Η ελληνική Κυβέρνηση έχει βάλει στην προμετωπίδα των δράσεων της την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, με την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) να ετοιμάζεται να υλοποιήσει ένα μπαράζ ελέγχων το 2025, με στόχο την αποκάλυψη φορολογικών αποκλίσεων που γίνονται ολοένα και πιο δύσκολες στην παρακολούθηση.
Στόχος αυτής της σημαντικής πρωτοβουλίας είναι η διασταύρωση εισοδημάτων και δαπανών, η οποία θα καλύψει συνολικά πάνω από 2,8 εκατομμύρια φορολογούμενους, με έμφαση σε όσους δηλώνουν χαμηλά εισοδήματα αλλά έχουν υψηλά έξοδα, κάτι που αποτελεί το πιο συνηθισμένο παράδειγμα φοροδιαφυγής και "φαινομενικά φτωχής ευρωστίας".
Οι έλεγχοι αυτοί, οι οποίοι θα υλοποιηθούν με τη βοήθεια προηγμένων τεχνολογιών και τεχνητής νοημοσύνης, θα διασταυρώνουν στοιχεία από τράπεζες, μεταβιβάσεις ακινήτων, πληρωμές μέσω POS, το σύστημα Airbnb και άλλες πηγές, με σκοπό την ταχεία και ακριβή ανίχνευση ασυμφωνιών.
Η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης θα επιτρέψει την αυτόματη ανάλυση τεράστιου όγκου δεδομένων και θα αυξήσει την αποτελεσματικότητα των ελέγχων, επιταχύνοντας την αποκάλυψη κρυφών εισοδημάτων, τις περισσότερες φορές κρυφών είτε από την εφορία είτε από την ίδια την πλατφόρμα.
Έλεγχοι σε χαμηλά αλλά και υψηλά εισοδήματα
Οι αρχές έχουν εντοπίσει χιλιάδες περιπτώσεις φορολογουμένων που δηλώνουν εισοδήματα κοντά στο αφορολόγητο (περίπου 10.000 ευρώ), αλλά παρουσιάζουν έξοδα που αγγίζουν ή και υπερβαίνουν τις 100.000 ευρώ. Αυτό το φαινόμενο, το οποίο είχε εντοπιστεί και τα προηγούμενα χρόνια, δείχνει ότι πολλοί επιδίδονται σε φοροδιαφυγή, είτε για να καλύψουν δαπάνες, είτε για άλλους λόγους.
Ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί σε ελεύθερους επαγγελματίες, μισθωτούς και συνταξιούχους, οι οποίοι μπορεί να δηλώνουν ένα χαμηλό εισόδημα αλλά στις δαπάνες τους περιλαμβάνονται ακίνητα, αυτοκίνητα, δαπάνες για δίδακτρα, νοσηλεία, σούπερ μάρκετ και άλλα, με τη χρήση τεκμηρίων διαβίωσης που θα ληφθούν υπόψη. Κάθε παρατυπία ή διαφορά θα ζητά να δικαιολογηθεί, και όσοι δεν μπορούν να το κάνουν επαρκώς, θα επιβαρύνονται με συντελεστή φορολόγησης 33% στη διαφορά, επιπλέον στα πρόστιμα και τους προσαυξανόμενους φόρους, που μπορούν να φτάσουν το 50%.
Στο επίκεντρο ο τουρισμός και η βραχυχρόνια μίσθωση
Ένα ακόμη μεγάλο μέρος των ελέγχων θα επικεντρωθεί στις εισροές από τις βραχυχρόνιες μισθώσεις μέσω πλατφορμών, όπως είναι για παράδειγμα το Airbnb. Οι ιδιοκτήτες ακινήτων είναι υποχρεωμένοι να εγγράφονται στο Μητρώο Ακινήτων και να δηλώνουν όλα τα έσοδά τους, όμως η ΑΑΔΕ διαθέτει ήδη στοιχεία από τις πλατφόρμες που θα βοηθήσουν στον εντοπισμό παραβατών που δεν δηλώνουν την πραγματική εικόνα. Οι φορολογικές αρχές θα δώσουν έμφαση και σε όσους νοικιάζουν ακίνητα χωρίς τις απαραίτητες αποδείξεις και δηλώσεις, αυξάνοντας τον αριθμό των ελέγχων και διενεργώντας ενδελεχείς διασταυρώσεις.