Η Λερναία Ύδρα του λαϊκισμού στην Ευρώπη και τα τελευταία αναχώματα

Η Λερναία Ύδρα του λαϊκισμού στην Ευρώπη και τα τελευταία αναχώματα

Με τη Λερναία ύδρα του λαϊκισμού να σηκώνει ξανά κεφάλι στην Ευρώπη πατώντας πάνω στην ενεργειακή κρίση και την ακρίβεια αναδεικνύεται και ο ρόλος ηγετών και κομμάτων που δύναται να αποτελέσουν τα αναχώματα σε μια αναβίωση ακραίων περιπτώσεων του πρόσφατου παρελθόντος. Στη Γαλλία ο Μακρόν βρέθηκε αντιμέτωπος με την ακροδεξιά κερδίζοντας την πρώτη μάχη. Στην Ελλάδα ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχοντας βγει νικητής το 2019 έρχεται σήμερα να σταθεί εκ νέου απέναντι σε όλους όσοι προτείνουν ανύπαρκτες εύκολες λύσεις σε υπαρκτές προκλήσεις.

Ο Εμανουέλ Μακρόν επικρατώντας επί της Λεπέν κατάφερε μια σημαντική νίκη μπροστά στο νέο κύμα λαϊκισμού που τα άκρα επιχειρούν να φέρουν στο προσκήνιο χτυπώντας ταυτόχρονα τη φιλελεύθερη Δημοκρατία. Η ακροδεξιά ηττήθηκε και μένει ο δεύτερος γύρος των βουλευτικών εκλογών όπου η αριστερά επιχειρεί να αναδειχθεί πρώτη δύναμη συνεπικουρούμενη από τους σοσιαλιστές. Η αναφορά του Ανδρέα Λοβέρδου σε αυτή την προσπάθεια συνένωσης δυνάμεων ενδεικτική αφού όπως τόνισε «Γάλλοι Σοσιαλιστές μετατρέπονται σε συνοδοιπόρους του ακραίου λαϊκισμού»

Το 2017 ο Εμανουέλ Μακρόν κέρδισε τις εκλογές έχοντας δημιουργήσει ένα νέο κόμμα το La Republique en Marche! (LREM), που σήμερα συνασπίζεται ενόψει των εκλογών του Ιουνίου με δύο άλλα κεντρώα κόμματα σε ένα κόμμα το οποίο θα ονομαστεί «Αναγέννηση» το οποίο σύμφωνα με τον γραμματέα του Στανισλά Γκερινί θα είναι «ένα κόμμα λαϊκό με αποστολή να είναι ανοικτό».

Στην Ελλάδα ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχοντας καταφέρει να συσπειρώσει δυνάμεις έναντι του λαϊκισμού που κυριάρχησε την περίοδο μετά το 2011 φτάνοντας στο σημείο να αναλάβει τη διακυβέρνηση της χώρας και να φέρει ένα τρίτο αχρείαστο μνημόνιο κέρδισε τις εκλογές το 2019. Σήμερα όμως καλείται και αυτός με τη σειρά του να αντιμετωπίσει τη Λερναία Ύδρα του λαϊκισμού που αναβιώνει μέσα από λογικές στοχοποιήσεων (ανάλογων του πρόσφατου παρελθόντος), υποσχέσεων, πλειοδοσιών και καταγγελιών.

Ηγείται της ΝΔ ενός κόμματος με μακρά ιστορία, το οποίο κατάφερε να μείνει όρθιο μέσα στην πάροδο του χρόνου. Κατάφερε να αλλάξει να προσαρμοστεί και να μετατρέψει τον κοινωνικό φιλελευθερισμό σε βάση προοδευτική μέσα από την προώθηση μεταρρυθμίσεων. Η ΝΔ του Κυριάκου Μητσοτάκη δεν είναι το κόμμα που ήταν πριν χρόνια. Παραμένει κόμμα λαϊκό όπως ο ίδιο επισημαίνει κατ' επανάληψη όμως μέσα από τη φιλελεύθερη ιδεολογία του κατάφερε να ενώσει τον κόσμο του κέντρου και της κεντροδεξιάς με γνώμονα την ανάπτυξη και την παράλληλη απομόνωση του λαϊκισμού των άκρων, όπως αυτό καταγράφεται μέσα από τις θέσεις και τις «εύκολες απαντήσεις σε δύσκολες ερωτήσεις» που προτάσσονται.

Τόσο σε επίπεδο κυβερνησιμότητας όσο και σε επίπεδο κόμματος η διεύρυνση επιτεύχθηκε με τον πιο αναίμακτο τρόπο που έγινε ποτέ σε κόμμα στην Ελλάδα. Οι κοινοί στόχοι συνέβαλαν στο να μετατραπεί η ΝΔ. Σε ένα κόμμα φιλελεύθερο, λαϊκό με στόχο την ανάπτυξη αλλά και την κοινωνική συνοχή. Η γλώσσα της αλήθειας που επικαλείται ο Πρωθυπουργός με κάθε ευκαιρία μετατρέπεται σε asset σε μια εποχή που ο λαϊκισμός επιχειρεί να διεισδύσει στην κοινωνία εκμεταλλευόμενος διαδοχικές κρίσεις που θέτουν υπό αμφισβήτηση τις προσπάθειες ανάκαμψης και ανάπτυξης. Την επιτυχή δηλαδή έκβαση του στόχου επενδύσει για περισσότερες και καλύτερα αμειβόμενες δουλειάς, ελευθερία αλλά και υποχρεώσεις σε μια κοινωνία ενωμένη.

Ο Γάλλος πρόεδρος μετατρέπεται σε κεντρικό παίκτης της Ενωμένης Ευρώπης την ίδια στιγμή που ο Έλληνας πρωθυπουργός εμφανίζεται ιδιαίτερα αναβαθμισμένος τόσο σε επίπεδο ΕΕ όσο και διεθνώς. Δεν είναι τυχαίο ότι στον χώρο της ευρωπαϊκής κεντροδεξιάς παραμένει ίσως ο μοναδικός ηγέτης χώρας με δυνατότητα παρέμβασης εκπροσωπώντας επί της ουσίας και τη μεγαλύτερη ομάδα του ευρωκοινοβουλίου.

Δεν είναι όμως τυχαίο και το γεγονός πως πέραν της συνάντησης που έχει προγραμματιστεί με τον Αμερικανό πρόεδρο των ΗΠΑ στον Λευκό Οίκο, κυρίως όμως το γεγονός πως εκλήθη προκειμένου να μιλήσει σε μια κοινή συνεδρίαση του Κογκρέσου και της Γερουσίας. Και αυτό σε μια Αμερική που αντιμετωπίζει το φαινόμενο του λαϊκισμού σε μια πορεία ανάλογη θα μπορούσε να πει κανείς με αυτήν της Ελλάδας μετά τη διακυβέρνηση Τραμπ αλλά και στη συνέχεια μέσω της προσπάθειας του πρώην προέδρου των ΗΠΑ να επανέλθει με κάθε τρόπο στη διακυβέρνηση της χώρας του.

Η αξιοποίηση των χαμηλότερων ενστίκτων υποστηρικτών που λειτουργούν ως οπαδοί δύναται να συνδεθεί και με όσα λαμβάνουν χώρα σήμερα και στην ελληνική επικράτεια. Με στοχοποιήσεις προσώπων, ύβρεις και ακραίους προσωπικούς χαρακτηρισμούς που θυμίζουν άλλες εποχές, η ΝΔ του Κυριάκου Μητσοτάκη και η συμμαχία που χτίστηκε λειτουργεί ως ανάχωμα εκπροσωπώντας όλους εκείνους τους πολίτες, οι οποίοι παρότι πλήττονται από τις συνεχείς παγκόσμιες κρίσεις δείχνουν να επενδύουν στη σχέση που διαμορφώθηκε τα τελευταία χρόνια.

Τυχαία δεν είναι η σχέση που έχει αναπτύξει με τον Εμανουέλ Μακρόν τόσο σε διμερές επίπεδο με την πρόσφατη αμυντική συμφωνία όσο και σε επίπεδο κοινών παρεμβάσεων στο πλαίσιο της Ενωμένης Ευρώπης και της επόμενης ημέρας στην οποία αυτή πρέπει να οδηγηθεί.