Το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ έκανε πολλούς και πάλι να οργιστούν, να αναρωτηθούν σε τι χώρα ζούμε, τι Κράτος έχουμε , τι θεσμική θωράκιση υπάρχει από την διαφθορά και την αδιαφάνεια. Ο Κώστας Σημίτης είχε πει πριν κάποια χρόνια «Αυτή είναι η Ελλάδα». Το θέμα είναι ως πότε. Γιατί οι προκλητικοί διάλογοι από τα ηχητικά αηδίασαν και ανέδειξαν ότι οι ρίζες της πελατειοκρατίας, του παλαιοκομματισμού , της διαφθοράς είναι βαθιές.
Σ΄αυτό το σημείο είναι και το πιο σοβαρό πρόβλημα για τον Κ. Μητσοτάκη και την Ν.Δ γιατί και το 2019 και πολύ περισσότερο το 2023 πήραν ισχυρή εντολή να τα αλλάξουν όλα και οι πολίτες μαθαίνουν για « φραπέδες» και «μπακάληδες». Αυτό σε μια συγκυρία που εκτεταμένα κοινωνικά στρώματα « δεν την βγάζουν πέρα » ή την βγάζουν πέρα με αιματηρές οικονομίες και την ίδια ώρα ακούνε για εκατομμύρια να γυρνάνε στον αέρα .
Αυτή η κατάσταση φέρνει αντικειμενικά την Κυβέρνηση σε δύσκολη θέση. Στην τελευταία πολιτική έρευνα της OPINION POLL για το ACTION 24, τo 92.8% θεωρεί ότι υπάρχουν πολιτικές ευθύνες στην Κυβέρνηση. Ασφαλώς τις πολιτικές ευθύνες τις έχει δεχτεί ο ίδιος ο Πρωθυπουργός, άρα αυτό το ποσοστό είναι καθολικό και διακομματικό. Ωστόσο το πρόβλημα παραμένει. Εκεί που η Ν.Δ ανέκαμπτε και ξεπερνούσε καθαρά το 30% στην εκτίμηση ψήφου, τώρα φρακάρει, υφίσταται οριακές αυτή την στιγμή φθορές, ενώ γρατζουνίζεται το μεταρρυθμιστικό προφίλ του Πρωθυπουργού. Εκεί που είχε πάρει πλήρως την πρωτοβουλία των κινήσεων και είχε κυριαρχήσει η ατζέντα της Κυβέρνησης απέναντι στην αδύναμη, κατακερματισμένη Αντιπολίτευση , τώρα οφείλει να απαντά , να προσπαθεί και πάλι να δείξει ότι εννοεί όσα λέει.
Ωστόσο, αν το σκάνδαλο και τα ηχητικά οργίζουν, η κοινωνία δεν φαίνεται να πέφτει από τα σύννεφα. Στην ίδια έρευνα της OPINION POLL στο ερώτημα που αποδίδουν οι πολίτες ευθύνη για το συγκεκριμένο σκάνδαλο οι απαντήσεις είναι ( υπήρχε δυνατότητα μέχρι δύο απαντήσεων) : Το 51.6% απαντούν όλοι οι εμπλεκόμενοι, το 50.3% Υπουργοί/ πολιτικά πρόσωπα, το 16.9% ο ΟΠΕΚΕΠΕ ( Διοίκηση και εργαζόμενοι), το 15.8% οι κομματάρχες και οι μεσάζοντες , το 2.4% οι επιχειρήσεις/ τεχνικοί σύμβουλοι που κατάρτιζαν τις προτάσεις.
Ταυτόχρονα , συνολικά για την ύπαρξη παρανομιών στις επιδοτήσεις οι πολίτες αποδίδουν ευθύνες κατά 47.5% σε όλες τις Κυβερνήσεις που πέρασαν και ανέχτηκαν αντίστοιχα φαινόμενα, το 30% στην Κυβέρνηση της Ν.Δ και το 20.4% στις λειτουργίες, παθογένειες του Κράτους. Σημειώνεται, ότι με εξαίρεση το ΣΥΡΙΖΑ και την ΠΛΕΥΣΗ που οι ψηφοφόροι τους κατά πλειοψηφία αποδίδουν την ευθύνη στην Κυβέρνηση της Ν.Δ ( 55% και 53.8% αντίστοιχα) , στα άλλα κομματικά ακροατήρια κατά πλειοψηφία αποδίδονται στο άθροισμα «όλες οι Κυβερνήσεις », « παθογένειες Κράτους» ( Ν.Δ 83.1%, ΠΑΣΟΚ 58.7%, Κ.Κ.Ε 61.8%, ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΥΣΗ 59.2%, ΝΙΚΗ 74.1%).
Άρα η κοινωνία δίνει την απάντησή της τόσο στην Κυβέρνηση, αλλά και σε δυνάμεις της Αντιπολίτευσης που καταγγέλλουν ως προσπάθεια συμψηφισμού, την επίκκληση όσων έχουν ζήσει ιδιαίτερα οι άνω των 50 ετών. Λες και σ΄αυτή την χώρα δεν δηλώνονταν πολλαπλάσιες ποσότητες αιγοπροβάτων ή παραγόμενου βαμβακιού ή λάδι περισσότερο και από της Ισπανίας. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να αξιολογηθεί και να διερευνηθεί αυτοτελώς το συγκεκριμένο σκάνδαλο. Σημαίνει όμως ότι υπάρχει μια εμπεδωμένη αντίληψη για το τι συνέβαινε στην χώρα στην αγροτική και κτηνοτροφική παραγωγή επί δεκαετίες και ουδείς μπορεί να λέει « ήμουν μικρός τότε».
Άρα υπάρχει ένα κατηγορώ συνολικά στο πολιτικό σύστημα, στην απουσία θεσμών που εμποδίζουν τους επιτήδειους και αυτό κρύβει ένα κίνδυνο τροφοδοσίας λαϊκίστικων , αντισυστημικών δυνάμεων ιδιαίτερα από την νεολαία αλλά και τους πολίτες που σήμερα συναθροίζονται στο « μαύρο κουτί» της γκρίζας ζώνης στην απλή πρόθεση ψήφου που επιμένει σε ποσοστά της τάξης 20%-23%.
Και τώρα; Προς το παρόν η Κυβέρνηση υφίσταται οριακές απώλειες και η Αντιπολίτευση σχεδόν μηδενικά οφέλη. Στην εκτίμηση ψήφου η Ν.Δ εμφανίζοντας μικρές απώλειες της τάξης του 0.6% είναι πρώτη με 29.8% ( 30.4% σύμφωνα με την μέτρηση Μαΐου) με διαφορά 15.9% από το δεύτερο πια ΠΑΣΟΚ που εμφανίζει επίδοση 13.9% ( 13.4%). Στην καταλληλότητα για Πρωθυπουργός ο Κ. Μητσοτάκης συνεχίζει να προηγείται με τεράστια διαφορά επιλεγόμενος από το 27.4% έναντι 9.6% της Ζωής Κωνσταντοπούλου , 7.1% του Ν. Ανδρουλάκη, 6.1% του Κ. Βελόπουλου κ.λ.π
Αυτά τα στοιχεία συνθέτουν την εικόνα της στιγμής και σε κάθε περίπτωση δεν είναι στοιχεία που αναδεικνύουν Κυβέρνηση σε κατάρρευση όπως για πολλοστή φορά αναγγέλλουν δυνάμεις της Αντιπολίτευσης. Τα γεγονότα , πιθανά νέα στοιχεία, οι χειρισμοί της Κυβέρνησης αλλά και της Αντιπολίτευσης θα κρίνουν πολλά. Το δραματικό « Αποτύχαμε» του Πρωθυπουργού θα αποκτήσει νόημα σε ευρύτερα ακροατήρια μόνο αν υπάρξουν κυρώσεις για όσους ευθύνονται σ΄όλη την αλυσίδα της απάτης, αν προωθηθούν μέτρα για το ξερίζωμα της διαφθοράς, επιστραφούν οι παράνομες επιδοτήσεις και συντριβεί ο αμαρτωλός ΟΠΕΚΕΠΕ.
Διαφορετικά υπάρχει ο κίνδυνος να εκληφθεί ως μια δήλωση χωρίς ουσία για εντυπωσιασμό, έτσι για να περάσει, αν περάσει η μπόρα. Από αυτά θα κριθεί η Κυβέρνηση και ανάλογα μπορεί να ξεπεράσει και αυτή την κρίση ανεβάζοντας τις επιδόσεις της ή και να αυξηθούν οι απώλειες. Το ύφος και η ουσιαστικότητα της παρέμβασης της Αντιπολίτευσης το ίδιο και μαζί μ΄αυτά η ειλικρίνεια και η συμβολή στην λήψη θεσμικών μέτρων θα είναι σημαντικά στοιχεία για την αξιολόγηση κομμάτων της Αντιπολίτευσης και ειδικά αυτών που έχουν κυβερνήσει, ιδιαίτερα του ΠΑΣΟΚ. Για παράδειγμα, θα ψηφίσουν το πέρασμα του ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΑΑΔΕ ; Θα προτείνουν κάτι σε θεσμικό επίπεδο\εδο ή απλά θα καταγγέλλουν την Κυβέρνηση;
Το επόμενο διάστημα έχει αναμφίβολα ενδιαφέρον…..
* Ο Ζαχαρίας Ζούπης είναι Διευθυντής Ερευνών της OPINION POLL - Πολιτικός Αναλυτής.
