Προσωρινή συμφωνία απεργών ηθοποιών και Χόλιγουντ: Τα καταφέραμε!
AP Photo/Chris Pizzello
AP Photo/Chris Pizzello

Προσωρινή συμφωνία απεργών ηθοποιών και Χόλιγουντ: Τα καταφέραμε!

Η προσωρινή συμφωνία που επετεύχθη ανάμεσα στους απεργούς ηθοποιούς του Χόλιγουντ και τα κινηματογραφικά χολιγουντιανά στούντιο έρχεται ως τρόπον τινά ηθική δικαίωση των απεργών ηθοποιών αλλά και να αναθερμάνει την αμερικανική βιομηχανία της 7ης τέχνης η οποία έχει ήδη πληγεί οικονομικά. Ο συνδυασμός των απεργιών των ηθοποιών και των σεναριογράφων εκτιμάται ότι έχει κοστίσει στην οικονομία της Καλιφόρνιας περισσότερα από 6,5 δισ. δολάρια (5,3 δισ. λίρες) μέχρι στιγμής, όπως αναφέρει το BBC Culture επικαλούμενο το Deadline.

Λαμβάνοντας, συνεπώς, υπόψιν, ότι το μέγεθος αυτό συνέβαλε στην υποχώρηση των στούντιο, προκύπτει το ερώτημα κατά πόσο στην πορεία θα τηρηθούν οι όροι της συμφωνίας και πότε θα «ανασάνουν» οικονομικά τα κινηματογραφικά στούντιο.

Υπενθυμίζω ότι η απεργία των σεναριογράφων είχε ξεκινήσει τον Μάιο του 2023 και έληξε τον Σεπτέμβριο του 2023. Η απεργία τους ενισχύθηκε με εκείνη των ηθοποιών αρχής γενομένης από τον Ιούλιο του 2023, έως την απόφαση λήξης της, στις 9 Νοεμβρίου 2023, με τριετή, προσωρινή συμφωνία και περαιτέρω λεπτομέρειες γι' αυτήν να δίνονται μετά από συνάντηση των μέχρι πρότινος «αντίπαλων» σωματείων, σήμερα, Παρασκευή. Οι ηθοποιοί ζητούσαν καλύτερες αμοιβές και εγγυήσεις για τη χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης. 

Εύλογο είναι ότι η λήξη της απεργίας των σεναριογράφων δεν θα κινούσε τις «μηχανές» του Χόλιγουντ, μιας και χωρίς ηθοποιούς δεν υπάρχουν ταινίες, δεν υπάρχουν σειρές ούτε τηλεοπτικές εκπομπές. Συνεπώς, διά της απουσίας τους καταδεικνύεται η σημασία των καλλιτεχνών για την παραγωγή και καταγραφή πολιτιστικού περεχομένου.

Κατά την απεργία των δύο σωματείων, άλλωστε, διακόπηκαν μεγάλες ταινίες και τηλεοπτικές εκπομπές, ενώ οι ηθοποιοί δεν ηδύνονταν να παρευρίσκονται (σ.σ το διάστημα που διήρκησε η απεργία) σε πρεμιέρες ταινιών σε μεγάλα φεστιβάλ, όπως στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Βενετίας (31 Αυγούστου - 9 Σεπτεμβρίου 2023). Αυτό, διότι –όπως αναφέρει το BBC Culture– οι συνδικαλιστικοί κανόνες απαγορεύουν τους αστέρες του Χόλιγουντ να αναλάβουν οποιαδήποτε εργασία, συμπεριλαμβανομένης της προώθησης ή της διαφήμισης των έργων.

Εξαίρεση, ορισμένες παραγωγές, όπως το «The Iron Claw», είχαν μια «ενδιάμεση συμφωνία», που σημαίνει ότι οι αστέρες μπορούσαν να δώσουν συνεντεύξεις και να παρευρεθούν στην πρεμιέρα.

Συν τοις άλλοις, η απεργία προκάλεσε  αναστάτωση και επιπτώσεις σε όλους τους κλάδους της κινηματογραφικής και τηλεοπτικής βιομηχανίας και σε χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο. Για παράδειγμα, το «Blade» της Disney/Marvel, το «Dune: Part Two» και «Fantastic Four» έχουν καθυστερήσει κατά αρκετούς μήνες, ενώ οι «Avengers: Kang Dynasty» και οι «Avengers: Secret Wars» έχουν επίσης αναβληθεί κατά ένα χρόνο.

Τα βραβεία Emmy δεν έμειναν ανεπηρέαστα, καθότι αναβλήθηκε η προγραμματισμένη για τον Σεπτέμβριο του 2023 τελετή απονομής και μεταφέρθηκε τον Ιανουάριο του 2024.

Με τις επιπτώσεις να λαμβάνονται υπόψιν και την επίτευξη συμφωνίας να προοιωνίζει θετικές εξελίξεις, διοργανωτές εκδηλώσεων όπως των Όσκαρ είναι πιθανό να «ανασάνουν»  που οι αστέρες μπορούν να βγουν στο κόκκινο χαλί όταν η περίοδος των κινηματογραφικών βραβείων ξεκινήσει το νέο έτος.

Συμφωνία και αντιδράσεις

«Τα καταφέραμε!!!!» ήταν η ανακοίνωση της προέδρου του συνδικάτου ηθοποιών του Χόλιγουντ (SAG-AFTRA), Φραν Ντρέσερ, της γνωστής σε όλους μας «νταντάς» από την ομώνυμη τηλεοπτική σειρά, μετά την επίτευξη της συμφωνίας με τη Συμμαχία Παραγωγών Κινηματογράφου και Τηλεόρασης (AMPTP). Υπενθυμίζω ότι η SAG-AFTRA εκπροσωπεί περίπου 160.000 μέλη.

«Σίγουρα μερικά δάκρυα, πολλά μεγάλα χαμόγελα, πολλές αγκαλιές», όταν επιτεύχθηκε η συμφωνία, δήλωσε από την πλευρά του, στο Reuters, ο επικεφαλής διαπραγματευτής της SAG-AFTRA, Ντάνκαν Κράμπτρι-Άιρλαντ, υπογραμμίζοντας ότι η τριετής σύμβαση θα «κάνει μακροπρόθεσμη διαφορά για το μέλλον των μελών μας σε αυτόν τον κλάδο».

Ποιο το περιεχόμενο της συμφωνίας; Το συνδικάτο δήλωσε ότι η συμφωνία αποτιμάται σε περισσότερα από 1 δισ. δολάρια (814 εκατ. λίρες) και περιλαμβάνει αυξήσεις στους κατώτατους μισθούς, ένα νέο μπόνους «συμμετοχής στη ροή», μεγαλύτερη προστασία από την αντιγραφή των εικόνων και των φωνών τους από την Τεχνητή Νοημοσύνη, αυξημένα δικαιώματα και υψηλότερες εισφορές στα συνταξιοδοτικά και υγειονομικά προγράμματα των ηθοποιών.

Ωστόσο, τα συναισθήματα είναι ανάμεικτα, καθώς δεν ικανοποιήθηκαν όλα τα αιτήματα του συνδικάτου. «Μπορείς να είσαι χαρούμενος για τη συμφωνία συνολικά, αλλά μπορείς να νιώσεις μια αίσθηση απώλειας για κάτι που δεν πήρες και που θεωρούσες σημαντικό», όπως σημείωσε στους New York Times, μέλος της επιτροπής, ο ηθοποιός Σάαν Σάρμα.

Ικανοποιημένη δηλώνει από την πλευρά της για την επίτευξη της προσωρινής συμφωνίας η AMPT, και «προσβλέπει στο να συνεχίσει η βιομηχανία το έργο της αφήγησης σπουδαίων ιστοριών». Η συμφωνία έδωσε στη SAG-AFTRA «τα μεγαλύτερα κέρδη από σύμβαση σε σύμβαση στην ιστορία του συνδικάτου», προσέθεσε. 

Πηγή: AP Photo/Chris Pizzello

Ήταν αναγκαίο οι ηθοποιοί και σεναριογράφοι να απεργήσουν για να κατοχυρωθούν μέσω σύμβασης τα στοιχειώδη, έστω κι αν αυτή η συμφωνία είναι προσωρινή και με συγκεκριμένο χρονικό εύρος; Ένας εκ των απεργών ανήρτησε μετά την επίτευξη της συμφωνίας ότι «ο επιμένων νικά».

Ορισμένα από όσα έχει αυτή η απεργία να μας «πει» είναι σαφώς ότι άπαξ και οι καλλιτέχνες απουσιάσουν να μετέχουν σε ένα δημιούργημα, εκείνο θα χαθεί και από πλευράς παραγωγών δεν θα προχωρήσει, το δε χρονικό διάστημα απεργίας συνάδει με το μέγεθος της οικονομικής ζημίας. Ας μη λησμονούμε ότι η απεργία δεν έπληξε μόνο οικονομικά τα στούντιο, «έπληξε» επίσης οικονομικά αλλά και ψυχολογικά τους απεργούς καλλιτέχνες· το μεγαλύτερο πλήγμα για έναν καλλιτέχνη είναι να μην συνδιαλέγεται με την τέχνη του και να μην προσφέρει στο εκάστοτε κοινό.

Ακόμη, η απεργία μας υπενθύμισε την έννοια της ομάδας. Το κυριότερο, πως πίσω από κάθε δημιούργημα –εν προκειμένω πίσω από μία κάμερα– έχουν συνδράμει, ως θεμέλια, δεκάδες έως εκατοντάδες άνθρωποι.