τα κοινώς επικίνδυνα εγκλήματα, είναι εκείνα στα οποία η επικίνδυνη συμπεριφορά ΑΠΑΤΕΙΤΑΙ να καταστεί αξιόποινη και πριν την επέλευση οποιασδήποτε βλάβης, προς τον σκοπό της προστασίας του εννόμου αγαθού.

Αυτά χωρίζονται σε συγκεκριμένης διακινδυνεύσεως όταν υφίσταται συγκεκριμένος κίνδυνος και αφηρημένης όταν δεν χρειάζεται καν να διαπιστωθεί η επέλευση συγκεκριμένου κινδύνου γιατί ως πράξεις είναι αρκούντως επικίνδυνες, με υποκατηγορία τα δυνητικής διακινδυνεύσεως όταν δύνανται (μπορούν) να είναι εκ της φύσεώς τους επικίνδυνα. Εν προκειμένω έννομο αγαθό αποτελεί η κοινή ασφάλεια και η κοινή ακεραιότητα έναντι πράξεων που εκδηλώνουν επικίνδυνο χαρακτήρα προς τον σκοπό προκλήσεως κοινού κινδύνου, ακόμη και εμποιήσεως τρόμου στους πολίτες.

Τόσα χρόνια ουδείς «δικαιοκράτης και φιλελεύθερος νομικός» απανταχού της χώρας, αλλά και στην Ιταλία, την Γαλλία, την Γερμανία και αλλαχού όπου εφαρμόζονται παρόμοια συστήματα δεν θεώρησε ή δεν νομοθέτησε διαφορετικά. Ούτε φυσικά κάποιος δικαστής δίκασε με γνώμονα … το ότι δεν πρέπει να δικάζεται το φρόνημα, η σκέψη, η πρόθεση όταν μεταφέρεις επικίνδυνες για ένα αόριστο πλήθος ή συγκεκριμένους ανθρώπους εκρηκτικές ύλες.

Ίσως όμως η πρόκληση κινδύνου δια της κατοχής εκρηκτικών υλών, βομβών μολότοφ κοκ να είναι μία ταξική νεοφιλελεύθερη, ανελαστική και αναχρονιστική άποψη. Αλλά συνήθως προστατεύει την έννομη τάξη και ειδικότερα την ζωή, υγεία και ψυχοσωματική ακεραιότητά ημών των πολιτών της κοινωνίας από ταξιδιάρικες ψυχές έτοιμες να εκπυρσοκροτήσουν. Μάλλον όμως δεν το σταθμίζουμε καλά το έννομο συμφέρον της κοινωνίας μας. Η οποία κοινωνία τι αξία έχει ενώπιον τέτοιων ευγενών προθέσεων από ταξιδιάρικες ψυχές; Ε;

*Ο Βασίλης Φασούλας είναι δικηγόρος, υπεύθυνος Οργανωτικού της Δημοκρατικής Ευθύνης.