Σε νέο γύρο εντατικών ελέγχων προχωρά η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), βάζοντας στο μικροσκόπιο χιλιάδες ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους που δήλωσαν στην εφορία εισόδημα χαμηλότερο από το τεκμαρτό, αμφισβητώντας τον προσδιορισμό του εισοδήματός τους με βάση τα τεκμήρια διαβίωσης.
Οι συγκεκριμένες δηλώσεις ενεργοποιούν αυτομάτως τη διενέργεια φορολογικού ελέγχου, και σύμφωνα με τις πληροφορίες, η ΑΑΔΕ προγραμματίζει τουλάχιστον 1.000 στοχευμένες επαληθεύσεις έως το τέλος του 2025.
Για να αμφισβητήσει κάποιος το τεκμαρτό θα πρέπει να δηλώσει την πρόθεσή του στην ετήσια φορολογική δήλωση του αξιοποιώντας τους κωδικούς 443-444 του Ε1.
Η επιλογή αυτή ωστόσο συνοδεύεται από αυξημένο ρίσκο, καθώς ανοίγει την πόρτα σε πλήρη οικονομικό και περιουσιακό έλεγχο.
Το πρώτο βήμα για όσους υπέβαλαν σχετικό αίτημα είναι η συμπλήρωση ερωτηματολογίου στην πλατφόρμα της ΑΑΔΕ (myBusinessSupport) μέσα σε 60 ημέρες από τη λήξη της προθεσμίας υποβολής της δήλωσης. Στο ερωτηματολόγιο, που φέτος θα πρέπει να έχει σταλεί μέχρι τις 15 Σεπτεμβρίου, ζητούνται λεπτομερή στοιχεία για το σύνολο των εσόδων, των δαπανών και των στοιχείων διαβίωσης του φορολογούμενου, ενώ παραλείψεις ή ασαφείς απαντήσεις ενδέχεται να οδηγήσουν στην απόρριψη του αιτήματος και επαναφορά της φορολόγησης με βάση τα τεκμήρια.
Οι έλεγχοι της ΑΑΔΕ θα είναι εξονυχιστικοί και θα περιλαμβάνουν:
- Αντιπαραβολή τραπεζικών καταθέσεων με δηλωθέντα εισοδήματα
- Διασταύρωση στοιχείων για ακίνητα, οχήματα, ταξίδια και δαπάνες πολυτελείας
- Άνοιγμα τραπεζικών λογαριασμών, εφόσον κριθεί απαραίτητο
- Έλεγχο της περιουσιακής κατάστασης συγγενών πρώτου βαθμού
Η φορολογική αρχή, μάλιστα, διατηρεί το δικαίωμα να επεκτείνει τον έλεγχο έως και σε βάθος πενταετίας, ενώ σε περιπτώσεις ύποπτης απόκλισης μεταξύ δηλωθέντων και πραγματικών στοιχείων μπορεί να χρησιμοποιηθεί η μέθοδος των έμμεσων τεχνικών προσδιορισμού εισοδήματος.
Η επιλογή της αμφισβήτησης τεκμηρίων είναι νόμιμη, ωστόσο οι φορολογούμενοι πρέπει να γνωρίζουν πως απαιτεί πλήρη και τεκμηριωμένη διαφάνεια. Οι πρώτες ενδείξεις από το 2024 δείχνουν πως η πλειοψηφία των αντίστοιχων αιτημάτων απορρίφθηκαν, ενώ οι ελεγχόμενοι κλήθηκαν να αιτιολογήσουν ποσά που δεν μπορούσαν να καλυφθούν ούτε με δάνεια, ούτε με δωρεές ή άλλες πηγές εισοδήματος.
Σε κάθε περίπτωση είναι πλέον σαφές ότι όσοι ζητούν εξαίρεση από τα τεκμήρια, θα πρέπει να είναι έτοιμοι να την αποδείξουν με στοιχεία. Και σε αντίθετη περίπτωση, όχι μόνο θα επανυπολογιστεί ο φόρος βάσει τεκμηρίων, αλλά μπορεί να προκύψει και επιπλέον φορολογική επιβάρυνση, πρόστιμα ή και προσαυξήσεις.
