Τρία πράγματα που πρέπει να γνωρίζουν οι επενδυτές αυτήν την εβδομάδα
- Οι αγορές αντέδρασαν θετικά λόγω αποκλιμάκωσης της έντασης στη Μέση Ανατολή, αλλά τα εμπορικά προβλήματα παραμένουν προ των πυλών.
- Η Fed προβλέπεται να μειώσει τα επιτόκια τον Σεπτέμβριο και αργότερα μέσα στη χρονιά, ωστόσο οι επενδυτές δεν πρέπει να βασίζονται αποκλειστικά σε αυτές τις προβλέψεις, καθώς ο πληθωρισμός παραμένει απειλητικός.
- Η πορεία του δολαρίου ενδέχεται να αποτελέσει τον πιο καθοριστικό παράγοντα για τις χρηματοοικονομικές αποδόσεις φέτος.
Θυμάμαι τον Μάρκ Ρούτε από την ελληνική κρίση το 2015, όταν ως πρωθυπουργός της Ολλανδίας δήλωσε με θάρρος «ούτε ένα ευρώ παραπάνω για την Ελλάδα», αναγνωρίζοντας τις συνέπειες μιας ενδεχόμενης αποτυχίας κράτους-μέλους της Ευρωζώνης. Σήμερα, ως ΓΓ του NATO, έστειλε στον Αμερικανό πρόεδρο ένα κείμενο που μπορεί να χαρακτηριστεί υπερβολικά υποτακτικό, αποκαλώντας τον «daddy» σε μια κοινή συνέντευξη Τύπου.
Η νέα ευρωπαϊκή προσέγγιση φαίνεται να είναι το «ναι σε όλα» με καθυστέρηση στην υλοποίηση. Στο εμπόριο, προκρίνεται μια «γρήγορη και πρόχειρη συμφωνία» με τις ΗΠΑ, όπως πρότεινε ο Φρίντριχ Μερτς, που θα ανακουφίσει από δασμούς 10%-20% υπό προϋποθέσεις αγορών. Η δύναμη και οι αρχές αποδεικνύονται σχετικές.
Η πολυμερής διεθνής τάξη έχει καταρρεύσει. Οι ηγέτες αντιμετωπίζουν τον Αμερικανό πρόεδρο σαν γραφειοκράτες του Μανδαρίνου: πρώτα με υπερβολικούς επαίνους, μετά με δισταγμό. Η πολιτική αρνείται να φτάσει στο ελάχιστο επίπεδο υπευθυνότητας που χρειάζεται ο επιχειρηματικός κόσμος για να λειτουργήσει ομαλά.
Θα δούμε ποτέ οι Ευρωπαίοι να δαπανούν το 5% του ΑΕΠ τους για την άμυνα; Υπάρχει η νηφαλιότητα να επιτευχθεί μια εμπορική συμφωνία ή ακόμη και επιχειρηματική συμφωνία μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ; Οι διαχειριστές κεφαλαίων μπορούν να παρακολουθούν αυτό το πολιτικό «καμπαρέ» με αστεϊσμό, αλλά λίγα μπορούν να αντλήσουν. Θα επενδύαμε σε ευρωπαϊκές χαλυβουργίες αν δεν ήμασταν σίγουροι ότι οι κυβερνήσεις δεν θα τηρήσουν τις δεσμεύσεις για άμυνα; Θα ποντάραμε σε μια «γρήγορη και πρόχειρη» συμφωνία ή σε παρατεταμένο εμπορικό πόλεμο; Το μέλλον μέχρι τις 9 Ιουλίου (η πρώτη αναβολή των αμερικανικών δασμών) παραμένει θολό.
Τι πρέπει να κάνουν οι επενδυτές και οι επιχειρήσεις;
Α) Να ακολουθήσουν τη ροή της αγοράς
Β) Να εστιάσουν στα θεμελιώδη μεγέθη
Γ) Να αντιδράσουν μόνο σε βεβαιωμένα αποτελέσματα
Ας εξετάσουμε τώρα γιατί οι αγορές ανεβαίνουν, αν το χρήμα θα παραμείνει φθηνό και αν το δολάριο θα παραμείνει αδύναμο.
Γιατί ανεβαίνουν οι αγορές;
Η μη κλιμάκωση της κρίσης στη Μέση Ανατολή μείωσε τις ανησυχίες. Οι τιμές του πετρελαίου υποχωρούν, οι αποδόσεις ομολόγων πέφτουν, το χρυσάφι διορθώνει και η μεταβλητότητα υποχωρεί. Πρόκειται για μια αγορά με έντονη όρεξη για ρίσκο. Το χαμηλό δολάριο επιτείνει την άνοδο σε αμερικανικές μετοχές, αλλά δεν εξηγεί πλήρως τις χαμηλές αποδόσεις δανεισμού.
Η Fed έχει γίνει πιο «ελαστική», με τις αγορές να τιμολογούν μείωση επιτοκίων τον Σεπτέμβριο, λόγω πιέσεων από τον πρόεδρο των ΗΠΑ και δεδομένων που δείχνουν σταθερή αλλά ήπια οικονομική πορεία.
Είναι αυτή η άνοδος βιώσιμη;
Τα οικονομικά μεγέθη δείχνουν επιβράδυνση και ο βασικός πληθωρισμός αυξάνεται. Το ρίσκο από τους δασμούς επιβαρύνει, αν και εξισορροπείται από τη χαμηλή αγορά κατοικίας και την κινεζική αποπληθωριστική τάση. Ο ίδιος ο Jerome Powell προειδοποιεί για τις επιπτώσεις των δασμών στον πληθωρισμό, υπενθυμίζοντας ότι οι προβλέψεις της Fed δεν είναι βέβαιες.
Η αγορά αποτιμά αισιόδοξα σενάρια για τη Fed, όμως η πραγματική προειδοποίηση είναι «αναμονή μετά το καλοκαίρι».
Τα αμερικανικά χαρτοφυλάκια αποδίδουν καλά, αλλά οι μη Αμερικανοί επενδυτές έχουν δει τις αποδόσεις τους να μειώνονται σημαντικά λόγω της αδυναμίας του δολαρίου. Η επένδυση στον MSCI World από την αρχή του έτους δίνει +9% στον Αμερικανό επενδυτή, και -3% στον Ευρωπαίο! Η κυβέρνηση των ΗΠΑ επιθυμεί πιο αδύναμο δολάριο για να στηρίξει την ανάπτυξη.
Παρά τους φόβους για κρίση χρέους στις ΗΠΑ, οι αγορές έχουν αποτιμήσει χαμηλά αυτόν τον κίνδυνο προς το παρόν. Η εμπειρία δείχνει ότι τέτοιες κρίσεις εξελίσσονται εκθετικά και όχι γραμμικά.
Πρακτικές Συμβουλές για Επιχειρήσεις και Επενδυτές
- Αποφύγετε υπερβολικές προβλέψεις και σενάρια βασισμένα σε παρούσες, θορυβώδεις πολιτικές εξελίξεις.
- Μην τιμολογείτε κατάρρευση του αμερικανικού δημοσίου χρέους άμεσα.
- Μην υπερεκτιμάτε τη βεβαιότητα για μείωση επιτοκίων από τη Fed. Οι κεντρικές τράπεζες είναι προσεκτικές και ενδέχεται να διακινδυνεύσουν την αξιοπιστία τους.
- Εστιάστε στις συναλλαγματικές ισοτιμίες, που αναμένεται να είναι ο πιο κρίσιμος παράγοντας απόδοσης και επιχειρηματικών αποφάσεων φέτος.
* O Γιώργος Λαγαρίας είναι Chief Economist της Forvis Mazars Financial Planning UK
