Δεκαετία χαμένων δεκαετιών, αν δε γίνει διόρθωση πορείας.
Παγκόσμια Τράπεζα: «Φρενάρει» η παγκόσμια ανάπτυξη έως το 2025
Shutterstock
Shutterstock

Παγκόσμια Τράπεζα: «Φρενάρει» η παγκόσμια ανάπτυξη έως το 2025

Δεκαετία χαμένων δεκαετιών, αν δε γίνει διόρθωση πορείας.

Τη χειρότερη πενταετία των τελευταίων 30 ετών ετοιμάζεται να καταγράψει η παγκόσμια οικονομία, σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα, καθώς η ανάπτυξη οδεύει προς τρίτη διαδοχική ετήσια επιβράδυνση. 

Εν μέσω αυστηρής νομισματικής πολιτικής, περιοριστικών χρηματοπιστωτικών συνθηκών και αδύναμου παγκόσμιου εμπορίου και επενδύσεων η παγκόσμια ανάπτυξη αναμένεται να επιβραδυνθεί περαιτέρω φέτος, με την ανάπτυξη να πέφτει στο 2,4% για το 2024 έναντι 2,6% την προηγούμενη χρονιά, ενώ σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του διεθνούς οργανισμού, συνεπιδρούν και οι γεωπολιτικές εντάσεις στην επιβράδυνση αυτή.

Στη συνέχεια, η ανάπτυξη αναμένεται να αυξηθεί οριακά στο 2,7% το 2025, αν και η επιτάχυνση κατά την πενταετία θα παραμείνει σχεδόν κατά 0,75% κάτω από τον μέσο ρυθμό της δεκαετίας του 2010, σημειώνεται στο τεύχος Ιανουαρίου 2024 της έκθεσης «Παγκόσμιες Οικονομικές Προοπτικές» που δημοσίευσε η Παγκόσμια Τράπεζα την Τρίτη (9/1).

Με εξαίρεση το 2020 και την ισχυρή ύφεση που προκάλεσε η πανδημία Covid-19 και το κλείσιμο μεγάλου μέρους της παγκόσμιας οικονομίας, φέρεται να πρόκειται για τη χαμηλότερη παγκόσμια ανάπτυξη που έχει καταγραφεί σε ένα έτος μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008.

Βέβαια, όπως υπογραμμίζει η έκθεση, "η παγκόσμια οικονομία βρίσκεται σε καλύτερη θέση απ' ό,τι θα μπορούσε να είναι και απέφυγε μια παγκόσμια ύφεση κυρίως λόγω της σταθερότητας της αμερικανικής οικονομίας".

Μάλιστα παρά το γεγονός ότι η παγκόσμια οικονομία αποδείχθηκε ανθεκτική έναντι των υφεσιακών κινδύνων το 2023, οι αυξημένες γεωπολιτικές εντάσεις αναμένεται να δημιουργήσουν νέες βραχυπρόθεσμες προκλήσεις, κάτι το οποίο θα οδηγήσει τις περισσότερες οικονομίες να αναπτυχθούν με πιο βραδείς ρυθμούς το 2024 και το 2025 σε σχέση με την προηγούμενη δεκαετία. 

Στους γεωπολιτικούς κινδύνους η έκθεση περιλαμβάνει την κλιμάκωση της πρόσφατης σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή, τη χρηματοπιστωτική πίεση, τον επίμονο πληθωρισμό, τον εμπορικό κατακερματισμό και τις καταστροφές που σχετίζονται με το κλίμα.

Συνεπώς, εκτιμάται, η ανάπτυξη θα κατανεμηθεί άνισα μεταξύ των περιφερειών, μόλις κατά 1,2% για τις προηγμένες οικονομίες, μείωση σε ένα έτος, λιγότερο από 4% για τις χώρες με αναδυόμενη οικονομία που βλέπουν τις επενδύσεις, τόσο ιδιωτικές όσο και δημόσιες, να επιβραδύνονται.

Η δεύτερη οικονομία παγκοσμίως, η Κίνα αναμένεται να περάσει από το 5,2% το 2023 στο 4,5% φέτος, επιβραδύνοντας περαιτέρω στο 4,3% το 2025.

Εν προκειμένω "μια ισχυρή μείωση της κατανάλωσης και των δαπανών των νοικοκυριών", δήλωσε ο επικεφαλής οικονομολόγος της Παγκόσμιας Τράπεζας Ιντερμίτ Γκιλ κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής συνέντευξης Τύπου, αλλά κυρίως οι μακροπρόθεσμες προκλήσεις της όπως "η γήρανση του πληθυσμού, το χρέος που μειώνει την επένδυση, οι λιγότερες ευκαιρίες για τη βελτίωση της παραγωγικότητας".

"Στα τέλη του 2024, εκτιμάμε ότι όλες οι ανεπτυγμένες χώρες θα έχουν κατά κεφαλήν ΑΕΠ ανώτερο αυτού που ήταν πριν την πανδημία. Αυτή η αναλογία είναι 2/3 για τις χώρες με αναδυόμενη οικονομία και λιγότερο για τις αναπτυσσόμενες χώρες. Για τις πιο ευάλωτες χώρες ή τις πληγείσες από πολέμους, αυτό είναι λιγότερο από το μισό", τόνισε ο Γκιλ.

Και χωρίς επιτάχυνση της παγκόσμιας ανάπτυξης τα επόμενα χρόνια, "οι κάτοικοι μιας αναπτυσσόμενης χώρας στις τέσσερις θα είναι πιο φτωχοί στο τέλος της δεκαετίας του 2020 απ΄ό,τι ήταν πριν την πανδημία", υποστήριξε ο Γκιλ.

Σύμφωνα με την έκθεση, απαιτείται παγκόσμια συνεργασία για την ελάφρυνση του χρέους, τη διευκόλυνση της εμπορικής ολοκλήρωσης, την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και την ανακούφιση της επισιτιστικής ανασφάλειας. Μεταξύ των αναδυόμενων αγορών και των αναπτυσσόμενων οικονομιών (EMDEs), οι εξαγωγείς βασικών εμπορευμάτων εξακολουθούν να παλεύουν με την προκυκλικότητα και την αστάθεια της δημοσιονομικής πολιτικής.

Σε όλες τις EMDEs, οι σωστές μακροοικονομικές και διαρθρωτικές πολιτικές και η καλή λειτουργία των θεσμών είναι ζωτικής σημασίας για την τόνωση των επενδύσεων και των μακροπρόθεσμων προοπτικών.

Διαφορετικά, η τράπεζα προειδοποιεί ότι χωρίς μια «μείζονα διόρθωση πορείας», η δεκαετία του 2020 θα χαρακτηριστεί ως «μια δεκαετία χαμένων ευκαιριών».