Του Γιάννη Σιδέρη
«Τι κάθεσαι και γράφεις για ΠΑΣΟΚ; Τι ασχολείσαι με τους πεθαμένους;» ήταν επαναλαμβανόμενο ερώτημα στα social media, με αφορμή τα κείμενά μου για το συνέδριο της ΔΗΣΥ! Το ψήφιζαν συνήθως ένας στους δύο Έλληνες, το ανέδειξαν για καμιά 25ριά χρόνια κυβέρνηση της χώρας, και τώρα απαξιωτικώς, νίπτοντας χείρας, δηλώνουν σαρκαστικοί και υπεράνω! (ως υπόθεση εργασίας, δεν αποκλείεται σε κανα δυο χρόνια, να με ρωτάνε τι κάθεσαι και γράφεις για τον ΣΥΡΙΖΑ; Ποιος ασχολείται; Οι ίδιοι δεν θα ασχολούνται. Απλώς θα τον έχουν ψηφίσει δύο - τρεις φορές!).
Τα ανωτέρω δεν παρατίθενται δίκην στιγμιότυπου. Καταγράφουν το λεόντειο πρόβλημα που θα αντιμετωπίσει η Δημοκρατική Συμπαράταξη: Την αίσθηση μεγάλου τμήματος του εκλογικού σώματος ότι το ΠΑΣΟΚ πλέον έχει επιτελέσει τον ιστορικό του ρόλο.
Ωστόσο υπάρχει μια διαφορά ατμόσφαιρας μεταξύ τριών κοινωνικών ρευμάτων: α) της αδιάφορης, απαξιωτικής μεγάλης μάζας, β) αυτών που βρέθηκαν στον ΣΥΡΙΖΑ, απεγκλωβίζονται αλλά εκφράζονται με άκυρο ή λευκό, και γ) των τριών χιλιάδων που βρέθηκαν στο στάδιο Ειρήνης και Φιλίας. Δανειζόμενος το λόγο επαγγελματία φωτορεπόρτερ (αυτοί και αν έχουν πείρα, ολοζωής σε τέτοιες εκδηλώσεις), είπε εντυπωσιασμένος ότι η συμμετοχή του θύμιζε δεκαετία του 80! Υπήρχε όντως η ατμόσφαιρα ενός νέου ξεκινήματος και εκπεμπόταν η απόφαση «τώρα ή ποτέ».
Ενδεικτικό – και ξαφνιαστικό για τους καιρούς - είναι το γεγονός ότι με ατμόσφαιρα 42-43 βαθμών, επί τρεις συνεχείς μέρες, γέμιζαν τη αίθουσα του συνεδρίου, που ήταν τύποις κλιματιζόμενος χώρος - καθότι ήταν και αρκούντως πνιγηρός, από την πολυκοσμία. Και όταν άδειαζαν οι καρέκλες, οι σύνεδροι βρίσκονταν στα διάφορα «εργαστήρια» συζητήσεων, περί Θεσμών, Δικαιοσύνης, Ανάπτυξης, Πολιτισμός κλπ.
Όπως μου έλεγε πολύπειρο οργανωτικό στέλεχος (από την εποχή του Αντρέα), ως πέρυσι στις μαζώξεις του ΠΑΣΟΚ οι ηλικίες ήταν άνω των 65, και μόνο άντρες. Σε ένα χρόνο δείχνει να εμπλουτίστηκε το ακροατήριο. Υπερτερούσε η μέση ηλικία, ενώ αισθητή ήταν και η παρουσία της νέας γενιάς και των γυναικών (αυτά τα αναφέρουμε, όχι γιατί το απαιτεί η τυπικότητα του ρεπορτάζ, αλλά γιατί είναι σηματοδοτήσεις και ίσως να σημαίνουν κάτι ως προς την κοινωνική δεκτικότητα του νέου σχήματος. Αν πράγματι σημαίνουν θα διαπιστωθεί στο μέλλον).
Στη ΔΗΣΥ, βασικά στο ΠΑΣΟΚ, θεωρούν ότι υπάρχει ένα προβληματισμένο (ακόμη όχι «μεταμελημένο») ακροατήριο που περιμένει να τους ακούσει. Τον προβληματισμό τροφοδοτεί η αποτυχία του ΣΥΡΙΖΑ. Το αν θα το προσελκύσουν επαφίεται στην ικανότητά τους να εμπνεύσουν αξιοπιστία. Αυτή όμως με την σειρά της απαιτεί απόκρουση της ισοπεδωτικής, λαϊκιστικής, και βολικής για τον ίδιο, προπαγάνδας του ΣΥΡΙΖΑ, για «τους δύο προηγούμενους που κατέστρεψαν τη χώρα. Έτσι γενικώς, με… πολακική επιθετικότητα και χωρίς επιμερισμούς ευθυνών (π.χ. για τις ευθύνες της κυβέρνησης Καραμανλή).
Στο νέο σχήμα υπάρχουν επί μέρους προβλήματα, αλλά βατά εάν αντιμετωπιστούν τα μείζονα προαναφερθέντα. Βρίσκονται σε εξέλιξη και θα βρίσκονται ως την τελική δημιουργία του νέου κόμματος, διαγκωνισμοί εσωτερικών πόλων εξουσίας, προκειμένου να ρυμουλκήσουν το νέο σχήμα στο δικό τους πολιτικό σχέδιο. Μπορεί να μην είναι «άθροισμα πολέμαρχων», όπως είπε η πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, αλλά είναι υπαρκτές τάσεις και δίνουν αγώνα να εμφυσήσουν τις απόψεις τους (κατά τη διαδικασία αυτή, επειδή ΠΑΣΟΚ είναι, ίσως δούμε και «συντροφικά μαχαιρώματα». Άλλωστε ήταν η Βάσω Παπανδρέου που κωδικοποίησε έτσι στην καθομιλουμένη, τις εσωτερικές διαμάχες στο ΠΑΣΟΚ).
Στο εσωτερικό της ΔΗΣΥ, ουσιαστικά του ΠΑΣΟΚ, αντιπαλεύουν τάσεις:
Ο Κώστας Σημίτης και ο Ευάγγελος Βενιζέλος θέλουν ενιαίο φορέα, προοδευτικό Κέντρο, και να συνεχιστεί το εγχείρημα της «ελιάς» - το οποίο ωστόσο δεν απέδωσε. Επίσης αν η επιλογή είναι ο νέος φορέας να είναι πολυκομματικός και όχι ενιαίος, θα βρει αντίθετα τα στελέχη όπως οι πρώην Γραμματείς Ανδρουλάκης και Ξεκαλάκης. Αυτό κρίνεται ως διαχειρίσιμο.
Το μέγιστο εσωτερικό πρόβλημα είναι ο πόλεμος παπανδρεϊκών και βενιζελικών. Δεν θα ήταν υπερβολή να χαρακτηρισθούν ως εχθρικά στρατόπεδα, με τους παπανδρεϊκούς να επιδίδονται σε κρεσέντο επιθετικότητας κατά των βενιζελικών στα social media. Αν το κλίμα αυτό θα δημιουργήσει εχθροπραξίες στο εσωτερικό, παραμένει ως στοίχημα. Πάντως παλιό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ, σποραδικός μεν, αλλά εκ βαθέων συνομιλητής του κ. Παπανδρέου, έλεγε στο λiberal ότι ο πρώην πρωθυπουργός έχει ορίσει ως καθήκον του, να συμβάλει στην ενότητα του κόμματος (πάντως από τις «εξορμήσεις» εχθροπάθειας κατά των βενιζελικών στα social media δεν διαφαίνεται κάτι τέτοιο).
Τέλος, η ΔΗΣΥ έχει μεν αποφασίσει να πορευτεί Κεντροαριστερώς (αν και αυτά συμβολική σημασία έχουν, επί του πρακτέου μηδαμινή), ωστόσο θα ακολουθήσει αυτόνομο πολιτικό ρόλο, με επιθετικό μέτωπο τόσο κατά της ΝΔ όσο και κατά του ΣΥΡΙΖΑ. «Μας βλέπουν σαν μεζέ και απλώνουν το πιρούνι τους ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ, αλλά δεν θα φάνε», έλεγε κομματικό στέλεχος σε ομήγυρη.
Εν κατακλείδι. Η συσπείρωση και ο κάποιος ενθουσιασμός των εντός του σταδίου Ειρήνης και Φιλίας («πρώτη φορά νιώσαμε να υπάρχουμε πολιτικά από το 2010», είπε σύνεδρος), απέχει από το κλίμα της κοινωνίας. Επίσης δείχνει ότι ο χώρος αυτός σταμάτησε την συρρίκνωσή του και ξεκινά μια κάποια ενδυνάμωση, αγνώστου ακόμη μεγέθους. Σε περίπτωση δε μη αυτοδυναμίας, ο ρόλος του θα είναι επαυξημένος και καθοριστικός.
Αυτά είναι τα σίγουρα. Τα υπόλοιπα που επιθυμούν (κάποιοι ελπίζουν ότι θα υπερκεράσουν σε ψήφους τον ΣΥΡΙΖΑ) θα το καθορίσει η κοινωνία, την οποία πρέπει να πείσουν.