Από το εκκωφαντικό sell-off και το -20%, στο +20% και επιστροφή προς νέα ιστορικά υψηλά, μία… δήλωση του Τραμπ δρόμος. Στην εποχή της απόλυτης αβεβαιότητας και των συνεχών αναταράξεων, αρκεί μία δήλωση του Ντόναλντ Τραμπ ή μία θετική εξέλιξη στο θέμα των δασμών (όπως π.χ. η απόφαση αμερικανικού δικαστηρίου που μπλοκάρει τους δασμούς) για να περάσουν τα χρηματιστήρια από την κατήφεια της bear market στον ενθουσιασμό της bull market, μέσα σε μόλις λίγες ημέρες.
Ταύροι και αρκούδες επιδίδονται σε ένα σχεδόν καθημερινό μπρα-ντε-φερ. Ο τελικός νικητής θα εξαρτηθεί κυρίως από την πορεία που θα καταγράψει το… τρενάκι του τρόμου στο παγκόσμιο εμπόριο. Με άλλα λόγια, ο Αμερικανός πρόεδρος συνεχίζει να κρατάει την μπαγκέτα στα χέρια του και να δίνει τον τόνο στις αγορές, μόνο που η χαοτική στρατηγική του μέχρι στιγμής μόνο καλό δεν κάνει στο επενδυτικό κλίμα.
Το σενάριο των ταύρων (bull case): Είναι το σενάριο στο οποίο ο S&P 500 θα γράψει σύντομα νέα υψηλά και θα επανέλθει σε σταθερά ανοδική τροχιά. Σήμερα, ο κορυφαίος δείκτης των αγορών απέχει μόλις 3,9% από το υψηλότερο επίπεδο στα χρονικά. Το καλό σενάριο που εξετάζουν οι επενδυτικοί οίκοι προβλέπει ότι τελικά θα φυσήξει… ούριος άνεμος στο παγκόσμιο εμπόριο και οι εντάσεις θα αποκλιμακωθούν. Παρά τις βραχυπρόθεσμες ανησυχίες, θα σημειωθούν θετικές εξελίξεις που θα υποστηρίξουν την ανάκαμψη των χρηματαγορών.
Για να φτάσουμε εκεί θα πρέπει να επιβεβαιωθεί και το λεγόμενο «Trump put». Οι αγορές θα αρχίσουν να προεξοφλούν την πιθανότητα να εφαρμόσει ο Τραμπ φιλικές προς την επιχειρηματικότητα πολιτικές, όπως η επέκταση των φορολογικών μειώσεων και η χαλάρωση των ρυθμιστικών κανόνων. Πολιτικές που θα δώσουν ώθηση στα εταιρικά κέρδη και κατ’ επέκταση θα ενισχύσουν το επενδυτικό κλίμα.
Στο ίδιο σενάριο, η Fed θα αποκτήσει μεγαλύτερα περιθώρια ευελιξίας. Διότι ο πληθωρισμός επιβραδύνει την ώρα που τα επιτόκια παραμένουν «περιοριστικά». Αυτό σημαίνει ότι η Fed θα έχει τη δυνατότητα να προσαρμόσει καταλλήλως τη νομισματική της πολιτική. Ειδικά στην περίπτωση που επιδεινωθούν οι οικονομικές συνθήκες, οι μειώσεις της Fed θα έρθουν πολύ νωρίτερα από το αναμενόμενο, προσφέροντας στήριξη και στις μετοχές.
Στήριξη θα προσφέρουν και τα εταιρικά αποτέλεσμα, καθώς μέχρι στιγμής βλέπουμε πως όχι μόνο τα αποτελέσματα παραμένουν ισχυρά αλλά επίσης σημειώνεται βελτίωση σε πολλούς κλάδους, γεγονός που υποδηλώνει ανθεκτικότητα της κερδοφορίας των επιχειρήσεων.
Το σενάριο των αρκούδων (bear case): Είναι το σενάριο στο οποίο κάποιοι από τους υφιστάμενους κινδύνους θα επιβεβαιωθούν, καθώς το τοπίο είναι υπερβολικά ρευστό τόσο στην οικονομία, όσο και σε ό,τι αφορά στις γεωπολιτικές ισορροπίες.
Το πρώτο σκέλος των ανησυχιών σχετίζεται με τις πολιτικές του Τραμπ, ανεξάρτητα από τις εξελίξεις με τους δασμούς. Για παράδειγμα, ακόμα και στην περίπτωση που εφαρμοστεί η προτεινόμενη παράταση των φορολογικών μειώσεων του 2017 και παράλληλα χαλαρώσει το ρυθμιστικό πλαίσιο, τόσο το εύρος, όσο και το πότε και για πόσο θα εφαρμοστούν τα μέτρα, είναι συνισταμένες που παραμένουν αβέβαιες. Στο μεταξύ, οι δημοσιονομικές ανησυχίες, ειδικά γύρω από τις κρατικές δαπάνες και το χρέος, θα μπορούσαν να επηρεάσουν τις μακροπρόθεσμες προοπτικές.
Οι αποτιμήσεις μπορούν και αυτές με τη σειρά τους να… βοηθήσουν τις αρκούδες να επικρατήσουν των ταύρων. Και αυτό γιατί παρά τη διόρθωση που καταγράφηκε, πολλές μετοχές συνεχίζουν να διαπραγματεύονται με υψηλούς δείκτες P/E. Πιθανή περαιτέρω εξασθένηση των εταιρικών κερδών ή καθυστέρηση των μειώσεων από τη Fed, είναι παράγοντες που μπορούν να οδηγήσουν ακόμα χαμηλότερα τις αποτιμήσεις.
Τέλος, ο γεωπολιτικός παράγοντας δεν πρέπει να υποτιμάται. Έχουμε ξαναπεί ότι οι αγορές συνήθως δεν προεξοφλούν τους γεωπολιτικούς κινδύνους, αλλά όταν ξεσπά μία γεωπολιτική κρίση, αντιδρούν ακαριαία και συνήθως υπερβολικά και βλέπουμε μεγάλες και απότομες πτώσεις. Οι κλιμακούμενες εντάσεις στο παγκόσμιο εμπόριο, οι συνεχιζόμενοι πληθωριστικοί κίνδυνοι και η άνιση οικονομική ανάπτυξη έχουν τη δυναμική να επιδεινώσουν συνολικά το επενδυτικό κλίμα.
Υπάρχει μέση οδός; Κι όμως, το βασικό σενάριο των αναλυτών δε δίνει ξεκάθαρη νίκη ούτε τους ταύρους, ούτε τις αρκούδες. Όλοι οι λόγοι που αναφέρθηκαν παραπάνω διαμορφώνουν ένα θολό σκηνικό και γι’ αυτό στην πλειονότητά τους οι αναλυτές θεωρούν πολύ πιθανό να ξεχάσουμε στα επόμενα χρόνια τα μεγάλα χρηματιστηριακά κέρδη, που είδαμε την περασμένη διετία. Που συνεπάγεται πως ακόμα και αν συνεχιστεί η μακροπρόθεσμα ανοδική τροχιά των χρηματιστηρίων, οι αποδόσεις θα είναι περιορισμένες.
Ακόμα και βραχυπρόθεσμα υπάρχουν σοβαρές απειλές, όπως ένα νέο sell-off στην αγορά ομολόγων, παρόμοιο με αυτό που σημειώθηκε τον Απρίλιο και στην ουσία ανάγκασε τον Τραμπ να πάρει πίσω τους δασμούς για να μην προκληθεί χάος. Αστάθμητος παράγοντας είναι το πλήγμα που θα δεχτούν γενικότερα τα αμερικανικά assets από όλη αυτή την περιπέτεια των πρώτων μηνών της δεύτερης θητείας Τραμπ.
