«Το πιο επικίνδυνο πράγμα στο χρηματιστήριο είναι η έκπληξη. Τότε μπορούν μόνο ελάχιστοι από τους χρηματιστές να διατηρήσουν την ηρεμία και την αντικειμενικότητά τους. Η αιτία ενός χρηματιστηριακού κραχ κατά κύριο λόγο δεν είναι η αντικειμενική σκέψη αλλά ένα μαζικό ψυχολογικό φαινόμενο.ανακαλύπτει κάποιος ένα πρόβλημα, όσο μικρό κι αν είναι, κι αυτό μεταδίδεται αστραπιαία. Οι μαζικές ψυχολογικές αντιδράσεις είναι όπως και στο θέατρο. Κάποιος χασμουριέται και αμέσως χασμουριούνται όλοι. Κάποιος βήχει κι αμέσως βήχει όλη η αίθουσα». Αντρέ Κοστολάνι.
Τους τελευταίους μήνες οι αγορές πέρασαν σε μία φάση ύπνου και αναμονής. Δεν υπάρχουν οι μεγάλες διακυμάνσεις και όλοι περιμένουν να φταρνιστεί κάποιος για να ξυπνήσουν. Φυσικά ούτε λόγος για εκπλήξεις, καθώς όλοι γνωρίζουν ότι η «χείρα βοηθείας» των κεντρικών τραπεζών στηρίζει και θα συνεχίσει να στηρίζει το χρηματοπιστωτικό σύστημα και την παγκόσμια οικονομία.
Κι όμως πόσο μας έλειψαν οι εκπλήξεις... πόσο μας έλειψαν εκείνες οι περίοδοι όπου ο Άλαν Γκρίνσπαν αποφάσιζε ξαφνικά, εκτός της καθορισμένης συνεδρίασης της FED, να αυξήσει ή να μειώσει τα επιτόκια ή να κάνει κάτι που δεν περίμενε η αγορά! Και οι αγορές να κινούνται, να ζουν, να δουλεύουν στον ρυθμό της απόφασης! Πόσο μακρινά μου φαίνονται όλα σε αντίθεση με τη σημερινή μονότονη εώς και πολύ βαρετή εικόνα που ζούμε καθημερινά στις αγορές όταν όλοι γνωρίζουμε τι θα πει η FED και η ΕΚΤ, και τι ώρα θα το πουν! Και όταν θα το πουν, οι αγορές θα τις πιστέψουν!
Μπήκαμε σε ένα διαφορετικό καλοκαίρι! Ένα καλοκαίρι εν μέσω της πανδημίας, που παραμένει ζωντανή, και εν μέσω των προσδοκιών για ένα καλύτερο μέλλον. Για τις διεθνείς χρηματαγορές το καλοκαίρι διαρκεί από την ημέρα που οι εικόνες των εμβολιασμών πήραν τη πρώτη θέση της δημοσιότητας από τις μαύρες εικόνες των θανάτων και των lockdowns. Για την ελληνική αγορά η εικόνα διαφέρει, καθώς παρόλο που η πλειονότητα των μετοχών ανέκαμψε και σε πολλές περιπτώσεις μετοχές εταιρειών έδωσαν ικανοποιητικότατες αποδόσεις, οι εμπλεκόμενοι που ακολούθησαν την ανοδική κίνηση είναι ελάχιστοι σε σχέση με την μαζική είσοδο των επενδυτών στις υπόλοιπες αγορές του πλανήτη.
Παρατηρήθηκε βέβαια μια σημαντική κίνηση ορισμένων επενδυτών στις διεθνείς αγορές μέσω ορισμένων διαδικτυακών εταιρειών και αναζήτηση επικερδών κερδοσκοπικών κινήσεων σε κρυπτονομίσματα, σε εμπορεύματα και μετοχές στην Wall Street, που αν ήταν αντίστοιχη στην ελληνική αγορά η εικόνα θα ήταν σαφώς πολύ καλύτερη.
Οι περισσότεροι αναλυτές εστιάζουν το πρόβλημα της ελληνικής αγοράς στην έλλειψη κεφαλαίων και εμπιστοσύνης. Αποτελούν ένα μέρος του προβλήματος αλλά δεν είναι το μοναδικό. Πολλές φορές έχω επισημάνει ότι το βασικό πρόβλημα της ελληνικής χρηματαγοράς είναι η έλλειψη κερδοσκοπικών κεφαλαίων στην αγορά των παραγώγων. Αυτό κατά κύριο λόγο οφείλεται στους χαμηλούς τζίρους ως συνέπεια των μικρών πολλαπλασιαστών.
Πριν από δύο μήνες ξεκίνησε ο τραπεζικός δείκτης στις 550 μονάδες και παραμένει εκεί χωρίς να γίνεται ούτε ένα συμβόλαιο. Η εικόνα στον ftse δεν είναι καλύτερη καθώς μόλις και μετά βίας μέσα σε τρεις ώρες συνεδρίασης κάνει κατά μέσο όρο 100 σμβ. Ενώ ο επόμενος μήνας 1σμβ. Ο πολλαπλασιαστής επί 2 δεν προσφέρει σημαντικά κέρδη, καθώς μια άνοδο ή πτώση της τάξεως του 1% θα φέρει μια απόδοση που θα καλύπτει απλώς τις προμήθειες της χρηματηστιριακής όταν στις διεθνείς αγορές οι πολλαπλασιαστές είναι από 25 εώς 50. Οι κερδοσκόποι είναι απαραίτητοι για το σύστημα, καθώς είναι αυτοί που βοηθούν την αγορά δίνοντας την απαραίτητη ρευστότητα για να κινηθεί. Διαφορετικά δεν υπάρχει λόγος διαπραγμάτευσης μιας μετοχής σε οργανωμένη αγορά. Αυτό φαίνεται καθαρά στην ελληνική χρηματαγορά όπου πολλές εταιρείες του ftse μόλις και μετα βίας κάνουν τζίρους πάνω από 50.000 τμχ όλη την ημέρα.
Μια αλλαγή του πολλαπλασιαστή θα έδινε ώθηση στην αγορά των παραγώγων που θα κινούσε το ενδιαφέρον των κερδοσκόπων και των intraday κινήσεων και θα ωφελούσε τα μέγιστα και την υποκείμενη αγορά των μετοχών. Φανταστείται την Wall Street χωρίς παράγωγα με πολλαπλασιαστή 50, όπου μια κίνηση 2% αποφέρει διπλασιασμό αποδόσεων σε δείκτες, ενώ οι πολλαπλασιαστές σε μετοχές της τάξεως του 100 μπορούν να αποφέρουν τεράστια κέρδη σε pout-call με ελάχιστα κεφάλαια επένδυσης και την ελάχιστη απώλεια επενδύσιμου κεφαλαίου σε σχέση επένδυσης με απόδοση.
Επίσης, σημαντικό πρόβλημα αποτελεί και ο χρηματοπιστωτικός τομέας στη χώρα μας, όπου οι τράπεζες προσπαθούν να επιβιώσουν και να προσελκύσουν τους “καμμένους επενδυτές” που έχασαν το 100% της αξίας των παλαιών μετοχών τους. Το τι θα συμβεί με τις νέες εταιρείες που δεν είναι καθαρά οι τράπεζες που ξέραμε αλλά εταιρείες υπηρεσιών και συμμετοχών με όλα τα προβλήματα που κουβαλάνε από τις καταστροφικές πολιτικές των τελευταίων χρόνων, δεν μπορεί να σας απαντήσει κανένας αναλυτής, καθώς το μπαλάκι έχει περάσει στην ΕΚΤ όπου οι παρατάσεις που δίνονται λόγω της άσχημης εικόνας του κλάδου προσδοκούν στην προσδοκία μιας καλύτερης μελλοντικής εξέλιξης η οποία θα είναι να πληρωθούν όλα τα κόκκινα δάνεια ή να πουληθούν όλα τα ακίνητα που έχουν στην κατοχή τους κ.ο.κ. Το ότι μεταφέρονται τα προβλήματα τους στα επόμενα χρόνια και η προσδοκία της προσδοκίας, για κάτι καλύτερο στο μέλλον, σίγουρα δεν αποτελεί πόλο έλξης των επενδυτών.
Απλώς προσδοκούμε ότι λόγω της παγκόσμιας αύξησης του πληθωρισμού η αναζήτηση επιλογών θα οδηγήσει σε αυξανόμενη ζήτηση για αγορές ακινήτων οι οποίες φυσικά θα χρηματοδοτηθούν με νέα δάνεια, οι τράπεζες θα πάρουν τα χρήματα για τα ακίνητα που κατέχουν μέσω των νέων δανείων που θα δώσουν κ.ο.κ. και ο θεός βοηθός! Κι όπως αναφέρουν όλοι οι αναλυτές πρέπει να ανέβει ο τραπεζικός δείκτης επιτέλους για να περάσει το ΧΑΑ τις 1000 μονάδες. Και τι θα γίνει εάν τις περάσει, θα αλλάξει θα μου πείτε η ψυχολογία και θα τρέξουν όλοι να αγοράσουν μετοχές. Εάν δεν αντιγράψουμε τους κανόνες που ακολουθούν οι διεθνείς χρηματαγορές ως προς τις βασικές λειτουργίες των προιόντων τους πάλι τα ίδια θα γράφουμε μετά από λίγο καιρό.
Σε ένα διαφορετικό καλοκαίρι με τις παγκόσμιες αγορές στα υψηλά τους και την προσδοκία της προσδοκίας για τα καλύτερα που έρχονται η στήλη σας επισημαίνει ότι στις αγορές πρέπει να είστε ρομαντικοί και στις πωλήσεις ρεαλιστές! Όπως θα έλεγε και ο Κοστολάνι ανάμεσα στα δύο θα πρέπει να κοιμάσται. Δεν νομίζετε ότι κοιμηθήκαμε αρκετά τους τελευταίους μήνες!!!
