Οι σκόπελοι στη Διάσκεψη του Καΐρου και οι επαφές Ερντογάν με τον ηγέτη της Χαμάς
Egyptian Presidency Media Office via AP
Egyptian Presidency Media Office via AP

Οι σκόπελοι στη Διάσκεψη του Καΐρου και οι επαφές Ερντογάν με τον ηγέτη της Χαμάς

Προδιαγεγραμμένη ήταν η κατάληξη της Διάσκεψης που οργάνωσε στο Κάιρο ο Αιγύπτιος πρόεδρος Αλ Σίσι, καθώς καταγράφηκαν και επίσημα οι εντελώς διαφορετικές προσεγγίσεις της κρίσης στη Γάζα, από τους Άραβες και τις μουσουλμανικές χώρες και τις ευρωπαϊκές χώρες. Έτσι οι ηγέτες και οι εκπρόσωποι των χωρών που συμμετείχαν αναχώρησαν από το Κάιρο, αναμένοντας τώρα την επόμενη φάση της κρίσης, με τη στρατιωτική επιχείρηση με στόχο την εξόντωση της Χαμάς που έχει προαναγγείλει το Ισραήλ.

Στη Διάσκεψη παρά την προσπάθεια του Αλ Σίσι αλλά και του ΓΓ του ΟΗΕ Α. Γκουτιέρες δεν κατέστη δυνατό να υπάρξει κοινό ανακοινωθέν ή τουλάχιστον μια κοινή ανακοίνωση. Ο λόγος είναι ότι δεν υπήρξε συμφωνία για να υπάρχει οποιαδήποτε αναφορά στη Χαμάς αλλά και στο δικαίωμα του Ισραήλ σε αυτοάμυνα. Οι αραβικές χώρες επέμεναν να υπάρχει αναφορά μόνο στην ανάγκη κατάπαυσης του πυρός και στην αποκατάσταση της τροφοδοσίας της Γάζας ώστε να αποφευχθεί μια ανθρωπιστική καταστροφή.

Από τη Σύνοδο απουσίαζε εκπρόσωπος του Ισραήλ, οι ΗΠΑ εκπροσωπήθηκαν σε χαμηλό διπλωματικό επίπεδο και φυσικά δεν υπήρχε εκπρόσωπος της Χαμάς και του Ιράν και εκ των πραγμάτων η απουσία των πρωταγωνιστών δεν άφηνε περιθώρια για ανάπτυξη κάποιας διπλωματικής πρωτοβουλίας.

Η μη έκδοση ανακοινωθέντος όμως δείχνει και τις αδυναμίες που υπάρχουν στη διεθνή κοινότητα να αναλάβει μια συντονισμένη πρωτοβουλία ώστε να σταματήσει το αιματοκύλισμα στη Γάζα, να απελευθερωθούν χωρίς όρους οι όμηροι, να περιθωριοποιηθεί η Χαμάς και να εξετασθούν τα επόμενα βήματα που πιθανόν θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε επανάληψη της ειρηνευτικής διαδικασίας.

Οι αραβικές χώρες που ζήτησαν την άμεση κατάπαυση του πυρός εκ μέρους του Ισραήλ, πέραν των ανθρωπιστικών λόγων ανησυχούν και για το ενδεχόμενο αυτή η ασφυκτική κατάσταση που δημιουργείται στη Γάζα να οδηγήσει σε έξοδο τα δυο εκατομμύρια παλαιστίνιων οι οποίοι θα αναζητήσουν υποχρεωτικά καταφύγιο είτε στην Αίγυπτο είτε στην Ιορδανία, δημιουργώντας έτσι μια σοβαρή απειλή για την σταθερότητα και στις δύο αραβικές χώρες.

Ήδη στο Κάιρο οι εικόνες των μεγάλων διαδηλώσεων εναντίον του Ισραήλ στην Πλατεία Ταχρίρ ξύπνησαν δυσάρεστες μνήμες και προκάλεσαν ανησυχία μήπως αυτό το κύμα διαμαρτυριών προσλάβει και άλλα χαρακτηριστικά και δώσει την ευκαιρία σε ομάδες των Αδελφών Μουσουλμάνων να επιχειρήσουν να το εκμεταλλευθούν πολιτικά. Τόσο ο βασιλιάς Αμπντάλα όσο και ο πρόεδρος Αλ Σίσι έχουν προειδοποιήσει ότι η βίαιη εκδίωξη των παλαιστίνιων θα αποτελέσει έγκλημα πολέμου και ότι οι ίδιοι δεν πρόκειται να δεχθούν στο έδαφος τους τους ξεριζωμένους κατοίκους της Γάζας.

Την ώρα που η Διεθνής Διάσκεψη στο Κάιρο αναζητούσε τρόπους συνεννόησης για το Παλαιστινιακό, ώστε αυτή η κρίση να περιορισθεί και να μην επεκταθεί δημιουργώντας κινδύνους για την περιφερειακή ασφάλεια, ο Τούρκος πρόεδρος Τ. Ερντογάν, ο οποίος σνόμπαρε τη Διάσκεψη και εκπροσωπήθηκε από τον ΥΠΕΞ Χ. Φιντάν, προτίμησε να έχει τηλεφωνική επικοινωνία με τον ηγέτη της Χαμάς που ζει στο Κατάρ Ι. Χανίγιε.

Σύμφωνα με τα όσα ανακοίνωσε η τουρκική προεδρία ο Τ. Ερντογάν διαβεβαίωσε τον ηγέτη της Χαμάς ότι η Τουρκία προσπαθεί να επιτύχει την κατάπαυση του πυρός, να διασφαλίσει ότι η ανθρωπιστική βοήθεια θα φθάσει στη Γάζα και ότι οι τραυματίες εάν χρειαστεί μπορούν να μεταφερθούν στην Τουρκία. Και επανέλαβε ότι μόνιμη λύση στο Παλαιστινιακό δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς την δημιουργία Παλαιστινιακού Κράτους στα σύνορα του 1967.

Πουθενά βεβαίως στην ανακοίνωση της Τουρκικής Προεδρίας δεν υπάρχει έστω και υπαινιγμός για την ανάγκη να σταματήσει και η Χαμάς τις επιθέσεις εναντίον του Ισραήλ…

Ο κ. Ερντογάν έχει ανησυχήσει που το Κατάρ πρόλαβε και ανέλαβε την μεσολάβηση για την απελευθέρωση των δυο Αμερικανίδων ομήρων και έτσι του στέρησαν τη δυνατότητα να είναι αυτός που θα αναλάμβανε να ανταλλάξει πολιτικά και διπλωματικά με την Ουάσιγκτον την απελευθέρωση κάποιων ομήρων.

Όμως είναι σαφές πλέον ότι το χαρτί της απελευθέρωσης έστω με το σταγονόμετρο κάποιων ομήρων δεν είναι αρκετό για να χρησιμοποιηθεί ως μέσο πίεσης στο Ισραήλ για να καθυστερήσει ή πολύ περισσότερο να ακυρώσει την στρατιωτική επιχείρηση στη Γάζα.

Στην Τουρκία πάντως ακούγονται όλο και πιο ακραίες φωνές. Μετά και το νέο ξέσπασμα του Τ. Ερντογάν την Παρασκευή εναντίον των ΗΠΑ και του Ισραήλ, τις ακραίες αντισημιτικές δηλώσεις κορυφαίων κυβερνητικών παραγόντων αλλά και αρχηγών κομμάτων της αντιπολίτευσης ο ίδιος ο κυβερνητικός εταίρος Ν. Μπαχτσελί έστειλε …τελεσίγραφο δηλώνοντας ότι αν σε 24 ώρες δεν σταματήσει η επίθεση του Ισραήλ στην Γάζα τότε η Τουρκία «πρέπει να παρέμβει γρήγορα και να κάνει ό,τι απαιτείται από την ιστορική, ανθρωπιστική και θρησκευτική της ευθύνη». «Είναι η κληρονομιά των προγόνων μας να αναλάβουν την αποστολή της προστασίας και της φροντίδας της Γάζας» είπε ο κ. Μπαχτσελί ωθώντας έτσι τον Ερντογάν σε ακόμη πιο ακραίες θέσεις.