Ένα από τα νέα που έκαναν τον γύρο του κόσμου από το Κατάρ και το Qatar Economic Forum που ξεκίνησε την Τρίτη και τελειώνει αργότερα σήμερα, ήταν η δήλωση του υπουργού ενέργειας του Εμιράτου σχετικά με τον εκτιμώμενο χρόνο έναρξης λειτουργίας του νέου σταθμού υγροποίησης φυσικού αερίου και φόρτωσης LNG. Σύμφωνα με τον Saad Sherida Al – Kaabi, αυτό θα γίνει κάποια στιγμή στα μέσα του 2026.
Όπως αναφέρεται στο σχετικό άρθρο του Bloomerg, με την έναρξη λειτουργίας των νέων εγκαταστάσεων η δυναμικότητα της καταριανής βιομηχανίας LNG θα αυξηθεί από 77 εκατομμύρια τόνους ετησίως σε 110 εκατομμύρια. Είναι πολύ λογικό λοιπόν για τους παράγοντες της διεθνούς αγοράς να κοιτάζουν με μεγάλο ενδιαφέρον προς το Κατάρ, την μία από τις τρεις μεγαλύτερες δυνάμεις παγκοσμίως στο LNG, μαζί με τις ΗΠΑ και την Αυστραλία. Οι δηλώσεις του υπουργού επιβεβαίωσαν τις εκτιμήσεις των διεθνών ειδικών, όπως και της υπηρεσίας BloombergNEF, και έδειξαν πως το μεγάλο αυτό έργο προχωρά τελικά χωρίς καθυστερήσεις.
Αυτή δεν θα είναι η τελευταία επέκταση της δυναμικότητας του καταριανού LNG. Ο αρμόδιος υπουργός είχε ανακοινώσει τον Φεβρουάριο του 2024 πως όταν ολοκληρωθούν όλες οι επενδύσεις επέκτασης που έχουν ήδη δρομολογηθεί, δηλαδή περίπου το 2030, η παραγωγική δυναμικότητα των εγκαταστάσεων παραγωγής και μεταφόρτωσης LNG θα φτάσει τα 142 εκατομμύρια τόνους ετησίως.
Παράλληλα με το Κατάρ όμως, μεγάλη είναι η αύξηση της δυναμικότητας της βιομηχανίας LNG και στις ΗΠΑ. Όπως διαβάσαμε σε άρθρο του EnerData.net από την 2η Μαΐου, η δυναμικότητα των αμερικανικών εγκαταστάσεων αναμένεται να αυξηθεί κατά 50% από το 2024 μέχρι το τέλος του 2026. Το 2024 λειτουργούσαν επτά μεγάλοι τερματικοί σταθμοί φόρτωσης και εξαγωγής LNG, με δυναμικότητα 88 εκατομμυρίων τόνων ετησίως, οπότε μέχρι το τέλος του 2026 η δυναμικότητα θα έχει ανεβεί στα 132 εκατομμύρια τόνους.
Η αμερικανική επέκταση μπορεί να μεγαλώσει ακόμα περισσότερο, δεδομένης της επιθυμίας του προέδρου Τραμπ να ενισχύσει την αμερικανική ενεργειακή βιομηχανία και να διευκολύνει τις επενδύσεις των επιχειρήσεων που ασχολούνται με τα ορυκτά καύσιμα. Οι περιορισμοί που είχε επιβάλει το καλοκαίρι του 2024 στην ανέγερση νέων σταθμών υγροποίησης φυσικού αερίου η κυβέρνηση Μπάιντεν, είναι βέβαιο πως σύντομα θα περάσουν στην ιστορία και πολλές από τις επενδύσεις που «είχαν μπει στο ψυγείο» σύντομα θα ενεργοποιηθούν εκ νέου.
Είναι φανερό πως τα επόμενα χρόνια θα αυξηθεί κατά πολύ η δυναμικότητα των σταθμών παραγωγής LNG στις δύο μεγαλύτερες δυνάμεις του τομέα παγκοσμίως. Καθώς οι επενδύσεις αυτές απαιτούν πολύ μεγάλες κεφαλαιακές δαπάνες και πρέπει να περάσουν πολλά χρόνια πλήρους και αποδοτικής λειτουργίας των εγκαταστάσεων για να φέρουν κέρδη στις επιχειρήσεις που θα λειτουργούν τους σταθμούς, είναι προφανές πως αυτές οι εταιρείες έχουν βάλει ένα πολύ μεγάλο στοίχημα, πιθανολογώντας πως για μερικές δεκαετίες θα υπάρχει αρκετή ζήτηση για να απορροφήσει όλη την παραγωγική τους δυναμικότητα σε ικανοποιητικές τιμές.
Σε ένα άρθρο του Bloomberg από τον Φεβρουάριο του 2024 είχαμε δει πως η μεγάλη πετρελαϊκή εταιρεία Shell εκτιμά πως η ζήτηση για LNG θα αυξηθεί κατά 50% μέχρι το 2040, κυρίως λόγω των αυξημένων αναγκών της Ασίας. Αυτό ακούγεται αρκετά εντυπωσιακό αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε πως πρόκειται για μία εκτίμηση.
Η ζήτηση τελικά μπορεί να αυξηθεί περισσότερο μπορεί όμως να αυξηθεί και λιγότερο. Εκτός από αυτό, η αύξηση της ζήτησης δεν εγγυάται την απορρόφηση όλης της παραγωγής, μεγάλο ρόλο θα παίξει και ο ρυθμός αύξησης της παραγωγικής δυναμικότητας. Αν εξετάσουμε λίγο πιο προσεκτικά αυτά που έχει πει ο υπουργός ενέργειας του Κατάρ, η παραγωγική δυναμικότητα της καταριανής βιομηχανίας LNG θα αυξηθεί κατά 84% περίπου μέχρι το 2030.
Όσο για την αντίστοιχη αμερικανική βιομηχανία, μόλις είδαμε πως η αύξηση της δικής της δυναμικότητας θα είναι 50% μέχρι το 2026 και λογικά θα συνεχίσει να αυξάνεται και τα επόμενα χρόνια. Πέραν αυτού, δεν πρέπει να ξεχνάμε πως μέχρι το 2030 αναμένεται να μπει δυνατά στην παγκόσμια αγορά LNG και η Σαουδική Αραβία, ενώ την παρουσία της στον τομέα του LNG θέλει να ισχυροποιήσει και η Ρωσία, παρά τις δυσκολίες από τις δυτικές κυρώσεις.
Ο τίτλος του χθεσινού άρθρου του Bloomberg είναι αρκετά εύστοχος: «Το μεγάλο στοίχημα του Κατάρ στο LNG το φέρνει αντιμέτωπο με τις αμερικανικές φιλοδοξίες». Εμείς θα προσθέταμε και τις φιλοδοξίες αρκετών άλλων ενεργειακών δυνάμεων. Κρίνοντας από την δημόσια παρουσία του Καταριανού υπουργού και των αξιωματούχων των αμερικανικών εταιρειών του τομέα, θα πρέπει να πιστέψουμε πως δεν έχουν καμία ανησυχία.
Όπως αναφέρεται στο άρθρο του Bloomberg, ο υπουργός Al – Kaabi θεωρεί πως δεν υπάρχει κίνδυνος να εμφανιστεί υπερπροσφορά LNG στο μέλλον και θεωρεί πως η αύξηση του πληθυσμού στο μεγαλύτερο κομμάτι της Γης και η αύξηση στην ζήτηση για ενέργεια από τα data centers θα φροντίσουν για την ομαλή απορρόφηση της αυξανόμενης προσφοράς.
Ο ίδιος εκτιμά πως η αύξηση της ζήτησης LNG από την Ευρώπη θα απορροφήσει την αυξανόμενη προσφορά από την πλευρά των αμερικανών παραγωγών και έτσι η χώρα του θα ικανοποιήσει την, επίσης αυξανόμενη, ζήτηση από την Ασία. Υπάρχει όμως ένα μικρό πρόβλημα, το οποίο μπορεί να γίνει αρκετά πιο μεγάλο στο μέλλον.
Η ζήτηση από την Κίνα, που αυτή την στιγμή είναι ο μεγαλύτερος πελάτης του Κατάρ και απορροφά πολύ μεγάλες ποσότητες LNG. Για πρώτη φορά από το 2020 παρατηρείται μείωση των εισαγωγών υγροποιημένου φυσικού αερίου από την Κίνα. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Bloomberg, τα φορτία LNG που έφθασαν στην Κίνα τους πρώτους τέσσερις μήνες του 2025 είναι μειωμένα κατά 22% σε σχέση με τα αντίστοιχα περσινά. Η μείωση αυτή δεν οφείλεται μόνο στην σχετική αδυναμία της κινεζικής οικονομίας αλλά και σε πολλούς άλλους παράγοντες.
Στην αύξηση της παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές και από άνθρακα, στην αύξηση της παραγωγής φυσικού αερίου από κοιτάσματα εντός Κίνας και στην αύξηση των ποσοτήτων φυσικού αερίου που έρχονται από επίγειους αγωγούς, κυρίως από την Ρωσία.
Όλες αυτές οι πηγές ενέργειας κοστίζουν λιγότερο από το LNG που έρχεται από την θάλασσα με τα ειδικά πλοία. Όπως επισημαίνει το διεθνές πρακτορείο, όλα αυτά μπορεί να αποδειχθούν προσωρινά και η ζήτηση για LNG να αυξηθεί και πάλι από την Κίνα, η οποία από το 2021 κατέχει παγκοσμίως την πρώτη θέση σε εισαγωγές LNG (το 2025 αναμένεται να απορροφήσει περίπου 68 εκατομμύρια τόνους LNG, 11% λιγότερο από το 2024).
Σε αυτή την υπόθεση βασίζουν την αισιοδοξία τους και οι μεγάλοι παραγωγοί, ιδιωτικών και κρατικών συμφερόντων, ανά τον κόσμο που συνεχίζουν τις επενδύσεις εκατοντάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων για την αύξηση της παραγωγικής τους δυναμικότητας.
Το αν έχουν δίκιο ή όχι θα αργήσει να φανεί. Τα προειδοποιητικά σημάδια είναι πάντως ήδη μπροστά τους. Αν δεν αποδειχθούν προσωρινά, τότε κάποιοι θα αντιμετωπίσουν σοβαρά προβλήματα, ειδικά αυτοί από τις ΗΠΑ δεδομένων των τεταμένων σχέσεων της χώρας τους με την Κίνα. Όπως ανέφερε στο συνέδριο του Κατάρ ο Patrick Pouyanne, διευθύνων σύμβουλος της γαλλικής ενεργειακής εταιρείας TotalEnergies, αν προχωρήσουν όλες οι σχεδιαζόμενες επενδύσεις στις ΗΠΑ, δεν είναι καθόλου σίγουρο πως θα μπορέσουν να βρουν αρκετούς πελάτες.
Σε μία τέτοια περίπτωση βέβαια, το πρόβλημα δεν θα το έχουν μόνο οι Αμερικανοί παραγωγοί. Από την άλλη μεριά βέβαια, αυτό θα είναι αρκετά καλό για τους μεγάλους πελάτες LNG στην Ευρώπη και την Ασία. Ουδέν κακόν αμιγές καλού, όπως λέει και το αρχαίο ρητό.
