Αμετάβλητη διατήρησε η Scope Ratings την πιστοληπτική αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας, επιβεβαιώνοντάς την στη βαθμίδα «ΒΒB» με σταθερές προοπτικές (outlook).
Με την απόφασή της, η γερμανική εταιρεία αξιολόγησης εκφράζει την εμπιστοσύνη της στις μεσοπρόθεσμες προοπτικές της ελληνικής οικονομίας, παρά το δυσμενές και ασταθές διεθνές περιβάλλον, ενώ η σταθεροποίηση της αξιολόγησης εκλαμβάνεται ως θετικό σήμα από τις αγορές, καθώς ενισχύει την εικόνα της Ελλάδας ως χώρας με σταθερό επενδυτικό προφίλ και αξιόπιστες μακροοικονομικές επιδόσεις.
Ειδικότερα, στην ανακοίνωσή της η Scope Ratings γνωστοποιεί ότι ολοκλήρωσε την περιοδική εποπτική αξιολόγηση (monitoring review) για την Ελληνική Δημοκρατία στις 27 Μαΐου 2025, χωρίς να προχωρήσει σε καμία μεταβολή της υφιστάμενης πιστοληπτικής αξιολόγησης.
Η αξιολόγηση αφορά τα μακροπρόθεσμα και βραχυπρόθεσμα αξιόχρεα του ελληνικού κράτους, σε τοπικό και ξένο νόμισμα, καθώς και την αξιολόγηση μη εξασφαλισμένου χρέους, οι οποίες παραμένουν στο επίπεδο BBB/Stable και S-2/Stable αντίστοιχα.
Η Scope διενεργεί τακτικές επανεξετάσεις για όλους τους κρατικούς και υπερεθνικούς εκδότες τουλάχιστον κάθε έξι μήνες, ώστε να αξιολογήσει εάν τυχόν σημαντικές μεταβολές στις οικονομικές ή χρηματοοικονομικές συνθήκες ενδέχεται να επηρεάσουν τις αξιολογήσεις.
Η διαδικασία περιλαμβάνει συγκριτική ανάλυση με άλλες χώρες, αξιολόγηση παραμέτρων που οδηγούν σε μεταβολές αξιολόγησης, καθώς και επισκόπηση της απόδοσης της αξιολόγησης στο χρόνο, βάσει του εκάστοτε μεθοδολογικού πλαισίου.
Σημειώνεται ότι η συγκεκριμένη ανακοίνωση δεν συνιστά πιστοληπτική ενέργεια, ούτε υποδηλώνει ότι επίκειται αλλαγή αξιολόγησης στο άμεσο μέλλον. Πληροφορίες για την τελευταία πιστοληπτική ενέργεια και το ιστορικό αξιολογήσεων της Ελλάδας είναι διαθέσιμες στην ιστοσελίδα εδώ
Βασικοί παράγοντες αξιολόγησης
Η πιστοληπτική αξιολόγηση BBB με σταθερή προοπτική (Stable) για την Ελληνική Δημοκρατία στηρίζεται στα εξής:
i) Ισχυρή θεσμική στήριξη από την Ευρώπη, με το Ευρωσύστημα και την Ευρωπαϊκή Ένωση να παρέχουν νομισματικό και πολιτικό δίχτυ ασφαλείας·
ii) Ενίσχυση των δημοσιονομικών θεμελίων, με στήριξη από πρωτογενή πλεονάσματα και αυξημένη εισπραξιμότητα εσόδων, που επιτρέπουν τη συνεχή μείωση του λόγου χρέους προς ΑΕΠ·
iii) Ευνοϊκό προφίλ χρέους: Το υψηλό ποσοστό μακροπρόθεσμου χρέους με χαμηλά επιτόκια, που κατέχεται κυρίως από θεσμικούς πιστωτές, καθώς και το σημαντικό ταμειακό απόθεμα, ενισχύουν τη δυνατότητα εξυπηρέτησης του χρέους και μετριάζουν τον αντίκτυπο πιθανής μεταβλητότητας στις αγορές ή των επιτοκιακών σοκ.
Προκλήσεις αξιολόγησης περιλαμβάνουν:
i) Πολύ υψηλό δημόσιο χρέος, που παρά την καθοδική του πορεία παραμένει μακροπρόθεσμη ευπάθεια·
ii) Εμμένουσες ευπάθειες στον τραπεζικό τομέα, όπως περιορισμένα κεφαλαιακά αποθέματα, προβλήματα ποιότητας ενεργητικού από το παρελθόν και στενός δεσμός κράτους-τραπεζών που αυξάνει τον κίνδυνο μετάδοσης·
iii) Διαρθρωτικοί περιορισμοί στη μεσοπρόθεσμη ανάπτυξη, όπως χαμηλή παραγωγικότητα, αρνητικές δημογραφικές τάσεις και περιορισμένη οικονομική διαφοροποίηση.
Οικονομική επίδοση και προοπτικές
Η ελληνική οικονομία αναπτύχθηκε κατά 2,3% το 2024, κυρίως λόγω επενδύσεων και ιδιωτικής κατανάλωσης. Η Scope προβλέπει επιβράδυνση της ανάπτυξης στο 2,1% το 2025 και 1,8% το 2026, λόγω επιβράδυνσης των επενδύσεων, αν και η κατανάλωση παραμένει ανθεκτική. Προβλήματα όπως οι ελλείψεις εργατικού δυναμικού και ο επίμονος πληθωρισμός στις υπηρεσίες εξακολουθούν να υφίστανται, ωστόσο οι ψηφιακές και διοικητικές μεταρρυθμίσεις ενισχύουν το επενδυτικό περιβάλλον.
Παρά τη σταδιακή βελτίωση, διαρθρωτικές δυσκαμψίες και εξωτερικά ανισοζύγια παραμένουν. Η καθαρή διεθνής επενδυτική θέση εκτιμάται στο -140% του ΑΕΠ το 2024. Το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών διευρύνθηκε σε 6,4% του ΑΕΠ το 2024, λόγω υψηλών εισαγωγών για επενδύσεις, αυξημένων πληρωμών τόκων και χαμηλής αποταμίευσης των νοικοκυριών, και αναμένεται να παραμείνει αυξημένο.
Παρά τις βελτιώσεις στην κεφαλαιακή επάρκεια, την κερδοφορία, την ποιότητα ενεργητικού και τη διακυβέρνηση, οι ελληνικές τράπεζες παραμένουν διαρθρωτικά ευάλωτες, λόγω υψηλής εξάρτησης από αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις (DTCs) και μεγάλης έκθεσης στο δημόσιο.
Δημοσιονομική εικόνα
Η δημοσιονομική επίδοση παραμένει ισχυρή, με πρωτογενές πλεόνασμα 4% και συνολικό πλεόνασμα 1,3% του ΑΕΠ το 2024. Οι προγραμματισμένοι στόχοι για πρωτογενές πλεόνασμα 2,5% το 2025 και 2,4% το 2026 στηρίζουν την προβλεπόμενη πτώση του λόγου χρέους προς ΑΕΠ στο 125% έως το 2030.
Η δομή του ελληνικού χρέους παραμένει ευνοϊκή, με μακροχρόνιες λήξεις, χαμηλό κόστος επιτοκίων, πλήρη κάλυψη με σταθερά επιτόκια και μεγάλο ταμειακό απόθεμα 42 δισ. ευρώ (Μάιος 2025), περιορίζοντας σημαντικά τους κινδύνους αναχρηματοδότησης.
Τα δύο σενάρια
Οι σταθερές προοπτικές αντικατοπτρίζουν την εκτίμηση της Scope ότι οι κίνδυνοι για την αξιολόγηση της Ελλάδας παραμένουν εξισορροπημένοι κατά τους επόμενους 12 έως 18 μήνες.
Τα ανοδικά σενάρια για την αξιολόγηση και τις προοπτικές περιλαμβάνουν (μεμονωμένα ή συνδυαστικά):
- Διατηρήσιμη και ουσιαστική μείωση του λόγου δημόσιου χρέους προς ΑΕΠ.
- Βελτίωση των μεσοπρόθεσμων προοπτικών ανάπτυξης και ενίσχυση της οικονομικής και εξωτερικής ανθεκτικότητας.
- Περαιτέρω περιορισμός των τρωτών σημείων του τραπεζικού τομέα, ενισχύοντας τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα.
Τα καθοδικά σενάρια περιλαμβάνουν (μεμονωμένα ή συνδυαστικά):
- Στασιμότητα ή αναστροφή της τάσης μείωσης του δημόσιου χρέους.
- Επανεμφάνιση πιέσεων στον τραπεζικό τομέα, με πιθανή υπονόμευση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας.
- Αποδυνάμωση της μακροοικονομικής ανθεκτικότητας, περιλαμβανομένης της σημαντικής επιδείνωσης των εξωτερικών δεικτών.