Επί της αρχής και με τις ψήφους της Νέας Δημοκρατίας εγκρίθηκε, το σχέδιο νόμου «Κύρωση της από 23.10.2025 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου “Επείγουσες ρυθμίσεις για τη στήριξη του πρωτογενούς τομέα και την αντιμετώπιση της ζωονόσου της ευλογιάς” (Α΄ 183) και συναφείς διατάξεις». Αν και η αντιπολίτευση καταψήφισε επί της αρχής, κάποια κόμματα διαφοροποίησαν τη στάση τους σε επιμέρους διατάξεις.
Επιχειρούμε να αντιμετωπίσουμε άμεσα τα προβλήματα που έχει δημιουργήσει η ιογενής νόσος της ευλογιάς των αιγοπροβάτων και να δώσουμε μια ανακούφιση στους κτηνοτρόφους, ανέφερε ο υπουργός Αγροτικής και Τροφίμων Κώστας Τσιάρας, κλείνοντας τη συζήτηση στην ολομέλεια, των ρυθμίσεων για τη στήριξη των κτηνοτρόφων και την αντιμετώπιση της ζωονόσου.
«Επιχειρούμε να φτιάξουμε ένα ρυθμιστικό πλαίσιο και αν κάποιος πιστεύει ότι κλείσαμε με τη δέσμη των μέτρων ή των νομοθετικών πρωτοβουλιών, που αφορούν στην αντιμετώπιση της ευλογιάς, με αυτό το νομοσχέδιο, θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι δεν τελειώσαμε.
Είναι μια δυναμική διαδικασία, η οποία εξελίσσεται και θα μας υποχρεώσει να ενισχύσουμε ουσιαστικά όλο αυτό το πλαίσιο, με επιπλέον μέτρα, ενδεχομένως και με νέες νομοθετικές παρεμβάσεις, αλλά και να κάνουμε όποια άλλη κίνηση πρέπει», είπε ο κ. Τσιάρας και σημείωσε ότι οι διατάξεις που ψηφίζονται σήμερα είναι διατάξεις οι οποίες αφορούν, αποκλειστικά και μόνο, πως θα στηριχθούν οι κτηνοτρόφοι αυτή τη δύσκολη στιγμή.
«Ποιος δεν κατανοεί ότι οι κτηνοτρόφοι, και μάλιστα αυτοί των οποίων τα ζώα έχουν θανατωθεί, είναι σε πραγματικά δύσκολη θέση; Ποιος δεν το κατανοεί αυτό πιστεύετε; Τι έχει κάνει η κυβέρνηση γι΄αυτά; Δίνουμε 250 ευρώ, ανά ζώο, να συμφωνήσω ότι είναι 180 ευρώ κατά μέσο όρο. Όμως ποιο είναι το ανώτατο ποσό που δίνει ευρωπαϊκή χώρα, για την ευλογιά, για αποζημίωση ή για νόσους αντίστοιχες με την ευλογιά; Είναι 90 ευρώ, 95 ευρώ είναι το ανώτερο. Αποφασίσαμε να δώσουμε μεγαλύτερο ποσό διότι με αυτόν τον τρόπο, δίνουμε μια περαιτέρω αποζημίωση για να μπορέσει να στηριχθεί ο κτηνοτρόφος, για μια δύσκολη περίοδο.
Έχουμε ήδη προαναγγείλει ότι θα υπάρχει πρόγραμμα ανασύστασης του ζωϊκού κεφαλαίου. Αυτό θα γίνει όταν θα κλείσει ο κύκλος της ευλογιάς. Δε γίνεται αυτό τώρα, διότι η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ουσιαστικά, μας απαντά ότι όσο υπάρχει μια ιογενής νόσος, τέτοιες ενέργειες δεν μπορούν να γίνουν», είπε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και ενημέρωσε ότι το υπουργείο προτίθεται να καλέσει τα κόμματα σε μια ενημερωτική συνάντηση με την Επιστημονική Επιτροπή για μια συζήτηση σοβαρή.
Ο υπουργός αναφέρθηκε και στο ζήτημα των μεταρρυθμίσεων για το σύστημα πληρωμών των επιδοτήσεων. Όλα τα πολιτικά κόμματα θα έπρεπε να βλέπουν, αυτή τη στιγμή, αυτή την προσπάθεια που γίνεται, αυτή τη μετάβαση που επιχειρείται, αυτή τη μεταρρύθμιση που όντως έχει πολιτικό κόστος, ως μια πραγματικά εθνική ανάγκη, είπε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για το πολιτικό κλίμα που επικρατεί αναφορικά με τον πρωτογενή τομέα και την εξυγίανση του συστήματος πληρωμών.
Ο ΟΠΕΚΕΠΕ πρέπει να εξυγιανθεί και να οδηγηθεί σε μια επόμενη μέρα διαφάνειας και δικαιοσύνης, στην κατανομή των ευρωπαϊκών πόρων, είπε ο κ. Τσιάρας και σημείωσε ότι οι βουλευτές έχουν ήδη στα χέρια τους τις δύο επιστολές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής από τις οποίες προκύπτουν όλα όσα πρέπει να κάνει η Ελλάδα προκειμένου να μην υπάρξει κανένα απολύτως ζήτημα.
Η εισηγήτρια της Νέας Δημοκρατίας Κατερίνα Παπακώστα Παλιούρα επέκρινε την αντιπολίτευση για τη στάση της στην ψηφοφορία. «Κάθε φορά που φέρνουμε ένα νομοσχέδιο για να αντιμετωπίσουμε προβλήματα, η αντιπολίτευση ισχυρίζεται ότι είναι η μόνη που έχει ενσυναίσθηση. Όμως όλοι μας γνωρίζουμε ότι η ευλογιά δοκιμάζει τον κτηνοτροφικό κόσμο και επηρεάζει και τη διατροφική αλυσίδα», είπε η βουλευτής και τόνισε ότι η ΠΝΠ φέρνει ένα συνεκτικό σχέδιο που θα ενισχύει τον πρωτογενή τομέα σε αυτή την έκτακτη συνθήκη.
Σχολίασε επίσης τις επικρίσεις που δέχεται η κυβέρνηση επειδή δεν εντάσσει στις αποζημιώσεις όσους κτηνοτρόφους παρανόμως εμβολίασαν τα ζώα τους. Όπως είπε, αυτή η θέση συνιστά προτροπή να αποζημιωθεί η παρανομία. Η βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας κατηγόρησε την αντιπολίτευση ότι εκείνη ευθύνεται για τη σύγχυση που έχει διασπείρει στον αγροτικό κόσμο, για τον εμβολιασμό. «Ακόμη και με τον διάολο θα συνεργαστείτε κατά οποιουδήποτε μέτρου ακόμη και αν γνωρίζετε ότι κινείται στη σωστή κατεύθυνση», είπε η κ. Παπακώστα.
Κλείνοντας τη συζήτηση ο Κώστας Τσιάρας έστειλε σαφές μήνυμα προς όλα τα πολιτικά κόμματα ότι η εξυγίανση του ΟΠΕΚΕΠΕ και η άμεση στήριξη των κτηνοτρόφων αποτελούν εθνική και όχι κυβερνητική προτεραιότητα.
Ο υπουργός υπογράμμισε: «Βρισκόμαστε μπροστά σε ζητήματα που καθορίζουν το μέλλον του πρωτογενούς τομέα. Η εξυγίανση του ΟΠΕΚΕΠΕ είναι μονόδρομος. Πρέπει να τον οδηγήσει την επόμενη μέρα στη διαφάνεια και στη δικαιοσύνη της κατανομής πόρων». Τόνισε ότι η καθυστέρηση στις πληρωμές οφείλεται στην ανάγκη να γίνουν διασταυρωτικοί έλεγχοι. Ο κ. Τσιάρας κάλεσε τα κόμματα να υποστηρίξουν μια μεταρρύθμιση που έχει πολιτικό κόστος, αλλά – όπως είπε – αποτελεί «εθνική ανάγκη»! «Αν η απάντηση των κομμάτων είναι ότι δεν τα υποστηρίζουν όλα αυτά, τότε έχουμε πρόβλημα μεταξύ μας. Πρόκειται για διατάξεις που δεν έχουν καμία σχέση με πολιτικές τοποθετήσεις. Αφορούν αποκλειστικά το πώς θα στηρίξουμε τους κτηνοτρόφους αυτή τη δύσκολη στιγμή».
Σχετικά με τα άμεσα μέτρα ανακούφισης για την ευλογιά, ο υπουργός ξεκαθάρισε ότι η δέσμη παρεμβάσεων δεν έχει ολοκληρωθεί: «Αν κάποιος πιστεύει ότι κλείσαμε τον κύκλο των μέτρων, θέλω να διαβεβαιώσω ότι δεν τελειώσαμε. Είναι μια δυναμική διαδικασία που εξελίσσεται και θα ενισχυθεί περαιτέρω».
Υπενθύμισε επίσης ότι η ανασύσταση του ζωικού κεφαλαίου θα ενεργοποιηθεί όταν κλείσει ο κύκλος της νόσου, βάσει όσων προβλέπει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή: «Απορώ γιατί το επαναλαμβάνετε; Έχουμε προαναγγείλει ότι θα υπάρξει πρόγραμμα ανασύστασης. Τέτοιες ενέργειες δεν μπορούν να γίνουν όσο υπάρχει η νόσος, όπως μας ξεκαθαρίζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή».
Ο υπουργός άσκησε ιδιαίτερη πίεση για να μην συνεχιστούν παρερμηνείες γύρω από τις διαδικασίες θανάτωσης ζώων: «Σε κανέναν δεν είναι ευχάριστο να θανατώνεται ολόκληρο το κοπάδι έστω και με ένα κρούσμα. Αυτό επιβάλλει το ευρωπαϊκό πρωτόκολλο. Δεν μπορούμε να κινηθούμε διαφορετικά».
Είπε χαρακτηριστικά: «Προτίθεμαι να αναλάβω μια πρωτοβουλία για συνάντηση εκπροσώπων των κομμάτων με την επιστημονική επιτροπή για την ευλογιά, ώστε να μπορέσουμε κάποια πράγματα να τα θέσουμε σε μια εντελώς διαφορετική βάση. Δεσμεύομαι ενώπιον των συναδέλφων, να υπάρχει μια συζήτηση σοβαρή και όχι μια συζήτηση που μπορεί να προκύπτει από την προσωπική πληροφόρηση καθενός».
Κλείνοντας, ο κ. Τσιάρας εξήγησε τον χαρακτήρα της πράξης νομοθετικού περιεχομένου: «Με την ΠΝΠ θέλουμε να δείξουμε ότι πρόκειται για επείγον ζήτημα. Πρέπει να κλείσουμε έναν κύκλο βοηθώντας τους κτηνοτρόφους. Οι διατάξεις είναι θετικές και αναγκαίες».
Τι προβλέπει ο νέος νόμος
Διάθεση στρατιωτικών κτηνιάτρων
- Επιτρέπεται η διάθεση έως τριών (3) στρατιωτικών κτηνιάτρων ανά Περιφερειακή Ενότητα για έως έξι (6) μήνες, με απόφαση του Αρχηγού του οικείου Γενικού Επιτελείου.
- Οι στρατιωτικοί κτηνίατροι ασκούν καθήκοντα πλήρους αρμοδιότητας, όπως οι πολιτικοί κτηνίατροι των Περιφερειών.
- Δύναται να προβλέπεται αποζημίωση και αύξηση του αριθμού των κτηνιάτρων με κοινή υπουργική απόφαση.
Αφορολόγητες, ακατάσχετες και ανεκχώρητες ενισχύσεις
Οι ενισχύσεις που καταβάλλονται βάσει των ΚΥΑ 208989/1.8.2025 (Β’ 4202) και 208982/1.8.2025 (Β’ 4203):
- είναι αφορολόγητες, ακατάσχετες και ανεκχώρητες,
- δεν υπόκεινται σε κανέναν φόρο, τέλος ή εισφορά,
- δεν συμψηφίζονται με οφειλές προς Δημόσιο, ΟΤΑ ή ασφαλιστικά ταμεία,
- δεν υπολογίζονται σε εισοδηματικά κριτήρια για κοινωνικές παροχές.
Έκτακτα μέτρα για την ενίσχυση των κτηνοτρόφων
- Αποζημίωση για θανατωθέντα ζώα και οικονομική επιβάρυνση που υφίστανται.
- Εξαιρούνται όσοι έκαναν παράνομο εμβολιασμό ή δεν τήρησαν μέτρα βιοασφάλειας.
- Οι αποζημιώσεις είναι αφορολόγητες, ακατάσχετες και ανεκχώρητες, δεν συμψηφίζονται και δεν υπολογίζονται σε εισοδηματικά όρια.
Αναγκαίο προσωπικό
- Δυνατότητα μετακίνησης εκτός έδρας κτηνιάτρων, εποπτών ζωοτροφών και εκδοροσφαγέων εντός χρονικού διαστήματος τεσσάρων (4) μηνών, με δυνατότητα παράτασης.
- Προβλέπεται αποζημίωση και κίνητρα για ιδιώτες κτηνιάτρους, κτηνιάτρους εκτροφής και εκδοροσφαγείς.
- Το προσωπικό των δημοσίων φορέων μπορεί να προβαίνει σε καταμέτρηση του ζωικού κεφαλαίου και να συλλέγει δεδομένα για τις εκτροφές, τα οποία αποτελούν πληροφοριακή βάση του ΥΠΑΑΤ.
- Παρέχεται η δυνατότητα πρόσληψης έκτακτου προσωπικού ορισμένου χρόνου για την κάλυψη απρόβλεπτων και επειγουσών αναγκών.
Υγειονομική ταφή νεκρών ζώων και ζωικών υποπροϊόντων
- Οι δήμοι ορίζουν και λειτουργούν χώρους υγειονομικής ταφής.
- Αν δεν υπάρχουν διαθέσιμοι χώροι, η ταφή γίνεται σε ΧΥΤΑ ή ΧΥΤΥ με απόφαση του Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης.
- Η μη συμμόρφωση εντός 24 ωρών αποτελεί σοβαρή παράβαση καθήκοντος του Δημάρχου.
- Για την ευλογιά, η ταφή πρέπει να γίνεται εντός 72 ωρών από τη διάγνωση.
