Η δράση «Μαζί σπάμε τη σιωπή. 13 Πόλεις: Ένα μέτωπο κατά της ενδοοικογενειακής βίας» που διοργανώνει το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, σε ισάριθμες πόλεις – έδρες των Περιφερειών της χώρας και τελεί υπό την αιγίδα του Προέδρου της Δημοκρατίας ξεκίνησε την Παρασκευή 20 Ιουνίου 2025 στα Ιωάννινα, στην ιδιαίτερη πατρίδα του Προέδρου της Δημοκρατίας, Κωνσταντίνου Αν. Τασούλα, ο οποίος και κήρυξε την έναρξή της.
Στο δεύτερο μέρος της εναρκτήριας εκδήλωσης, Στελέχη της Ελληνικής Αστυνομίας, εκπρόσωποι τοπικών φορέων και υπηρεσιών, επαγγελματίες υγείας ένωσαν τις φωνές τους και μίλησαν για την πρόληψη και καταπολέμηση της ενδοοικογενειακής βίας, για τα περιστατικά που έχουν διαχειριστεί, αλλά και για τη μεταξύ τους συνεργασία.
Στον πρώτο κύκλο συζήτησης που είχε ως θέμα: «Ο κρατικός μηχανισμός ως ασπίδα προστασίας για τα θύματα ενδοοικογενειακής βίας», η Διευθύνουσα την Εισαγγελία Πρωτοδικών Ιωαννίνων, Εισαγγελέας Δέσποινα Σωτηρίου, αναφέρθηκε στη νέα νομοθεσία και το «οπλοστάσιο» που διαθέτουν πλέον οι εισαγγελείς στη διαχείριση των περιστατικών ενδοοικογενειακής βίας και την προστασία των θυμάτων. «Χρειαζόταν; Ναι, χρειαζόταν. Δεν έφθανε το νομικό οπλοστάσιο. Η κοινωνία και η πραγματικότητα μας ξεπέρασε». Η Υπαρχιφύλακας Ελένη Παλαιοπάνου, η οποία υπηρετεί στην Ομάδα ΔΙ.ΑΣ. του Τμήματος Άμεσης Δράσης Ιωαννίνων περιέγραψε τη διαδικασία από τη στιγμή που οι αστυνομικές δυνάμεις θα κληθούν σε ένα περιστατικό ενδοοικογενειακής βίας, σημειώνοντας πως συνήθως τα θύματα φοβούνται και δεν παραδέχονται ότι έχουν δεχθεί βία, αν και βλέποντας απέναντί τους γυναίκα νοιώθουν πιο οικεία.
Από την πλευρά της η Προϊσταμένη του Γραφείου Αντιμετώπισης Ενδοοικογενειακής Βίας Α.Τ. Ιωαννίνων, Υπαστυνόμος Α’ Γεωργία Μαρία Τζαμάκου, τόνισε πως το συγκεκριμένο Γραφείο είναι πολύ διαφορετικό από το υπόλοιπο Τμήμα, ώστε το θύμα να αισθάνεται πιο άνετα. «Αυτό που πρέπει να ξέρουν τα θύματα είναι ότι είμαστε ένα γραφείο όπου κάποιος μπορεί να βρει μια αγκαλιά και ένα καταφύγιο στα προβλήματά του. Δεν είμαστε απλά αστυνομικοί. Εκτελούμε πολλές φορές και τα χρέη του ψυχολόγου, του δασκάλου, του παιδαγωγού», είπε χαρακτηριστικά, ενώ αναφέρθηκε στη σημαντική συμβολή της τεχνολογίας για την ενίσχυση του αισθήματος ασφάλειας στα θύματα. Ειδική αναφορά έκανε στον «κρυφό συναγερμό», το panic button, που μπορεί να ενεργοποιήσει οποιαδήποτε στιγμή το θύμα και να ειδοποιήσει την αστυνομία για την ακριβή του τοποθεσία χωρίς να το καταλάβει ο δράστης.
Η Επίκουρη Καθηγήτρια Ιατροδικαστικής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Κλειώ Ευαγγελία Φραγκούλη τόνισε πως, όσες γυναίκες προσέρχονται, προκειμένου να εξεταστούν είναι αποφασισμένες. «Το ζήτημα, όμως, είναι να προσέλθουν» συμπλήρωσε. Είπε επίσης πως «η δυσκολία είναι στις περιπτώσεις της εξέτασης στα παιδιά τόσο της σωματικής, αλλά, κυρίως της σεξουαλικής, βίας».
Τον κύκλο της πρώτης στρογγυλής τράπεζας έκλεισε η Ψυχολόγος στον Ξενώνα Φιλοξενίας Κακοποιημένων Γυναικών Δήμου Ιωαννιτών, Βασιλική Αρίδα, η οποία επισήμανε πως μια γυναίκα καταφεύγει στον Ξενώνα «όταν πια το έχει αποφασίσει η ίδια, αφού έχει ενημερωθεί και από τους αρμόδιους στην Αστυνομία και από τις Υπηρεσίες, όταν είναι πια έτοιμη εκείνη και μόνο τότε... Όταν ενημερώνονται και γνωρίζουν ποιο είναι το πλαίσιο, αυτό είναι ενδυναμωτικό». Πρόσθεσε, επίσης, πως είναι βοηθητικό στοιχείο το ότι δεν υπάρχουν γεωγραφικοί περιορισμοί, «πράγμα που σημαίνει ότι μία γυναίκα από τα Γιάννενα δεν σημαίνει ότι θα επιθυμεί να έρθει στα Γιάννενα, μπορεί να επιθυμεί να μεταφερθεί στην Αθήνα ή κάπου που υπάρχει ξενώνας ή το αντίστροφο καθώς το πρώτο κρίσιμο διάστημα υπάρχει φόβος».
Ακολούθησε νέος κύκλος συζήτησης με θέμα: «Η συμβολή των επαγγελματιών και της κοινωνίας των πολιτών: αναγνώριση ενδοοικογενειακής βίας και συνεργασία με τις αρχές».
«Αν υπήρχε ισότητα δε θα υπήρχε ενδοοικογενειακή βία. Πιστεύω ότι συνδέονται άρρηκτα η ισότητα με την ενδοοικογενειακή βία, η οποία ξεκινά τόσο από τα στερεότυπα σε ό,τι αφορά στη θέση της γυναίκας και του άντρα μέσα στην οικογένεια, όσο και από την έλλειψη σεβασμού του άντρα απέναντι στη γυναίκα ως συνέπεια της μη ύπαρξης ισότητας. Η ενδοοικογενειακή βία είναι συνέπεια της ανισότητας των φύλων και της μη αποδοχής της διαφορετικότητας», σημείωσε στην τοποθέτησή της η Αντιδήμαρχος Κοινωνικής Πολιτικής, Καθηγήτρια Νευρολογίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Πρόεδρος Κέντρου Πρόληψης «Σχεδία» και Πρόεδρος της Επιτροπής Ισότητας Δήμου Ιωαννιτών, Σοφία Μαρκούλα.
Από την πλευρά του ο Επίκουρος Καθηγητής Παιδοψυχιατρικής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και Αντιπρόεδρος Παιδοψυχιατρικής Εταιρείας Ελλάδος και Υπεύθυνος Κοινοτικού Κέντρου Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Εφήβων Ιωαννίνων Κωνσταντίνος Κώτσης, μίλησε για την πολύ καλή συνεργασία των αρχών και των ιατρών στη διαχείριση ανηλίκων που έχουν δεχθεί σωματική ή σεξουαλική κακοποίηση. «Αυτό που προέχει στην εξέταση είναι να κατανοήσουμε τα παιδιά και δεν είναι πάντα εύκολο», είπε. Επιπλέον, σημείωσε πως γίνεται διαρκώς ανανέωση των Νόμων με στόχο να προστατευθούν τα παιδιά. Στο πλαίσιο αυτό, αναφέρθηκε σε νέο Νόμο του Ιανουαρίου του 2025 που δίνει τη δυνατότητα σε ψυχιάτρους και ψυχολόγους που υπηρετούν στη Γενική Περιφερειακή Αστυνομική Διεύθυνση να μπορούν να εξετάζουν παιδιά, ώστε να υπάρχει γρήγορη αξιολόγηση. Ήδη, «από την αρχή του έτους έχουμε 868 αιτήματα για ψυχιατρικά και αναπτυξιακά θέματα και 119 αιτήματα αξιολόγησης ανηλίκων από τις εισαγγελικές, δικαστικές και αστυνομικές αρχές», κατέληξε.
Η Πρόεδρος της ΧΕΝ Ελλάδος και Διευθύντρια του Εσπερινού Γενικού Λυκείου Ιωαννίνων, Σταυρούλα Χαϊδεμενάκου, αναφέρθηκε σε δύο περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας που επεκτάθηκαν και στο σχολικό περιβάλλον και για τα οποία χρειάστηκε η επέμβαση των αρχών που ανταποκρίθηκαν άμεσα στην κλήση του σχολείου. «Το σχολείο είναι ο καθρέφτης της κοινωνίας. Ό,τι υπάρχει έξω και ό,τι συμβαίνει στην κοινωνία έρχεται και μέσα στο σχολείο. Γίνεται πολύ σημαντική δουλειά από τους συναδέλφους εκπαιδευτικούς, οι οποίοι είναι και ευαισθητοποιημένοι, αλλά διαθέτουν και αυξημένα προσόντα (.…) Αυτά τα περιστατικά μας λυπούν, γιατί τώρα πια είμαστε κοντά στα παιδιά. Στις παλαιότερες, από εμένα, γενιές υπήρχε αποστασιοποίηση και διστάζαμε να απευθυνθούμε στους εκπαιδευτικούς μας», τόνισε. Τέλος, χαρακτήρισε ως «τομή» την πρωτοβουλία του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη να προσκαλέσει σε συνεργασία για το ζήτημα της ενδοοικογενειακής βίας εκπροσώπους της Κοινωνίας των Πολιτών και εξέφρασε την ικανοποίησή της για τη μέχρι στιγμής συνεργασία τους.
Η Μαρία Παπατριανταφύλλου, Στέλεχος της Ελεγχόμενης Δομής Φιλοξενίας Αιτούντων Άσυλο «Κατσικά», αναφέρθηκε στους Φορείς που υπάρχουν και τη διαδικασία που υπάρχει για τη μεταφορά, υποδοχή και φιλοξενία των θυμάτων ώστε να προστατευθούν. «Υπάρχουν καταγγελίες, αν και όχι πολύ συχνές, και προσπαθούμε, μέσα από ομάδες και συναντήσεις ενημέρωσης, να ενδυναμώσουμε τις γυναίκες για να μπορούν να απευθύνονται», κατέληξε.
Το νεότερο μέλος της στρογγυλής τράπεζας, η Φοιτήτρια Ιατρικής στο 5ο έτος και Αντιπρόεδρος Εξωτερικών ΗelMSIC (Ελληνική Επιτροπή Διεθνών Σχέσεων Φοιτητών Ιατρικής), Μαρία Τσιάρα αναφέρθηκε στην εθελοντική δράση της Επιτροπής στο ζήτημα της έμφυλης βίας από τους επαγγελματίες υγείας. «Δεν υπάρχει τέτοια εκπαίδευση στους φοιτητές ιατρικής» τόνισε η κα Τσιάρα. Και πρόσθεσε πως έχει διεξαχθεί και έρευνα της ΗelMSIC σε ιατρικές σχολές «με ερωτηματολόγια σε περίπου 270 φοιτητές και αν και το δείγμα ήταν μικρό, πάνω από το 90% απάντησε ότι δε λαμβάνει επαρκή εκπαίδευση στην προσέγγιση θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας. Πρέπει να επικεντρωθούμε σε αυτά τα ζητήματα ώστε το ποσοστό να μειωθεί περισσότερο. Επιπλέον, να επικεντρωθούμε στο να μη φθάνουμε σε καταστάσεις αντιμετώπισης, αλλά πρόληψης».
«Καταλαβαίνετε πόσο σημαντικό είναι για εμάς να αντιλαμβάνεστε εσείς πρώτοι και να απευθύνεστε είτε σε εμάς είτε σε μια εισαγγελική αρχή, αλλά και πόσο πιο δύσκολο είναι για έναν αστυνομικό, όταν δεν υπάρχουν εμφανή σημάδια, να καταφέρει να δει αυτά τα σημάδια που αναφέρατε {όλοι εσείς οι επαγγελματίες υγείας}, ώστε να διαπιστώσουμε ότι υπάρχει ένας κακοποιημένος άνθρωπος απέναντί μας», είπε κλείνοντας την εκδήλωση η συντονίστρια, Εκπρόσωπος Τύπου της ΕΛ.ΑΣ, Κωνσταντία Δημογλίδου.
