Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Θα μπορούσε η χθεσινή ημέρα να είναι όντως μία «πολύ μεγάλη ημέρα για το ελεύθερο και δίκαιο εμπόριο», όπως τη χαρακτήρισε ο Ντόναλντ Τραμπ, αν ο Αμερικανός πρόεδρος συμφωνούσε με τον πρόεδρο της Κομισιόν, Ζαν Κλωντ Γιούνκερ, να βρουν ουσιαστική λύση και να τερματίσουν τον εμπορικό πόλεμο. Αντ'' αυτού, οι δύο ηγέτες συμφώνησαν απλώς σε μία ανακωχή που τους επιτρέπει να... κάνουν διακοπές και να θέσουν ξανά επί τάπητος τα φλέγοντα ζητήματα από Σεπτέμβριο.
Ολόκληρος ο πλανήτης περιμένει μία πραγματική λύση που θα εξανεμίσει τις ανησυχίες στις αγορές για γενικευμένο-παγκόσμιο πόλεμο και όχι αόριστες υποσχέσεις. Άλλωστε, και μόνο η λέξη «δίκαιο» μάλλον προδικάζει ότι οι δύο πλευρές... διαβάζουν διαφορετικά τη συμφωνία στην οποία κατέληξαν Γιούνκερ και Τραμπ.
Όταν, μάλιστα, και οι δύο πλευρές αφήνουν να εννοηθεί ότι κέρδισαν αλλά μάλλον κανείς δεν γνωρίζει τι ακριβώς είναι αυτό που κέρδισαν, γίνεται αντιληπτό ότι πρόκειται για μία συμφωνία που έγινε για... να γίνει. Μία ανάγνωση είναι ότι οι ΗΠΑ κέρδισαν την αύξηση των εξαγωγών ρευστοποιημένου φυσικού αερίου προς την Ευρώπη και η Ευρωπαϊκή Ένωση τη μη επιβολή δασμών – δεν ξέρουμε για πόσο – από πλευράς ΗΠΑ στα ευρωπαϊκά αυτοκίνητα.
Στην κοινή συνέντευξη τύπου, μετά τη συνάντηση των δύο ανδρών στον Λευκό Οίκο, Γιούνκερ και Τραμπ υποσχέθηκαν ότι θα συνεργαστούν προς την κατεύθυνση των μηδενικών δασμών σε προϊόντα πέραν του κλάδου των αυτοκινήτων, να μειώσουν τα εμπόδια και να ενισχύσουν τους εμπορικούς δεσμούς στους τομείς των υπηρεσιών, των χημικών, των φαρμάκων, των ιατρικών προϊόντων και των σιτηρών.
Συμφώνησαν, επίσης, να εργαστούν για την αναδιάρθρωση του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου καθώς και ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα αγοράσει περισσότερο ρευστοποιημένο φυσικό αέριο από τις ΗΠΑ. Και, τέλος, επειδή μάλλον και οι δύο πλευρές διανύουν μία περίοδο έλλειψης εμπιστοσύνης προς την αντίπαλη πλευρά, συμφώνησαν να μην επιβάλλουν δασμούς μεταξύ τους, όσο θα... συνεργάζονται.
Είναι, λοιπόν, μία καλή και «win win» συμφωνία; Οι αναλυτές της ιταλικής τράπεζας UniCredit έχουν ελαφρώς διαφορετική άποψη. Εκτιμούν ότι η συμφωνία είναι γεμάτη αοριστίες και σίγουρα δεν ευχαριστεί τους επενδυτές στην Ασία, αφού αφήνει πολλά ανοιχτά μέτωπα με την Κίνα.
Υπάρχει και η θετική πλευρά. Η Goldman Sachs θεωρεί ότι η συμφωνία αύξησης των αμερικανικών εξαγωγών προς στην Ευρώπη και οι συζητήσεις για μείωση των δασμών αποτελούν μία σημαντική αποκλιμάκωση των εμπορικών εντάσεων μεταξύ των δύο πλευρών και ταυτόχρονα περιορίζεται ο κίνδυνος να επιβάλλουν οι ΗΠΑ δασμούς στα ευρωπαϊκά αυτοκίνητα, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα. Ακόμη, όμως, και η Goldman καταλήγει λέγοντας ότι η απουσία λεπτομερειών στη χθεσινή συμφωνία υποδεικνύει ότι είναι πολύ πιθανό να κολλήσουν οι διαπραγματεύσεις σε επόμενο στάδιο, όπως συνέβη και με την Κίνα νωρίτερα φέτος.
Υπενθυμίζεται ότι οι ΗΠΑ προκάλεσαν την έντονη αντίδραση της Ευρώπης, όταν επέβαλαν δασμούς σε χάλυβα και αλουμίνιο, αρχής γενομένης από τον περασμένο Ιούνιο, απειλώντας παράλληλα με δασμούς στα αυτοκίνητα. Τραμπ και Γιούνκερ δεσμεύτηκαν χθες να βρουν λύση και στο θέμα των δασμών σε χάλυβα και αλουμίνιο καθώς και στα αντίποινα από πλευράς ΕΕ αλλά δεν είπαν τίποτα για το πως θα γίνει αυτό, με αποτέλεσμα αρκετοί αναλυτές να εκφράζουν έντονη ανησυχία, τονίζοντας ότι η συμφωνία αφήνει πολλά αναπάντητα ερωτήματα και ενισχύει αντί να περιορίσει την αβεβαιότητα σε ότι αφορά τις επόμενες κινήσεις.
Σύμφωνα με τον επικεφαλής αναλυτή της UBS Global Wealth Management, Πολ Ντόνοβαν, ο πραγματικός νικητής από τη συμφωνία είναι η Ευρώπη. Όπως εξηγεί, με δηλώσεις του στο αμερικανικό δίκτυο CNBC, η ΕΕ κατάφερε να αποσύρουν οι ΗΠΑ την απειλή επιβολής δασμών στα αυτοκίνητα, με αντάλλαγμα ένα... τίποτα. Διότι ακόμη και αν η ΕΕ υποσχέθηκε να αγοράσει περισσότερη σόγια, αυτό δεν σημαίνει ότι έχει τη δύναμη να πείσει τους Ευρωπαίους αγρότες να αγοράσουν περισσότερη σόγια. Έτσι και αλλιώς, οι ΗΠΑ είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγός σόγιας προς την ΕΕ και δεν υπάρχουν ούτε επιδοτήσεις, ούτε δασμοί, άρα ο καθένας αποφασίζει μόνος του αν θα αγοράσει.
Κάποιο άλλοι θεωρούν ότι ο Τραμπ είναι ο νικητής, όμως όπως και να ''χει, οι εμπορικές σχέσεις μεταξύ των δύο μεγαλύτερων εμπορικών εταίρων στον κόσμο παραμένουν προβληματικές.
Διαβάστε ακόμα:
- Στ. Μνούτσιν: Δεν θα υπάρξουν δασμοί στις ευρωπαϊκές αυτοκινητοβιομηχανίες
AP Photo/Evan Vucci
