Πολίτης, αυτός ο «ανεύθυνος άρχων»

Αν εξαιρέσουμε τους αναξιοποίητους και τις γνωστές υστερικές του Διαδικτύου ουδείς αυτή τη φορά κατηγόρησε τον Μητσοτάκη για τον πρωτοφανή όγκο βροχής που έπεσε κυρίως στη Μαγνησία. Αυτή ήταν μια ευχάριστη έκπληξη.

Τα φαινόμενα ήταν γνωστά εδώ και ημέρες, οι πάντες προειδοποιούσαν για την έντασή τους, αλλά κάποιοι έκαναν πως δεν καταλάβαιναν τίποτα. Νόμισαν πως η χθεσινή ημέρα θα ήταν απλώς μια ακόμα βροχερή ημέρα. Τα αποτελέσματα είναι γνωστά. 

Ευτυχώς ελάχιστοι αναφέρθηκαν στην πονεμένη ιστορία των μπαζωμένων ρεμάτων, μια ιστορία που ταλαιπωρεί σχεδόν όλες τις περιοχές της Ελλάδας. Έχει καταντήσει κουραστικό να αναφερόμαστε σε αυτήν την αιτία, διότι απλούστατα δεν υπάρχει λύση, επί του πρακτέου. Η απόδοση ευθυνών έχει εξαντληθεί. Θα μπορούσαμε να πούμε—καθ΄υπερβολήν—πως ολόκληρη η Ελλάδα είναι ένα μπαζωμένο ρέμα. 

Αυτό που αναδεικνύεται—όπως και με τις φωτιές—είναι πρωτίστως η ανυπαρξία ατομικής ευθύνης, κάτι που θεωρείται κοινωνικώς αποδεκτό. Όλοι κράζουν αγανακτισμένοι «πού είναι το κράτος», αλλά μόλις τους μιλήσεις για τις ευθύνες του πολίτη, του κάθε ατόμου χωριστά, θα σου πουν ότι και πάλι το κράτος φταίει που δεν τους διαπαιδαγώγησε σωστά. Και αυτά τα ακούς όχι μόνον από αριστερούς, αλλά και από «φιλελεύθερους» της δεκάρας. Πλήρης αποποίηση της ατομικής ευθύνης, αυτό είναι ένα από τα νοσηρά συμπτώματα της Μεταπολίτευσης. 

Γιατί συμβαίνει αυτό; Πρωτίστως γιατί είναι βολικό και ανώδυνο. Το κράτος είναι απρόσωπο ή αν θέλουμε να πολιτικοποιήσουμε τις ευθύνες τις αποδίδουμε στην εκάστοτε κυβέρνηση, που με τη σειρά της τις μεταθέτει στους προηγούμενους και πάει λέγοντας. Αν όμως στηλιτεύσεις τη συμπεριφορά του Βολιώτη οδηγού που αψήφησε όλες τις προειδοποιήσεις και πήρε πρωί-πρωί το αυτοκίνητο του για να πάει στη δουλειά του, εδώ η κατάσταση σοβαρεύει γιατί από τη δημόσια σφαίρα μεταβαίνουμε στην ιδιωτική. Εκεί που ο πολίτης είναι κάτι σαν τον «ανεύθυνο άρχοντα». Ουδείς διανοείται να τον κατηγορήσει, αν και το λάθος του είναι οφθαλμοφανές και πασίδηλο. Γιατί σήμερα κατηγορείται ο γείτονας, αύριο μπορεί να βρεθούμε εμείς στη θέση του. Φόρτωσε τα όλα στα κράτος, και όλοι θα είναι ευχαριστημένοι. Έτσι αποφεύγουμε τις κακοτοπιές στις οποίες κάποια στιγμή μπορεί κι εμείς οι ίδιοι να βρεθούμε μπλεγμένοι. 

Κατανοητό—και χάρη της συζητήσεως αποδεκτό-- πως ως λαός δεν πολυσυμπαθούμε την πειθαρχία. Ιστορικό το ελάττωμα. Σε γενικές γραμμές δε μας αρέσει να υπακούμε, να συμμορφωνόμαστε «προς τας υποδείξεις.» Αυτό το εθνικό ελάττωμα δεν παλεύεται, όμως δε μπορεί να το αγνοούμε, να το προσπερνάμε, στον καταλογισμό των ευθυνών. Θα είναι στρουθοκαμηλισμός. Υπάρχει και μας ακολουθεί, όμως ως αντίδοτο υπάρχει και το 112, που λειτουργεί και αποδεδειγμένα έχει σώσει ζωές. Είναι δε το τελευταίο οχυρό του ελληνικού κράτους—αυτού του προβληματικού κράτους—για να πείσει τους πολίτες του πως πρέπει όντως να συμμορφώνονται «προς τας υποδείξεις». 

Μετά το 112 αρχίζει η ευθύνη του καθενός μας. Οι «ανεύθυνοι άρχοντες» δε θα πρέπει να υπάρχουν.