Βιβλία του 2025 που θα διαβαστούν το 2026
Μια επιλογή βιβλίων ξένης λογοτεχνίας που κυκλοφόρησαν το 2025, αλλά μοιάζουν φτιαγμένα για να διαβαστούν χωρίς βιασύνη μέσα στο 2026.
ΞΕΝΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
Malcolm Lowry, Πέτρα της κόλασης, μτφρ. Κατερίνα Σχινά, εκδ. Μεταίχμιο, σελ. 128
Η Πέτρα της Κόλασης του Μάλκολμ Λόουρυ είναι ένα από εκείνα τα έργα που φέρουν στην επιφάνεια όλη την ένταση της υπαρξιακής μάχης ανάμεσα στον λογοτεχνικό λόγο και το σκοτάδι της συνείδησης. Με την πυκνότητα και την εσωτερική παραφορά ενός διηγήματος μεγάλης έντασης, ο συγγραφέας μας παραδίδει μέσα από μια πυρετώδη αφήγηση, μια αποσταγμένη κόλαση, ένα σύμπαν παραληρηματικής αυτοκαταστροφής, δοσμένο σαν ένα εσωτερικό ημερολόγιο πνευματικής κατάρρευσης, γραμμένο με τις λέξεις ενός διανοούμενου που παλεύει να κρατήσει τη συνείδησή του ανοιχτή.
Hermann Hesse, Πέτερ Κάμεντσιντ, μτφρ. Ειρήνη Γεούργα, εκδ. Διόπτρα, σελ. 240
Ο Πέτερ Κάμεντσιντ του Χέρμαν Έσσε είναι το πρώτο μεγάλο λογοτεχνικό έργο ενός συγγραφέα που έμελλε να ταυτιστεί με την πνευματική αναζήτηση, την εσωτερική πορεία και τη συνάντηση του ανθρώπου με το αίνιγμα του εαυτού του. Το βιβλίο, γραμμένο το 1904 αλλά δημοσιευμένο πλήρως μόλις το 1913, κουβαλά όλες τις υποσχέσεις ενός πρώιμου έργου αλλά και τα σπέρματα του ύφους, της ευαισθησίας και της θεματολογίας που θα χαρακτηρίσουν την ωριμότητα του Χέρμαν Έσσε.
Μαξίμ Μπίλλερ, Ο λάθος χαιρετισμός, μτφρ. Πελαγία Τσινάρη, εκδ. Πατάκη, σελ. 152
Σε μιαν εποχή που ο συγγραφικός κόσμος συχνά παρουσιάζεται ως χώρος δημιουργικής συνεργασίας και πολιτισμένης άμιλλας, ο Μαξίμ Μπίλλερ στήνει ένα ψυχρό και πικρό θέατρο ανταγωνισμών, ύποπτων χειρονομιών και λογοτεχνικών αλληλοεξοντώσεων. Ο λάθος χαιρετισμός είναι ένα μυθιστόρημα γεμάτο οργή, αυτοσαρκασμό και μια παγερή ειρωνεία απέναντι στη σημερινή γερμανική ταυτότητα που τελικά ποτέ δεν κατάφερε να κόψει τους δεσμούς της με τις σκιές του παρελθόντος.
Emmanuel Bove, Η Παγίδα, μτφρ. - εισαγωγικό σημείωμα Μαρία Γυπαράκη, εκδ. Στίλβη, σελ.
Η Παγίδα είναι το τελευταίο έργο του Μποβ. Γραμμένο λίγο πριν τον θάνατό του το 1945, είναι ίσως το πιο ευθύ και πιο σιωπηλό κατηγορώ εναντίον όχι μόνο της ιστορικής ήττας, αλλά και της εσωτερικής. Ο κόσμος που περιγράφει δεν καταστρέφεται από τυράννους. Καταρρέει αργά, επειδή κανείς δεν αντέχει να σηκώσει το βάρος του άλλου, σε μια κοινωνία όπου η συμπόνια θεωρείται ύποπτη, η φιλία κοστίζει και η εμπιστοσύνη είναι αφέλεια. Και στη μέση, ένας άνθρωπος που επιμένει, όχι να νικήσει, αλλά απλώς να μην προδώσει τη δική του στοιχειώδη καθαρότητα.
Michael Cunningham, Μέρα, μτφρ. Παναγιώτης Κεχαγιάς, εκδ. Αλεξάνδρεια, σελ.336
Το βιβλίο του Cunningham διαβάζεται αλλιώς όταν έχεις βιώσει την εμπειρία του εγκλεισμού, της απομόνωσης και της σιωπηρής φθοράς, όπως αυτή που ζήσαμε στην Ελλάδα στα χρόνια της πανδημίας. Δεν είναι μόνο οι χαρακτήρες του που κουβαλούν το βάρος μιας καθημερινότητας που μένει ακίνητη, είμαστε κι εμείς που ξέρουμε πια καλά πως πίσω από τις μάσκες και τους περιορισμούς, είχε ήδη αρχίσει να υποχωρεί κάτι βαθύτερο: η συνοχή, η οικειότητα, η κοινωνικότητα. Εδώ η πανδημία λειτουργεί περισσότερο ως σύμβολο παρά ως γεγονός. Δεν είναι ο ιός που παραλύει τους ανθρώπους, αλλά η ακινησία που κουβαλούσαν ήδη μέσα τους.
Ίιντα Τουρπέινεν, Έμβια όντα, μτφρ. Βίκυ Αλυσσάνδράκη, εκδ.ς Ίκαρος, σελ.338
Η αφήγηση ξετυλίγεται σε τρεις αιώνες: το 1741, όταν ο φυσιοδίφης Στέλερ ανακαλύπτει τη θαλάσσια αγελάδα του Βερίγγειου Πελάγους, το 1859, όταν ο κυβερνήτης της ρωσικής Αλάσκας διατάζει να βρεθεί ο σκελετός του εξαφανισμένου κήτους, και το 1952, όταν ένας συντηρητής στο Ελσίνκι επιχειρεί να το συναρμολογήσει ξανά. Μια στοχαστική περιπλάνηση για τη φύση, τη μνήμη και την ανθρώπινη αλαζονεία απέναντι στο θαύμα της βιοποικιλότητας, όπου το χαμένο κήτος γίνεται σύμβολο όλων όσων προσπαθούμε να διασώσουμε από την ίδια μας την πρόοδο.
Αντρέι Κούρκοφ, Σαμψών και Ναντιέζντα, μτφρ. Σταυρούλα Αργυροπούλου εκδ. Καστανιώτη, σελ.338
Ο πιο αναγνωρίσιμος Ουκρανός συγγραφέας της εποχής μας επιστρέφει με το πρώτο μέρος μιας νέας σειράς, τοποθετημένο στο ταραγμένο Κίεβο του 1919, στα χρόνια όπου οι δρόμοι μύριζαν ακόμα μπαρούτι και το μέλλον της επανάστασης ήταν απλώς υπόθεση πίστης. Ο Κούρκοφ, με το χαρακτηριστικό του μείγμα ιστορικού ρεαλισμού και μαύρου χιούμορ, φτιάχνει έναν ήρωα που δεν γεννήθηκε για να γίνει πολιτοφύλακας, αλλά για να χαθεί μέσα στη σύγχυση της εποχής.
Αραγκόν, Αυρηλιανός, μετφ. Μήνα Πατεράκη–Γαρέφη, εκδ. Εστία, σελ. 808
«Την πρώτη φορά που ο Αυριλιανός είδε τη Βερενίκη, τη βρήκε ομολογούμενος άσχημη». Έτσι αρχίζει, σχεδόν αυτάρεσκα, σχεδόν καταδικαστικά, ένα από τα πιο ερωτικά μυθιστόρημα της γαλλικής λογοτεχνίας. Πρόκειται για ένα κείμενο που μοιάζει με ξέπνοη προσπάθεια να σωθεί κάτι από την τρυφερότητα του κόσμου. Στον «Αυρηλιανό» παρακολουθούμε μια ιστορία του πένθους της αγάπης, που δεν πρόλαβε ποτέ να ανθίσει.
Αλμπέρτο Μοράβια, Η Περιφρόνηση, μτφρ. Σταύρος Παπασταύρου, Ελληνικά Γράμματα, σελ. 308
Η Περιφρόνηση, γραμμένη το 1954, παραμένει το πιο οδυνηρά επίκαιρο μυθιστόρημα του Μοράβια, ένας ψυχολογικός καθρέφτης της σύγχρονης αποξένωσης. Ο Ρικάρντο, θεατρικός συγγραφέας που επιχειρεί να μεταφέρει την Οδύσσεια σε σενάριο, βλέπει τη ζωή του να ξεφτίζει στο περιθώριο της κινηματογραφικής βιομηχανίας και της συζυγικής φθοράς. Δίπλα του, η Εμίλια, γυναίκα σιωπηλή αλλά αδυσώπητη στην απομάκρυνσή της, προσωποποιεί τη σιωπηλή απόρριψη που συχνά διαλύει τον ανδρικό ναρκισσισμό.
Μιχαήλ Μπουλγκάκωφ Σημειώσεις ενός νεαρού γιατρού, μτφ. Αλεξάνδρα Ιωαννίδου, εκδ. Οξύ. σελ. 288
Η συλλογή αυτή, που ξεκινά ως ρεαλιστική καταγραφή ενός «αγροτικού γιατρού», καταλήγει να είναι ένας από τους πιο συμπαγείς στοχασμούς πάνω στη σύγκρουση γνώσης και άγνοιας, πίστης και παράνοιας, εξουσίας και μοναξιάς. Το έργο συγκρούεται ανοιχτά με την ιδεαλιστική παράδοση του «αγνού ρωσικού λαού» που καλλιέργησαν ο Ντοστογιέφσκι και ο Τολστόι και επανανοηματοδότησε ο Γκόρκι. Ο Μπουλγκάκωφ (γιατρός, ο ίδιος), στο πνεύμα της παράδοσης του Τσέχωφ (επίσης γιατρού!), παρουσιάζει τους χωρικούς όχι ως φορείς κάποιας αρχέγονης σοφίας, αλλά ως αντιήρωες της γνώσης, ως ανθρώπους που, με την άγνοια και τις προκαταλήψεις τους, συχνά γίνονται συνένοχοι στον ίδιο τους τον θάνατο.
ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΑ
Wilbur Smith με τον David Churchill, Διασταυρούμενα πυρά, μτφρ. Νίκος Ιβραήνιας, εκδ. Bell, σελ. 344
Η πολεμική σκηνή του 1943 είναι από μόνη της ένα εκρηκτικό μείγμα πολιτικής, κατασκοπείας και υψηλών διακυβευμάτων. Η μάχη του Στάλινγκραντ έχει μόλις γείρει την πλάστιγγα υπέρ των Συμμάχων, αλλά η έκβαση του πολέμου παραμένει ακόμα εύθραυστη. Σ’ αυτό το κρίσιμο σταυροδρόμι, το βιβλίο εισάγει τον αναγνώστη σε μιαν ιστορία όπου η επιτυχία ή η αποτυχία μιας μυστικής αποστολής μπορεί να καθορίσει όχι μόνο την πορεία των γεγονότων, αλλά και την ισορροπία δυνάμεων στον μεταπολεμικό κόσμο.
Μικ Χέρον, Ανήσυχες τίγρεις, μτφρ. Αντώνης Καλοκύρης, εκδ. Αίολος, σελ.: 408
Στο κέντρο όλων, ο Τζέκσον Λαμπ, επικεφαλής της «Οικίας Σλάου», της υπηρεσίας-ψυγείο της βρετανικής ΜΙ5, παραμένει μια από τις πιο εμβληματικές φιγούρες της σύγχρονης κατασκοπευτικής λογοτεχνίας: αγενής, κυνικός, σχεδόν απωθητικός στην καθημερινή του παρουσία, αλλά με ένα μυαλό που διαπερνά την ομίχλη των γεγονότων με χειρουργική ακρίβεια. Ο Χέρον στήνει τον Λαμπ ως αντι-ήρωα, έναν άνθρωπο που ξέρει τα πάντα για το πώς παίζεται το παιχνίδι και δεν διστάζει να «λερώσει τα χέρια του», κυριολεκτικά και μεταφορικά.
Λεονάρδο Παδούρα, Τέλειο Παρελθόν, μετφ. Κώστα Αθανασίου, εκδ. Καστανιώτη, σελ.: 320
Στο Τέλειο Παρελθόν, το πρώτο μέρος της τετραλογίας των «Τεσσάρων Εποχών» και εναρκτήριο λίθο της λογοτεχνικής πορείας του αστυνόμου Μάριο Κόντε, ο Λεονάρδο Παδούρα επιτυγχάνει να συγγράψει ένα καθαρόαιμο αστυνομικό μυθιστόρημα το οποίο αρνείται τη φόρμα του είδους του. Ενώ οργανώνεται γύρω από έναν φόνο, η πλοκή δεν εξαντλείται στη διαλεύκανση του εγκλήματος. Αντιθέτως, επεκτείνεται, διαστέλλεται και τελικά διαχέεται σε έναν στοχασμό για τη μνήμη, την προδοσία και τη βαθιά ψυχολογική κόπωση ενός κόσμου που έχει πάψει να ελπίζει.
Alex Ahndoril, Θα βρω το κλειδί, μτφρ. Τιτίνα Σπερελάκη, εκδ. Πατάκη, σελ.320
Κάτω από έναν τίτλο που θα μπορούσε να παραπέμπει σε υπαρξιακή αναζήτηση, το μυθιστόρημα εξελίσσεται σ’ ένα πολυεπίπεδο αστυνομικό δράμα, με σταθερές ρίζες στο σκανδιναβικό νουάρ αλλά και με εσωτερική ένταση. Η υπόθεση ξεκινά με τη Γιούλα Σταρκ, μια ιδιαίτερη ντετέκτιβ με παρελθόν στο αστυνομικό σώμα, η οποία καλείται να διερευνήσει την εξαφάνιση ενός δασοκτήμονα, μέλους μιας αινιγματικής οικογένειας. Όμως αυτό που αρχίζει ως απλή αναζήτηση, μετατρέπεται γρήγορα σε αργή βύθιση σε ένα τοπίο γεμάτο παλιές ενοχές, κληρονομημένες σιωπές και σχέσεις φθαρμένες από το ψέμα.
Arne Dahl - Jonas Mostrom, Ο δημιουργός, μτφρ. Γρηγόρης Κονδύλης, εκδ. Μεταίχμιο σελ.: 496
Ένα θρίλερ που παίζει με την έννοια της μυθοπλασίας, της ταυτότητας και της χειραγώγησης. Ο συγγραφικός ήρωας, χαμένος στο λαβύρινθο της ίδιας του της έμπνευσης, μοιάζει να είναι πρωταγωνιστής ενός πειράματος όπου η λογοτεχνία γίνεται όπλο, η φαντασία αποδεικνύεται επικίνδυνη και οι αφηγηματικές επιλογές έχουν θύματα. Καθώς μια σκοτεινή οργάνωση κινεί νήματα στο παρασκήνιο, ο Τομ Μποργκ μετατρέπεται από αφηγητής σε πιόνι έχοντας πάντα στη σκέψη του μήπως ήταν πάντα. Ένα αστυνομικό, ψυχολογικό θρίλερ για την ίδια τη δύναμη της αφήγησης και για τον τρόμο που κρύβεται όταν η αφήγηση ξεφεύγει από τα χέρια σου...
Ο Ξενοφών Α. Μπρουντζάκης είναι συγγραφέας και κριτικός λογοτεχνίας
