Έπειτα από μια μακρά περίοδο ανομβρίας στον χώρο των δημόσιων εγγραφών (IPO / Initial Public Offering) και της εισόδου νέων τεχνολογικών εταιρειών στη Wall Street, που κρατάει από το 2022, τα πράγματα αρχίζουν να αλλάζουν αισθητά.
Από το 2022 μέχρι τα τέλη του 2024, οι τεχνολογικές εταιρείες προτιμούσαν να αντλούν νέα κεφάλαια μέσω ιδιωτικών τοποθετήσεων, χωρίς να διαθέτουν τις μετοχές τους στο ευρύ επενδυτικό κοινό, παρά μόνο σε ειδικούς θεσμικούς επενδυτές και σε Private Equity Funds.
Δηλαδή, οι τεχνολογικές εταιρείες αναπτύσσονταν κεφαλαιακά μέσα σε ένα στενό και εξειδικευμένο περιβάλλον επενδυτών. Με αυτόν τον τρόπο η αποτίμηση που ελάμβανε η κάθε εταιρία που άνοιγε τον κύκλο της χρηματοδότησης της, εξαρτιόταν αυστηρά και μόνο από την «αξία» που υπολόγιζαν οι επαγγελματίες διαχειριστές κεφαλαίων και όχι το ευρύ επενδυτικό κοινό.
Και όπως εύκολα αντιλαμβανόμαστε οι αποτιμήσεις των τεχνολογικών εταιρειών εκτός Χρηματιστηρίων, είναι αισθητά μικρότερες από τις αντίστοιχες που τελικά προσφέρουν οι ανοικτές κεφαλαιαγορές και δη η Wall Street.
Τα πράγματα άλλαξαν άρδην μέσα στο 2025. Το πρόσφατο ΙΡΟ και η είσοδος στη Wall Street και συγκεκριμένα στο Nasdaq, της τεχνολογικής εταιρείας Chime που προσφέρει τραπεζικές υπηρεσίες, τάραξε τα λιμνάζοντα ύδατα. Η τιμή της μετοχής της Chime Financial, Inc (CHYM) εκτοξεύτηκε κατά +37% μέσα σε μια ημέρα πάνω από την τιμή της δημόσιας προσφοράς την οποία είχε προσδιορίσει η σύμβουλος του ΙΡΟ, που ήταν η Morgan Stanley.
Έτσι η αποτίμηση, δηλαδή η χρηματιστηριακή αξία που της έδωσαν στο χρηματιστήριο οι επενδυτές υπερέβη με ευκολία τα $15 δισ.
Η εκτόξευση της τιμής της Chime κατά ένα διψήφιο ποσοστό, την πρώτη ημέρα διαπραγμάτευσης της μετοχής στο Nasdaq, ήταν η έκτη συνεχόμενη για ΙΡΟ, από την αρχή του έτους.
Είχαν προηγηθεί και άλλες, όπως για παράδειγμα η μετοχή της Circle Internet Group (CRCL) που δραστηριοποιείται στον χώρο των stablecoins και η οποία κινήθηκε ανοδικά την πρώτη ημέρα της διαπραγμάτευσης της κατά 33% και συνολικά μέχρι σήμερα κατά 65%.
Όμως και εταιρείες που είχαν περάσει μια δύσκολη πρεμιέρα μετά το ΙΡΟ τους, στη συνέχεια απογειώθηκαν. Όπως για παράδειγμα η CoreWeave Inc (CRWV) η οποία δραστηριοποιείται στον χώρο του ΑΙ στο cloud, που είδε την τιμή της να εκτοξεύεται μέσα σε ένα τρίμηνο από τα $40 στα $147, καταγράφοντας μια άνοδο της τάξης του +267%.
Και ήδη στη λίστα των τεχνολογικών εταιρειών που υπόσχονται χρηματιστηριακά κέρδη και υπεραξίες μέσω των αναμενόμενων ΙΡΟs είναι η εταιρείας λογισμικού ταξιδιών Navan και η ταχέως αναπτυσσόμενη startup σχεδιαστικού λογισμικού Figma.
H αξία της Figma με βάση τις ιδιωτικές τοποθετήσεις που έχουν γίνει, βρίσκεται στα $17,84 δισ. από $12,5 δισ. που ήταν το 2024, βέβαια οι επενδυτές έχουν πάντα στο μυαλό τους την προσφορά που είχε κάνει η Adobe για να εξαγοράσει την Figma έναντι $20 δισ., η οποία ωστόσο είχε «κολλήσει» λόγω των ρυθμιστικών αρχών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ηνωμένου Βασιλείου.
H Navan αποτιμάται στα $8 δισ. από το group των underwriters του αναμενόμενου ΙΡΟ του οποίου ηγείται η Goldman Sachs.
Τι διαπιστώνουμε λοιπόν; Ότι οι αποτιμήσεις των εταιρειών, που «δίνουν» τελικά τα χρηματιστήρια είναι αισθητά υψηλότερες από τις αντίστοιχες που προσδιορίζουν οι ιδιωτικές αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου. Με αποτέλεσμα, οι insiders δηλαδή οι ιδρυτικοί μέτοχοι, τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου, τα υψηλόβαθμα στελέχη αλλά και οι εργαζόμενοι που έχουν αποκτήσει μετοχές μέσω option plans, να είναι πολύ πιο κερδισμένοι μέσω των ΙΡΟ.
Βέβαια, οι συγκεκριμένοι μέτοχοι λόγω των περιορισμών που θέτει η διαδικασία του ΙΡΟ έχουν τις μετοχές τους «κλειδωμένες» για κάποιο χρονικό διάστημα. Ωστόσο, σε βάθος χρόνου και εφόσον το κλίμα δεν μεταβληθεί δρέπουν τους χρηματιστηριακούς καρπούς τους.
Τότε γιατί οι ιδρυτές των εταιρειών είναι επιφυλακτικοί όσον αφορά την είσοδο τους στην Wall Street και προτιμούν τις ιδιωτικές τοποθετήσεις; O πρώτος λόγος είναι τα υψηλά κόστη που απαιτούνται για τη διαδικασία εισαγωγής μέσω ενός ΙΡΟ στα χρηματιστήρια, αλλά και τα κόστη παραμονής στις αγορές.
Και ο δεύτερος είναι ο φόβος αποτυχίας του ΙΡΟ και της πιθανότητας απότομης πτώσης της τιμής της μετοχής. Παράλληλα η ευκολία άντλησης κεφαλαίων από ιδιώτες επενδυτές, επιτρέπει στις τεχνολογικές εταιρείες να αποφεύγουν τα χρηματιστήρια, τις σφιχτές διαδικασίες των ΙΡΟ και το αυστηρότερο ρυθμιστικό πλαίσιο, χωρίς να χρειάζεται να αποδεχθούν εκπτώσεις στις αρχικές αποτιμήσεις τους.
Διότι οι underwriters στα ΙΡΟ πιέζουν αρχικά τις τιμές προς τα κάτω, ώστε να γίνουν οι μετοχές πιο ελκυστικές, με απώτερο στόχο την υπερκάλυψη των εκδόσεων.
Οι επενδυτές της Wall Street μετά την αλλαγή του κλίματος υπέρ των ΙΡΟ λόγω των εξαιρετικών αποδόσεων των νέων εισηγμένων μετοχών, αναμένουν και την είσοδο ακόμα πιο μεγάλων παικτών, όπως είναι για παράδειγμα η Stripe και η SpaceX. Ένας σημαντικός ψηφιακός παίκτης που βρίσκεται ήδη στον προθάλαμο της Wall Street, είναι εταιρεία ανάλυσης δεδομένων και τεχνητής νοημοσύνης, Databricks. H πιο πρόσφατη αποτίμηση της εταιρείας έγινε τον περασμένο Δεκέμβριο - μέσω ιδιωτικής πώλησης μετοχών ύψους $10 δισ. – και έφτασε τα $62 δισ.
Τόσο οι μεγαλομέτοχοι όσο και οι μικρομέτοχοι της Databricks, πιέζουν το διοικητικό συμβούλιο της εταιρείας προς την κατεύθυνση του ΙΡΟ και της εισόδου στο Χρηματιστήριο μέσα στο επόμενο χρονικό διάστημα, ώστε να εκμεταλλευτούν το εξαιρετικό κλίμα που επικρατεί τις αγορές για τις τεχνολογικές μετοχές.
