Έναν μήνα μετά τις ανακοινώσεις του Αμερικανού προέδρου που τάραξαν το διεθνές εμπόριο και κλόνισαν τις παγκόσμιες αγορές, φαίνεται πως πλησιάζει η ώρα να δούμε και τις χειροπιαστές συνέπειές τους, κυρίως στις εμπορικές συναλλαγές μεταξύ της Κίνας και των ΗΠΑ, καθώς και οι δύο πλευρές έχουν επιβάλει εξαιρετικά υψηλούς δασμούς η μία στην άλλη.
Σύμφωνα με σχετικά ρεπορτάζ του Bloomberg από την 29η και την 30η Απριλίου, παρά το γεγονός πως η κατάσταση δεν έχει ακόμα ξεκαθαρίσει πλήρως σχετικά με το ύψος των δασμών και τα προϊόντα στα οποία θα επιβάλλονται, ήδη έχουν αρχίσει να φαίνονται σαφή σημάδια επιβράδυνσης της εμπορικής κίνησης μεταξύ των δύο χωρών.
Κατά το διεθνές πρακτορείο, ο αριθμός των πλοίων που μεταφέρουν εμπορεύματα από την Κίνα προς τις ΗΠΑ είναι ήδη μειωμένος κατά τουλάχιστον 40% σχετικά με την αρχή του Απριλίου.
Στο θέμα είχε αναφερθεί διεξοδικά ο Gene Seroka, εκτελεστικός διευθυντής του λιμανιού του Λος Άντζελες, αυτού δηλαδή με την μεγαλύτερη εμπορική κίνηση από όλα των ΗΠΑ. Ο αξιωματούχος έκανε στις 24 Απριλίου μία σχετική παρουσίαση προς τα υπόλοιπα στελέχη του λιμανιού, στην οποία ανέφερε πως ήδη παρατηρείται μείωση της ροής φορτίων προς το λιμάνι του.
Συνεχίζοντας, ο Seroka εκτίμησε πως στις επόμενες δύο εβδομάδες οι αφίξεις από την Κίνα θα μειωθούν κατά 35%, καθώς σχεδόν όλες οι αποστολές από την Κίνα προς τις μεγάλες εμπορικές και μεταποιητικές επιχειρήσεις των ΗΠΑ έχουν πρακτικά σταματήσει.
Ο ίδιος πρόσθεσε πως μειωμένη σε σχέση με το φυσιολογικό για την εποχή του χρόνου είναι και η κίνηση φορτίων από τις χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας προς τις ΗΠΑ, λόγω των δασμών που έχουν επιβληθεί και σε αυτές. Ο Seroka ήταν ακόμα πιο απαισιόδοξος σχετικά με την εξαγωγική δραστηριότητα, επισημαίνοντας πως η σχετική κίνηση μειώνεται με πιο γρήγορο ρυθμό απ’ ότι η εισαγωγική, ειδικά όσον αφορά στις εξαγωγές αμερικανικών γεωργικών προϊόντων.
Με βάση αυτές τις διαπιστώσεις του, ο αξιωματούχος του λιμανιού του Λος Άντζελες πρόβλεψε πως σύντομα θα μειωθεί ο όγκος εργασίας για τους λιμενεργάτες και τους τοπικούς οδηγούς μεγάλων φορτηγών. Μιλώντας για λιμενεργάτες, η ένωση στην οποία ανήκουν αυτοί του Λος Άντζελες εξέδωσε πρόσφατα ανακοίνωση στην οποία χαρακτήριζε τους υψηλούς δασμούς ως μία ευθεία επίθεση στην εργατική τάξη, προσθέτοντας πως βλάπτουν ακριβώς τους ανθρώπους που θέλει να βοηθήσει ο Λευκός Οίκος.
Αρνητικά είναι τα νέα και από το άλλο μεγάλο λιμάνι της δυτικής ακτής των ΗΠΑ, αυτό του Λονγκ Μπιτς. Όπως αναφέρεται στο άρθρο του Bloomberg, έχουν αυξηθεί κατακόρυφα οι ακυρώσεις άφιξης εισερχομένων φορτίων. Την προηγούμενη Παρασκευή, είχαν μετρηθεί 34 ακυρώσεις αφίξεων πλοίων που μεταφέρουν εμπορευματοκιβώτια και επρόκειτο να αφιχθούν μέσα στο δεύτερο τρίμηνο του έτους, με τις 30 από αυτές να αφορούν στην περίοδο Μαΐου – Ιουνίου. Ο αντίστοιχος αριθμός για το δεύτερο τρίμηνο του 2024 ήταν 8.
Σχετικά με τα πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, το Bloomberg ανέφερε πως οι ναυτιλιακές εταιρείες που διαχειρίζονται τέτοια πλοία έχουν αρχίσει να μειώνουν τη δυναμικότητά τους, αποσύροντας προσωρινά κάποια πλοία. Παρόλα αυτά, η μείωση της κίνησης έχει ήδη προκαλέσει αξιοσημείωτη πτώση στις τιμές των ναύλων.
Όπως αναφέρεται στο σχετικό άρθρο, το κόστος μεταφοράς ενός εμπορευματοκιβωτίου (container) από την Σανγκάη προς το Λος Άντζελες έπεσε κατά 2,5% την προηγούμενη εβδομάδα σε σχέση με την αμέσως προηγούμενη και έφθασε στα 2.617 δολάρια, μειωμένη κατά 23% από την τιμή των 3.395 δολαρίων έναν χρόνο πριν. Το διεθνές πρακτορείο άντλησε τα σχετικά στοιχεία από τον δείκτη Drewry World Container Index της προηγούμενης εβδομάδας.
Από τα ρεπορτάζ του Bloomberg και των άλλων διεθνών μέσων ενημέρωσης, γίνεται φανερό πως οι παραγγελίες των αμερικανικών επιχειρήσεων προς τις κινεζικές έχουν μειωθεί σημαντικά, κάτι που σημαίνει πως σύντομα μπορεί να αρχίσουν να εμφανίζονται ελλείψεις σε προϊόντα μέσα στις ΗΠΑ.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες του διεθνούς Τύπου, οι εκπρόσωποι των μεγάλων λιανεμπορικών επιχειρήσεων των ΗΠΑ, οι οποίοι συναντήθηκαν την προηγούμενη εβδομάδα με τον Αμερικανό πρόεδρο, του είπαν πως από τα μέσα Μαΐου και μετά είναι πιθανόν να αρχίσει η εξάντληση των αποθεμάτων τους.
Με την άποψη αυτή συμφωνεί και ο Torsten Slok, ο γνωστός οικονομολόγος της Apollo Management, ο οποίος πολύ πρόσφατα προειδοποίησε πως η αναταραχή εξαιτίας των δασμών μπορεί να οδηγήσει στην επανεμφάνιση φαινομένων που είχαμε δει τον καιρό της πανδημίας, όπως ελλείψεις προϊόντων και μεγάλες απώλειες θέσεων εργασίας στους τομείς των μεταφορών, του λιανικού εμπορίου και των logistics.
Τα μηνύματα από τους αξιωματούχους των μεγάλων εισαγωγικών επιχειρήσεων και των λιμανιών, από τους εκπροσώπους των εργαζομένων στα λιμάνια και από πολλούς οικονομολόγους και αναλυτές είναι αρκετά ανησυχητικά και πλέον συνοδεύονται και από στοιχεία που δείχνουν πως έχει ήδη ξεκινήσει η σημαντική μείωση στην εμπορική δραστηριότητα μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας.
Ακόμα και αν θεωρήσουμε πως οι αξιωματούχοι που ενημέρωσαν τον πρόεδρο Τραμπ μπορεί να παρουσίασαν τα πράγματα με πολύ μελανά χρώματα για να τον πείσουν να προχωρήσει γρήγορα σε κινήσεις που θα εξομαλύνουν την κατάσταση, είναι σίγουρο πως οι συνέπειες των δασμών έχουν αρχίσει να γίνονται ορατές και μάλιστα θα ενταθούν τις επόμενες εβδομάδες.
Όσο περισσότερο καθυστερεί η επιστροφή σε ένα ομαλό περιβάλλον λειτουργίας για το διεθνές εμπόριο και ειδικότερα για αυτό μεταξύ ΗΠΑ – Κίνας, τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες επαλήθευσης των πιο αρνητικών σεναρίων για την εξέλιξη των οικονομικών μεγεθών τους επόμενους μήνες.
Όπως αναφέρουν αρκετοί παράγοντες της αγοράς, ανάμεσά τους και ο Seroka του λιμανιού του Λος Άντζελες, η περίοδος «χάριτος» των 90 ημερών που έδωσε ο Τραμπ στις περισσότερες χώρες του κόσμου πριν προχωρήσει στην επιβολή των δασμών που ανακοίνωσε την 2η Απριλίου, δεν εγγυάται την ομαλή λειτουργία του εμπορίου και τον ομαλό ανεφοδιασμό της αμερικανικής οικονομίας.
Αν ο Ντόναλντ Τραμπ εξακολουθήσει για πολύ ακόμα να προαναγγέλλει σημαντικές εμπορικές συμφωνίες με σημαντικούς εμπορικούς εταίρους χωρίς να ανακοινώνει καμία επισήμως, τότε τα πρώτα σημάδια που έχουν αρχίσει να φαίνονται σύντομα θα κάνουν πολύ πιο έντονη την παρουσία τους.
Όσο ανθεκτική και να είναι η αμερικανική οικονομία, όσο μεγάλη και να είναι η διάθεση των Αμερικανών πολιτών για καταναλωτικές δαπάνες και όσο σημαντικά και να είναι τα αποθέματα που έχουν συσσωρεύσει οι μεγάλες αμερικανικές επιχειρήσεις (και τα δύο αυτά στοιχεία ήταν εμφανέστατα στα οικονομικά στοιχεία που ανακοινώθηκαν χθες 30 Απριλίου), τα πράγματα θα αρχίσουν να δυσκολεύουν αν η κατάσταση στο μέτωπο των δασμών και του διεθνούς εμπορίου δεν εξομαλυνθεί γρήγορα.
Μπορεί τα χθεσινά στοιχεία για την οικονομική ανάπτυξη των ΗΠΑ να ξεγελούν λίγο, καθώς η μείωση του ΑΕΠ κατά 0,3% για το πρώτο τρίμηνο του 2025 οφείλεται κυρίως στην έκρηξη των εισαγωγών καθώς οι επιχειρήσεις ετοιμάζονταν για τους δασμούς Τραμπ. Αν όμως στο επόμενο τρίμηνο δούμε πάλι μείωση του ΑΕΠ, κατά πάσα πιθανότητα θα πρόκειται για πραγματική συρρίκνωση της αμερικανικής οικονομίας. Το αν θα γίνει αυτό ή όχι είναι ακόμα στα χέρια του Ντόναλντ Τραμπ. Όχι, όμως για πολύ, όσο καθυστερεί να ξεκαθαρίσει και να εξομαλύνει τα πράγματα τόσο περισσότερες θα είναι οι πιθανότητες να χάσει τον έλεγχο της κατάστασης.
