«Παραφωνίες» για Ελληνικό Εναέριο Χώρο και Έρευνα - Διάσωση
ΗΠΑ

«Παραφωνίες» για Ελληνικό Εναέριο Χώρο και Έρευνα - Διάσωση

Σε μια περίοδο κλιμάκωσης της τουρκικής προκλητικότητας και αμφισβήτησης ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων και αρμοδιοτήτων, μόνο αρνητικές συνέπειες προκαλούν  προβληματικές αναφορές σε σχέση με τον ελληνικό εναέριο χώρο, τα χωρικά ύδατα αλλά και την Ζώνη ελληνικής ευθύνης για Έρευνα και Διάσωση σε επίσημα αμερικανικά εγχειρίδια του Υπουργείου Άμυνας και της Αμερικανικής Ακτοφυλακής.

Αναφορές που δημιουργούν σύγχυση  για την άσκηση αρμοδιοτήτων στο Αιγαίο αλλά και σε σχέση με τις καθημερινές παραβιάσεις της ελληνικής κυριαρχίας  με τις πτήσεις των τουρκικών μαχητικών  αεροσκαφών. Και αυτά την ώρα που η Ουάσιγκτον παρακολουθεί απαθής και εξ αποστάσεως πρακτικές όπως οι υπερπτήσεις  μεγάλων και μικρών ελληνικών νησιών, που εκ των πραγμάτων δημιουργούν σοβαρή απειλή γι την ειρήνη και την σταθερότητα στην περιοχή και στην Νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ.

Στο εγχειρίδιο της Αμερικανικής Ακτοφυλακής  που παρουσιάζονται οι Ζώνες ευθύνης για Έρευνα και Διάσωση  σε όλο τον κόσμο, περιλαμβάνεται και ένας κατάλογος με χάρτες για  τις «επικαλύψεις» που υπάρχουν σε διάφορες περιοχές.  Όταν αυτές οι επικαλύψεις αφορούν ανοικτές θάλασσες πιθανόν είναι  μικρή η σημασία  τους. Όμως η Αμερικανική Ακτοφυλακή  προβάλει ως επικαλυπτόμενες τις Ζώνες SAR Ελλάδας και Τουρκίας  που στον σχετικό χάρτη εμφανίζουν όλα τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου και τα Δωδεκάνησα να εγκλωβίζονται σε αυτή την ζώνη  αρμοδιοτήτων που διεκδικεί για λογαριασμό της η Τουρκία. 

Μια ζώνη την οποία η Τουρκία «χαράσσει» μέχρι το μέσο του Αιγαίου στο πλαίσιο της γνωστής διεκδίκησης της για επιχειρησιακή διχοτόμηση του Αιγαίου. Και φυσικά η Αμερικανική Ακτοφυλακή προβάλει αυτή την περιοχή ως επικαλυπτόμενη, αλλά αυτή η ουδέτερη αναφορά  ουσιαστικά  δικαιώνει τον επιτιθέμενο και στην συγκεκριμένη περίπτωση την Τουρκία. Έτσι επίσης δημιουργείται σύγχυση διεθνώς για το ποιος έχει το δικαίωμα και την αρμοδιότητα για Έρευνα και Διάσωση μέχρι το μέσο του Αιγαίου ακόμη και δυτικά των ελληνικών νησιών …

Προβληματικές είναι όμως και οι αναφορές στο επίσημο εγχειρίδιο του Αμερικανικού Πολεμικού Ναυτικού  στο κεφάλαιο για τις θαλάσσιες  διαφορές ( Us Navy Judge Advocate General’s Corps- Maritime Claims Reference Manual).

Στο εγχειρίδιο αυτό γίνεται καταγραφή των χωρικών υδάτων  όλων των χωρών, οι ζώνες που έχουν θεσπίσει, οι συμφωνίες που διέπουν αυτά τα θαλάσσια σύνορα και τέλος καταγράφεται και το ποιες χώρες τελικά είναι  συμβαλλόμενα μέρη στην Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας.

Στο Εγχειρίδιο αυτό υπάρχουν ιδιαίτερα προβληματικές  αναφορές για την  Ελλάδα.

Αφού αναφέρεται ότι η Ελλάδα με το Προεδρικό Διάταγμα του 1931  έχει Εθνικό Εναέριο Χώρο 10 ν.μ. και με νόμο του 1936 χωρικά ύδατα 6 ν.μ.,  υπάρχει η εξής επεξηγηματική σημείωση :

«Οι ΗΠΑ δεν αναγνωρίζουν αξιώσεις για εθνικό εναέριο χώρο ο οποίος υπερβαίνει την αξίωση σε  θαλάσσια χωρικά ύδατα.  Οι ΗΠΑ διαμαρτυρήθηκαν το 1983, το 1984 και το 1985 και διεξήγαγαν επιχειρησιακούς ισχυρισμούς το 1983 και 1984 (υπερπτήσεις).

Η αμερικανική στάση φυσικά παραβλέπει το γεγονός ότι για δεκαετίες δεν αμφισβητήθηκε το εύρος του Ελληνικού εναέριου χώρου, και το δικαίωμα της χώρας να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα έως στα 12 ν.μ που έτσι θα καλύπτει και με το παραπάνω αυτή την αναντιστοιχία που υπάρχει σήμερα.

Στο κεφάλαιο επίσης  για τα  Θαλάσσια  Σύνορα της Ελλάδας το  αμερικανικό εγχειρίδιο αναφέρει μόνον την συμφωνία του 1980 μεταξύ της Ελλάδας και της Ιταλίας.

Στην καταχώρηση για την Τουρκία  υπάρχει η αναφορά στον καθορισμό των χωρικών υδάτων στην Μαύρη Θάλασσα και στην Μεσόγειο  ανατολικά του μεσημβρινού 29ο 05’ Ε. στα 12 ν.μ. και στο Αιγαίο σε 6 ν.μ.. Όμως εδώ η αμερικανική πλευρά φρόντισε να προσθέσει συμπληρωματική αναφορά  ότι η «Τουρκία επιφυλάσσεται του δικαιώματος της να καθορίσει το εύρος των χωρικών υδάτων της  μέχρι το όριο που υπερβαίνει τα 6ν.μ.».

Η απουσία αντίστοιχης αναφοράς για την  Ελλάδα δημιουργεί ερωτηματικά ,καθώς η Αθήνα επανειλημμένα από το 1994 όταν κυρώθηκε και η Σύμβαση του Δίκαιου της Θάλασσας έχει δηλώσει ότι επιφυλάσσεται των δικαιωμάτων της για επέκταση των χωρικών υδάτων μέχρι τα 12 ν.μ.. Επίσης στο εγχειρίδιο δεν υπάρχει η οποιαδήποτε αναφορά για Συμφωνία που διέπει τα θαλάσσια σύνορα με την Ελλάδα (ως διάδοχης της Ιταλίας χώρας τουλάχιστον στην Δωδεκάνησο)η και με την Κύπρο (βάσει της Συνθήκης Εγκαθίδρυσης), δίνοντας την εντύπωση ότι στην περιοχή δεν υπάρχουν σύνορα βάσει διεθνών συνθηκών, ενώ  υπάρχει εξαντλητική αναφορά στις συμφωνίες της Τουρκίας με την Σ. Ένωση και κατόπιν με την Ρωσία, Ουκρανία, Γεωργία για την οριοθέτηση συνόρων στην Μαύρη Θάλασσα.